ترجمه آثار دفاع مقدس با فضای بین‌الملل تناسب ندارد
نشست «فرآیند نهضت ترجمه، هدف، رویکرد و راهبردها» در پنجمین روز از سی و چهارمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران به میزبانی و همت مرکز ساماندهی ترجمه و نشر معارف اسلامی و علوم انسانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی برگزار شد و سخنرانان در آن تأکید کردند که ترجمه و محتوای تولید شده آثار برای مخاطبان خارجی متناسب با فضای بین‌الملل نیست.
به گزارش ایکنا به نقل از سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، در این نشست ،حسین بهرامی مدیر انتشارات نخل سبز، علی ناظری مدیر انتشارات فاتحان، حجت‌الاسلام ضیایی‌نیا؛ رئیس مرکز پژوهش‌های بین‌الملل پژوهشکده مصباح الهدی و امیرشهریار امینیان؛ مدیرعامل اتحادیه ناشران دفاع مقدس طی سخنانی در این نشست بر ضرورت تربیت مترجم در حوزه ترجمه آثار و کتاب‌های دفاع مقدس، راه‌اندازی کارگاه‌های ترجمه و استفاده از ظرفیت ناشران خارجی برای توزیع آثار دفاع مقدس، تأکید داشتند.
در این مراسم امیر بیک محمدی به عنوان دبیر نشست در سخنان کوتاهی در مورد ترجمه آثار دفاع مقدس گفت: ترجمه آثار دفاع مقدس یک سال پس از وقوع جنگ تحمیلی(1360) و با ترجمه کتاب «جنگ با انقلاب» آغاز شد. این روند در سال‌های دیگر پیگیری شد؛ اما همچنان به نظر می‌رسد با توجه به تأکید‌های مقام معظم رهبری بر ترجمه آثار دفاع مقدس، شاهد شروعی تازه در این عرصه هستیم.
وی افزود: با ید در حوزه ترجمه برای مخاطب خارجی کشور مقصد را برای مخاطب محک زد و نهادهای فرهنگی در این راه می‌توانند در توزیع قانونی آثار کمک‌های شایانی انجام دهند.
نگارش آثار درباره مدافعان حرم عجله‌ای است
در ادامه این نشست حجت‌الاسلام ضیایی‌نیا با تأکید بر شأن ادبیات داستانی دفاع مقدس گفت: آثاری که در مورد مدافعان حرم نوشته می‌شود، کار عجله‌ای است. آثاری که در مورد دفاع مقدس ترجمه می‌شود آثاری فرهنگی و آیینی است اما در برخی موارد مشاهده می‌شود وقتی این آثار را برای را مخاطب خارجی ترجمه می کنیم مخاطبین الملل دچار فهمی نادرست از برخی واژه‌ها می‌شوند.
وی افزود: این ترجمه‌ها برای ما مشکل ندارد؛ اما برای زبان مقصد مشکل دارد. این موارد در ادبیات فارسی و ادبیات جنگ برای ما مفهوم دارد؛ اما برای مخاطب خارجی مشکل فهم وجود دارد .این ترجمه ها اگر برای مخاطبان داخلی سودمند باشد؛ اما برای مخاطب خارجی مخرب است
حجت‌الاسلام ضیایی‌نیا در پایان سخنان خود با تأکید براین که می‌کوشیم کار تمامی آثار ترجمه‌شده را به ناشر خارجی واگذار کنیم تا توزیع این کتاب‌ها به شیوه مطلوبی انجام شود، تصریح کرد: هر کتابی مناسب ترجمه نیست و باید برای ویرایش فرهنگی و انتخاب کتاب دقت و تیزبینی داشته باشیم.
برای ترجمه خوب باید در زبان مقصد زندگی کرده باشیم
در ادامه این نشست حسین بهرامی مدیر انتشارات نخل سبز در سخنانی با تشکر از مرکز ساماندهی ترجمه و نشر معارف اسلامی و علوم انسانی در سخنانی گفت:مترجم باید برای ترجمه آثار خود به زبان مقصد نوعی محتوا و قالب را شکل دهد؛ به گونه‌ای محتوا را مدیریت کند. ترجمه مبدا را در نظر بگیرد و برای مخاطبان مقصد نیز قابل فهم و درک باشد.
وی در ادامه تصریح کرد: به فرموده مقام معظم رهبری مترجم باید کاری را انجام دهد، برای ترجمه که در زبان مقصد زندگی کرده باشد، یعنی خوب بتواند ترجمه را برای مخاطب خارج از کشور حلاجی و نقد کند.
نگارش غیرعلمی، آثار ما را از حوزه‌های بین‌الملل خارج کرده است
در ادامه این نشست امیرشهریار امینیان، مدیرعامل اتحادیه ناشران دفاع مقدس در سخنانی با اشاره به ترجمه متون ادبیات آیینی برای مخاطبان خارجی اظهار کرد: فکر می‌کنم موضوع نام‌ها و نشانه‌ها که در هر فرهنگ و کشوری رایج است، حل شده باشد. در ادبیات رمان و داستان یک نوع نگاه به ترجمه داریم و در ادبیات نظامی نگاه دیگری داریم. این موضوع ترجمه ها را به مشکل می‌رساند.
امینیان تأکید کرد: مترجمین ادبیات آیینی باید صرفاً مترجم آیینی باشند، مترجمین اقتصادی، نظامی و سیاسی از اصطلاحات و لغات ویژه آن علم استفاده کنند؛ اما در برخی موارد دیده شده است که مترجمان آیینی واژه‌های سیاسی و اقتصادی را بد ترجمه کردند و این مخاطب خاص ما در خارج از کشور را دچار سردرگمی و مشکل کرده است و در نتیجه برخی از صاحب نظران خارجی در مورد آثار ما می‌گویند که بسیاری از این آثار را ما نمی‌توانیم درک کنیم و فهم کلمات برای ما دشوار است.
وی با اشاره به ضرورت راه‌اندازی نهضت ترجمه در کشور افزود: اگر نهضت ترجمه به صورت منسجم و چارچوب‌مند شکل بگیرد، بسیاری از مشکلاتی که در راه ترجمه وجود دارد حل خواهد شد. نهضت یعنی جنبش و حرکت و معنای دیگر آن همه گیر بودن آن است .کشورهای مختلفی مثل برزیل، ترکیه و چین نهضت ترجمه خود را سالیان سال است که به راه انداختند و در انتشار و توزیع کتاب های خود موفق بودند. این موارد محقق نخواهد شد مگر اینکه همه با کمک یکدیگر بتوانیم نهضت ترجمه را در قالب و چارچوب مشخص مدیریت کنیم.سازمان فرهنگ و ارتباطات و رایزنی‌های فرهنگی ایران از جمله حلقه‌های
مؤثر در زمینه معرفی آثار حوزه دفاع مقدس در عرصه بین‌الملل هستند.
در ترجمه جزیره‌ای و پراکنده عمل می‌شود
علی ناظری، مدیر انتشارات فاتحان نیز گفت: در آثار ترجمه‌ای به صورت جزیره‌ای و پراکنده عمل می‌شود. باید ترجمه‌ها به سایر زبان‌ها و برای مخاطبان خارجی به صورت قرارگاهی انجام شود. کار باید توسط کسی مدیریت شود که بینش هدایت گری برای ترجمه آثار داشته باشد. قرارگاهی برای ترجمه آثار و توزیع و شبکه انتشار باید در خارج از کشور شکل بگیرد.
وی افزود: البته چالش‌هایی در این راه وجود دارد که قابل شناسایی است و شناسایی هم شده است. برای این کار حرکت جمعی لازم است وسند و نقشه راه باید تصویب شود تا بدانیم که چه کسی در چه موضوعی چه کارهایی را دارد انجام می‌دهد.
مدیر انتشارات فاتحان تصریح کرد: ترجمه‌هایی که پیام انقلاب اسلامی را می‌خواهند برای مخاطبان خارجی ترجمه و نشر دهند، باید ترجمه‌های مردمی و انقلابی باشند و نیازهای خوانندگان کتاب‌هاب انقلابی در جامعه بین‌الملل را تأمین کنند.
گفتنی است، در پایان این نشست، با حضور مهمانان و مدعوین، کتب ترجمه و منتشر‌شده در موضوع انقلاب اسلامی و مقاومت همچون «سیمای سلیمانی»، «رفیق خوشبخت ما»، «مهاجر سرزمین آفتاب»، «سه دقیقه در قیامت»، «انقلاب اسلامی، مبانی و ویژگی‌ها»، «دا» و «دیدم که جانم می‌رود»، به زبانهای اردو، بنگالی، عربی) رونمایی شد.
غرفه مرکز ساماندهی ترجمه و نشر معارف اسلامی و علوم انسانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در سی وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در سالن ملل، طبقه همکف، راهرو اصلی، با 200 عنوان کتاب ترجمه‌شده در دو سال اخیر، آماده پذیرایی از بازدید کنندگان و مخاطبان در حوزه نشر بین‌الملل است.
