به گزارش خبرنگار ایکنا، مراسم عزاداری روزهای آخر ماه صفر با موضوع مقدمات توحید و خداشناسی شب گذشته، 14 مهرماه با محوریت سوره مبارکه جاثیه از سوی مجمع مدارس دانشجویی قرآن و عترت دانشگاه تهران به کلام احمدرضا اخوت، استاد دانشگاه تهران و پژوهشگر قرآنی برگزار شد.
اخوت در آغاز سخنان خود با بیان اینکه مباحثی که در این شبها میشنوید یک مدل تدبر در قرآن است و ساختارش به این شکل است که یک موضوعی را انتخاب کردیم و براساس آن، سوره انتخاب کردهایم، گفت: دوستانی که کتابهای تدبر قرآن را مطالعه کردهاند میدانند اسم این شیوه، شیوه «قرآن به قرآن» است. چند سوره را براساس موضوعی که داشتیم انتخاب کردهایم، موضوعات مختلف به ما کمک میکنند تا سورههای مختلفی را کنار هم بچینیم. اگر کسی مباحث ما را به نحوی مطلع نشد کافی است آن سورهها را بخواند حتماً خیلی بهتر و دقیقتر متوجه مباحث خواهد شد.
وی در ادامه به بیان خلاصهای از بحث شب گذشته پرداخت و گفت: برای اینکه خداخواه شویم علاوه بر اینکه باید عظمتهای حقیقی را ببینیم و بفهمیم که ما عزتخواه هستیم باید مفهومی مثل «رجای به وقار» در ذهن ما شکل بگیرد، به این معنی که انسان در خود کمبودهایی احساس میکند و فکر میکند در جایی این کمبودها جبران میشود، وقار مثل بار مثبت و بار منفی در فیزیک است، بار مثبت وقار دارد و بار منفی خواهان وقار است، یعنی دلش میخواهد آن چیزی که ندارد را از آن که دارد بگیرد، به همین خاطر وقار را ذات حمل کثیر میدانند، یعنی موقر را کسی میگویند که حمل زیادی دارد و سنگین است.
این استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه بدیها، نقصها و فقر انسان باید با توجه کسی جبران شود، بیان کرد: بحث غفران در اینجا برای جبران مطرح میشود، اینکه زخم دست کسی ترمیم میشود را غفران میگویند، غفران یعنی آسیبهای قبلی جبران شده، گویی که نبوده است، آنان که تجربه بیماری کرونا را دارند میدانند بیحالی این مریضی به گونهای است که انسان باور نمیکنند که حالش خوب شود اما وقتی خدا غفران میکند و حالشان خوب میشود یادشان میرود که یک روزی مریض بودند.
وی با ذکر این مطلب که انسان باید غفرانخواه باشد و سراغ کسی برود که غفران دارد، عنوان کرد: کسی که فکر میکند مدرک میتواند به او اعتبار دهد، مدرک هیچ وقت وقار ندارد و نقصهای انسان را نمیپوشاند، پول هم نقصها را نمیپوشاند، نهایت کاری که اهل دنیا میکنند این است که نظامهایی درست میکنند که وقارگونه هستند اما وقار ندارند، چه چیزی نیاز واقعی مرا حل میکند، کسانی که فکر میکنند ارتباط نامشروع نیاز به محبت آنها را حل میکند اینطور نیست چون در این روابط محبت نیست، کسی که دارای چیزی باشد میتواند چیزی را بدهد، به همین دلیل جستجوی اینکه چه کسی چه دارد و من چه چیزی را میتوانم از او دریافت کنم تعیین میکند که خدای ما کیست، برای هر که وقار قائل شویم آن خدای ما است.
وی با توصیه به مکتوب ساختن عیب و ایرادهایمان، گفت: هر نقصی را که دیدند بدانند آن سبب اتصال به منبع وقار است پس کسی از اینکه چیزی را ندارد ناراحت نشود، اتفاقاً در این حالت اضطراری در آدم ایجاد میشود که فردا شب راجع به آن صحبت میکنیم و خیلی مهم است که این حالت اضطرار همیشه در انسان باشد، این بحث مربوط به سوره مدثر بود که شب گذشته مطرح شد.
وی با اشاره به ذکر استغفار، بیان کرد: هر کسی سعی کند زیاد استغفار کند، حتی به ذکر ظاهری آن در سوره مبارکه نساء خیلی زیاد تأکید شده و استغفار یکی از ارکان عبودیت در زندگی انسان است، طالب غفران بودن یعنی انسان دنبال این باشد که عیبهای خود را بشناسد و هر روز آنها را کمتر کند. استغفار یکی از مهمترین رخدادهای زندگی انسان برای خداخواه شدن است.
اخوت با بیان اینکه در نظامات توحیدی نقص و عیب سبب ترقی انسان میشود، اظهار کرد: آدمهایی که فکر میکنند دارا هستند، باید یک مقداری بترسند که نکند حالت بینیازی کاذب به آنها دست بدهد، در مسائل دنیایی آنهایی که باهوشتر هستند موفقتر نیستند بلکه آنهایی که پشتکار بیشتری دارند موفقتر هستند، در منطق استغفار از ناحیه ضعفهایتان به خدا متصل میشوید ولی مراقب باشید که نقاط قوتتان به شما آسیب نزند، آن کسی که باهوش است از باهوش بودنش ضربه میخورد به ویژه اینها در نوجوانی و جوانی قابل تجربه است. داشتن توان، اسمش نعمت است، ولی آدم از ناحیه نعمتهایش لطمه میخورد، همیشه بدانید که باید حتماً در آن توانتان هم مثل ضعفی که دارید خدا کمکتان کند.
وی با اشاره به اینکه آیات 2 تا 9 سوره جاثیه به بحث عظمت و موحد شدن میپردازد، بیان کرد: طبق آیه 6 سوره جاثیه «فَبِأَيِّ حَدِيثٍ بَعْدَ اللَّهِ وَآيَاتِهِ يُؤْمِنُونَ؛ پس بعد از خدا و نشانههاى او به كدام سخن خواهند گرويد»، ایمان به هر حال لازمه بشر معرفی شده است، بعد از خدا به کدام سخن ایمان میآورند، ظاهراً آن چیزی که انسان در ابتدا باید داشته باشد ایمان است، منظورمان ایمان به خدا نیست، یعنی اینکه انسان در زندگی خود چیزی را قبول داشته باشد و به چیزی دلش گرم باشد و اعتماد و تکیه کند. اطمینان داشتن و اطمینانخواهی همان ایمان است. مثلاً برای ازدواج بعضی استخاره میگیرند، بعضی مشاوره میروند و بعضی خودشان صحبت میکنند و ...، برخی مهریه بالا میگیرند برای اینکه دلشان قرصتر شود، اطمینان در زندگی خیلی مهم است بهویژه در اموری که بنا دارید انتخاب کنید و یک عمر در سرنوشت شما اثر دارد.
مدیر مجمع مدارس دانشجویی قرآن و عترت دانشگاه تهران بیان کرد: تعیین شغل، رشته، گزینش همسر و ... اطمینان میخواهد، اگر اطمینان را برداریم به جایش اضطراب قرار میگیرد، مثل کسی که رشته پزشکی میخواند اما شک دارد که نکند برای این کار خوب نباشد، عنصر اطمینان در زندگی خیلی مهم است و نوعاً آدمها به هر حال اطمینان را به دست میآورند، همه کسانی که الان جلوی دادگاه خانواده هستند در موقع ازدواج اطمینان را به دست آورده بودند اما یا اطمینان آنها اشکال داشته یا مقدرشان بوده که طلاق بگیرند.
وی افزود: اطمینان به هیچ انسانی صد درصد ممکن نیست، مثلاً با کسی ازدواج میکنید و از او مطمئن هستید اما ممکن است یا عمر شما یا عمر او کوتاه باشد، اطمینان به مالکیتها، اشیاء، اعتبار و ... ممکن نیست، هیچ کسی نمیتواند به غیر از حدیث خدا به چیزی ایمان آورد. ماهیت دنیا، ماهیت گرفتن و اخذ کردن است اگر میخواهی دلت گرم شود باید دلت را با کسی که همه چیز دارد گرم کنی، دنیا که وضعش متغیر است و نمیشود به آن اطمینان کرد. از طرفی بدون اطمینان هم نمیشود زندگی را جلو برد.
اخوت اظهار کرد: امام علی(ع) در خطبه 178 نهجالبلاغه میفرماید: ای مردم، دنیا آن کسی که آرزومند اوست را فریب میدهد و برای شیفتگان خود هیچ ارزشی قائل نیست و هر کسی که بر دنیا غلبه کرد، دنیا بر او غلبه میکند یعنی اصلاً پیروزی در دنیا نداریم، به خدا ملتی هرگز از ناز و نعمت زندگی گرفته نشدند مگر به کیفر گناهانی که انجام دادند.
وی با بیان اینکه یکی از مفاهیمی که در بحث ایمان برای انسان خیلی مهم است بحث غیب است، عنوان کرد: غیب یعنی آن چیزی که برای شما حاضر نیست، کسی که غیبدان است میتواند مطمئن باشد و کسی که غیب را نمیداند نمیتواند مطمئن باشد، اطمینان به وسیله دانستن غیب حاصل میشود، به همین دلیل است افراد دوست دارند به سراغ کسانی بروند که تسخیر جن میکنند چون فکر میکنند اینها قدرت غیبدانی دارند و اطمینانشان را از ارتباط با علومی که آنها را به غیب دلالت میدهند کسب میکنند.
مدیر مجمع مدارس دانشجویی قرآن و عترت دانشگاه تهران ادامه داد: برای غیب دانستن، غیب را مطابق آن چیزی که خدا میگوید بدانید، خدا غیب میگوید مثلاً میفرماید: « وَمَنْ يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجًا؛ و هر كس از خدا پروا كند [خدا] براى او راه بيرونشدنى قرار مى دهد»، (آیه 2 سوره طلاق)، هر کسی در دشواری افتاد تقوا پیشه کرد به ضمانت خدا حتماً راه خروجی برای اوست. خدا فرموده هر کسی فلان کار را کند حتماً دچار عذاب میشود، این غیب است، چقدر در قرآن قوانین الهی از جنس غیب گفته شده است، اگر بنا شود غیب بدانیم باید بدانیم قانونهایی که قرآن گفته چیست و آیندهای که خدا تضمین کرده چیست؟ مثلاً قانونی به نام تغییر دارد و بهصورت قطعی میفرماید: «إِنَّ اللَّهَ لَا يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ؛ در حقيقت خدا حال قومى را تغيير نمىدهد تا آنان حال خود را تغيير دهند»، این موضوعاتی که میگوییم، در نهجالبلاغه و کلام امیرالمؤمنین(ع) بسیار زیبا و درخشان از قرآن استخراج شده است.
انتهای پیام