خودشناسی؛ اولین قدم برای انتخاب آگاهانه حجاب

روز بیست و یکم تیرماه در تقویم روز عفاف و حجاب نام گرفته است. روزی که دژخیمان رضاخان مردم معترض به کشف حجاب را درمسجد گوهرشاد به خاک و خون کشید. نباید فراموش کنیم که حجاب در ایران از دوران بسیار کهن تا به امروز جزئی از فرهنگ مردم ایران زمین بوده و در عرصه‌های تاریخی مختلف، با تغییراتی مواجه بوده که نشان از فرهنگ و تمدن زمان خود داشته اما هیچگاه جایگاه خود را نزده مردم و فرهنگ جامعه ایران از دست نداده است. اگر چه پرداختن به این موضوع مهم، ضرورتی برای تمام سال است، اما این روز فرصتی است تا به مفهوم و چرایی اهمیت حجاب در جامعه بپردازیم.

محمد شجاعی، استاد روانشناسی اسلامی در گفت‌وگو با ایکنا از البرز اظهارکرد: در سوره‌های مختلف قرآن از جمله نور و احزاب به زنان و مردان جامعه سفارش به حفظ حریم عفاف و حجاب شده است.

وی افزود: طبق آیات قرآن کریم لباس برای انسان‌ها به دو دسته تقسیم بندی می‌شود. لباس ظاهری که برای پوشاندن بدن وحفظ آن استفاده می‌شود و مایه زینت ظاهری اوست، و دیگری، لباس باطنی است که خداوند از آن به تقوا تعبیر فرموده است. تقوا روح انسان را از بیماری و زشتی مصون می‌دارد.

شجاعی تصریح کرد: عدم رعایت احکام اسلامی مربوط به حجاب و لباس ظاهری زمینه آلودگی روحی فرد را فراهم می‌کند. این احکام در دین مبین اسلام به طور دقیق بیان شده است.

وی با تاکید براینکه اسلام برای حفظ پاکی فرد و جامعه، علاوه بر اینکه به زنان دستور رعایت حجاب را داده به مردان نیز دستور می‌دهد تا نگاه خود را ازنگاه ناروا به نامحرم بپوشانند، گفت: تنها با رعایت دو سویه زنان و مردان برای حفظ حریم عفاف و حجاب آرامش روانی و اجتماعی به جامعه باز می‌گردد.

وی در ادامه با اشاره به روش‌های مختلف برای ترویج فرهنگ عفاف و حجاب و آسیب‌شناسی این موضوع گفت: برای ترویج فرهنگ حجاب روش غیرمستقیم بسیار اثرگذارتر از روش‌های دستوری است وقتی جوانی با هویت خودش آشنا شد و به یک خودشناسی و ارزیابی از شخصیت خود رسید، آنگاه از انتخاب آگاهانه حجاب لذت می‌برد.

وی با تاکید بر اینکه اگر جوان با میل و رغبت خود به سمت حجاب گرایش پیدا کند نتیجه‌اش ماندگارتر خواهد بود، افزود: بحث حجاب در جامعه الزامی است اما زبان تذکر در جامعه صحیح نیست. باید جوری برخورد کنیم که یک دختر جوان خودش با میل و اراده خود به سمت رعایت حجاب و عفاف حرکت کند، نه حجاب را زندان فرض کند و از آن فراری باشد. نباید در کنار تذکر از بداخلاقی استفاده کنیم تا باعث شویم مردم از این روش‌ها زده شودند. مطمئنا با استفاده از روش‌های صحیح ضریب امنیتی در جامعه را بالا خواهیم برد.

این استاد حوزه روانشناسی اسلامی در ادامه به یکی از طرح‌های اجرایی برای آشنایی جوانان و نوجوانان با هویت و ارزش‌های وجودی انسان اشاره کرد و گفت: ما از طریق برگزاری مسابقه کتابخوانی افراد را برای انتخاب حجاب تشویق کردیم.

وی اضافه کرد: در این مسابقه، کتاب «در و صدف» به قلم خودم و با همکاری آموزش و پرورش، سپاه و آستان قدس رضوی در اختیار شرکت‌کنندگان قرار گرفت.

این استاد حوزه روانشناسی اسلامی با بیان اینکه در مرحله اول 17 استان کشور در این مسابقه شرکت کردند و خوشبختانه بازخوردهای خوبی هم گرفتیم، گفت: این کتاب با محوریت مسائل دینی، اجتماعی و سیاسی به رشته تحریر درآمده است.

وی اضافه کرد: بخش اول کتاب به موضوع انسان و ویژگی کمال‌یابی او پرداخته است، اینکه حرکت به سوی کمال، مانند هر حرکت دیگری نیاز به آگاهی و شناخت دارد و نیز با توجه به این که بهترین واضع قوانین هر مجموعه خالق آن مجموعه است، لذا تنها خداوند است که صلاحیت و قدرت راهنمایی بشر را در حرکت به سوی کمال دارد.از این رو میزان کمال و رشد هرکس بستگی به میزان تبعیت او از کامل‌ترین و جامع‌ترین قانون یعنی قانون الهی دارد.

استاد روانشناسی اسلامی در خصوص بخش دوم این کتاب گفت: بخش دوم کتاب تحت عنوان «ریشه پیدایش فرهنگ بی حجابی در جهان» به بررسی ریشه انحرافات جنسی در فرهنگ غرب پرداخته و آثار مخرب آزادی جنسی را بیان می‌کند. سپس علل گسترش فرهنگ بی‌حجابی و بدحجابی در کشورهای مسلمان از جمله ایران را مورد بررسی قرار داده است.

شجاعی در پایان درباره بخش سوم کتاب نیز توضیح داد و گفت: در این بخش به نقش نگاه و سایر حواس در شکل‌گیری تفکرات و ایجاد انحرافات اشاره شده است و این بخش توجه مخاطب را به محسوسات در شکل‌گیری تفکرات معطوف می‌کند.