حجتالاسلام والمسلمین هادی مزینانی، معاون ضوابط شرعی سازمان عقیدتی سیاسی ناجا، در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، به بررسی فقهی فروش کالا از روی نمونه پرداخت و اظهار کرد: از نظر فقهی در خرید و فروش کالا از روی نمونه باید نکاتی مورد توجه قرار بگیرد و نکته اول این است که در این خرید و فروش هم، تمام شرایط خرید و فروش معمولی همانند شرایط خریدار و فروشنده، شرایط مبیع و ثمن و ... باید رعایت شود.
شرایط فسخ معامله در فروش کالا براساس نمونه
وی ادامه داد: نکته دومی که باید مورد توجه قرار گیرد این است که نمونه کالای ارائه شده باید با کالای تحویلی و مورد معامله کاملا تطابق داشته باشد وگرنه حکم تدلیس داشته و معامله باطل خواهد بود.
مزینانی افزود: نکته سوم این است که اگر نمونه کالای ارائه شده از نظر کیفیت با نمونه کالایی که در معامله عرضه شده بود تفاوت داشته باشد، در اینجا خریدار اختیار چند تصمیم را دارد؛ از جمله اینکه به همان کالا رضایت داده و مابهالتفاوت قیمت را دریافت کند یا اینکه با استفاده از خیار رؤیت و تخلف وصف، معامله را فسخ کند.
لزوم قرار دادن شروط ضمن عقد در معامله براساس کالای نمونه
معاون ضوابط شرعی سازمان عقیدتی سیاسی ناجا ادامه داد: همچنین اگر بعضی از کالاها مطابق نمونه باشد و بعضی متفاوت باشند، میتواند از خیار تبعّض صفقه استفاده کند.
وی افزود: یکی از نکات کلیدی این است که در معاملاتی که بر اساس نمونه انجام شود، طرفین سعی کنند شرط ضمن عقد قرار دهند تا متحمل خسارتهای احتمالی نشوند و مراقب باشند فروشنده با درج اسقاط کافه خیارات به عنوان شرط ضمن عقد، راه جبران را برای آنها مشکل نکند.
بطلان معاملهای که با قصد ارائه نمونه متفاوت با اصل کالا صورت میگیرد
مزینانی در پایان تأکید کرد: هر صورت معاملهای که با قصد ارائه نمونه متفاوت با اصل کالا صورت میگیرد از نظر شرعی محکوم به بطلان است و انتقال مالکیت در وجه معامله، منوط به رضایت مشتری است.