نگاه قرآن کریم درباره مقابله به مثل یا عفو دشمن

مریم حاج‌عبدالباقی، استاد حوزه و دانشگاه در گفت‌‌وگو با خبرنگار ایکنا، در مورد عملیات «وعده صادق» که از سوی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران علیه رژیم صهیونیستی صورت گرفت، گفت: قرآن به طور کلی در رویارویی با دشمن، مقابله به مثل را توصیه کرده و در آیه «فَمَنِ اعْتَدَى عَلَيْكُمْ فَاعْتَدُوا عَلَيْهِ بِمِثْلِ مَا اعْتَدَى عَلَيْكُمْ»(بقره/194) به این نکته اشاره کرده است. اگر از سوی دشمن تجاوزی به سوی شما صورت گرفت شما هم به همان نسبت پاسخ دهید.

حافظ کل قرآن کریم افزود: در جای دیگری می‌فرماید «وَإِنْ عَاقَبْتُمْ فَعَاقِبُوا بِمِثْلِ مَا عُوقِبْتُمْ بِهِ»؛ این مثلیت چند بار در قرآن آمده است و حتی در این موارد «إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَّقِينَ» دو بار ذکر کرده‌ است، به این معنا که در این مقابله به مثل، پا را از حد خود فراتر نگذاریم تا مبادا ظلمی صورت گیرد و این خیلی مهم است. 

این استاد دانشگاه با تأکید بر اینکه اساساً وجود رژیم صهیونیستی غصبی و متجاوزانه بوده و ذات تشکیل آن بر اساس تجاوز است، گفت: در ارتباط با این رژیم حساسیت قضیه خودبه‌خود مقداری کنار می‌رود. این رژیمِ فاسد که اصلاً نباید موجودیت داشته باشد، به کنسولگری ما در دمشق حمله کرد، حمله‌ای که بعد از حملات قبلی صورت گرفت، یعنی ما بعد از جریان غزه به اندازه کافی صبوری کردیم و بعد از حمله به کنسولگری منتظر واکنش و اقدامات مجامع بین‌المللی بودیم، وقتی هیچ اقدامی از سوی آنها انجام نشد، ایران این حمله را انجام داد.

حاج‌عبدالباقی بیان کرد: اگر ایران مقابله به‌مثل نمی‌کرد، هم یک نوع ابراز ذلت بود و مردم ناامید می‌شدند؛ چرا که فکر می‌کردند ما در مقابل دشمن منفعل هستیم. این کشورهای متخاصم خود را قوی و شکست‌ناپذیر نشان می‌دهند و این باور را از طریق تبلیغات به ذهن انسان‌ها وارد کرده‌اند، لذا ما باید این اقدام را انجام می‌دادیم. آیه‌ای که سپاه در عملیات وعده صادق انتخاب کرد، بسیار مناسب بود، آنجا که می‌گوید «قَاتِلُوهُمْ يُعَذِّبْهُمُ اللَّهُ بِأَيْدِيكُمْ وَيُخْزِهِمْ وَيَنْصُرْكُمْ عَلَيْهِمْ وَيَشْفِ صُدُورَ قَوْمٍ مُؤْمِنِينَ؛ با آنان بجنگيد تا خداوند به دست شما عذابشان كند و خوار و سركوبشان سازد و شما را بر آنان يارى دهد و دل هاى مردمانى مؤمن را [كه از دست آنان آزار و شكنجه ديدند] مرهم نهد».

وی با اشاره به اینکه آیات قرآن در این زمینه معدود نیست، به بیان برخی از این آیات پرداخت و گفت: یکی از این اشارات آیه 58 سوره مبارکه انفال است که می‌فرماید: «وَإِمَّا تَخَافَنَّ مِنْ قَوْمٍ خِيَانَةً فَانْبِذْ إِلَيْهِمْ عَلَىٰ سَوَاءٍ» یعنی اگر شما احتمال خیانت و عهدشکنی را دادید، «فَانْبِذْ إِلَيْهِمْ عَلَىٰ سَوَاءٍ» کاملاً آن پیمان را نقض شده تلقی کرده و با آنها مقابله به مثل کنید. وجود کنسولگری در یک کشور، یک حریم است و حمله به آن نقض این حریم خواهد بود، وقتی آمریکا سردار سپهبد قاسم سلیمانی را در خاک کشور دیگری و نه به عنوان حضور در صحنه جنگ، ترور کرد این هم نقض عهد بود، اینها همه عهدشکنی‌ها و نقض توافقات بین‌المللی است.

این حافظ کل قرآن کریم با تأکید بر اکه اصلاً تمایل ندارد، رژیم صهیونیستی را اسرائیل خطاب کند، گفت: اسرائیل، نام حضرت یعقوب(ع) است و اینها این اسم را هم غصب کرده‌اند. حضرت یعقوب(ع) از اینها بیزار است. اینها دانشمندان هسته‌ای ما را ترور کردند و به عهده گرفتند. این رژیم به تروریسم دولتی اذعان داشته و پرونده‌ای سرشار از این ترورها در کشورها دارند.

وی در ادامه به حملات وحشیانه رژیم صهیونیستی به غزه اشاره کرد و افزود: از جریان غزه قلب‌های ما جریحه‌دار است و اینطور نیست که ما مسئول نباشیم. «مَنْ سَمِعَ رجلا ینادی یا لَلْمُسْلِمینَ فَلَمْ یجِبْهُ فَلَیسَ بِمُسْلِمٍ»، اگر ما جواب دادخواهی غزه را نمی‌دادیم مسئول بودیم، با این وجود طبق قوانین بین‌المللی خویشتن‌داری کردیم تا اینکه اینها گام را جلوتر آوردند. قرآن می‌گوید: «أَلَا تُقَاتِلُونَ قَوْمًا نَكَثُوا أَيْمَانَهُمْ وَهَمُّوا بِإِخْرَاجِ الرَّسُولِ وَهُمْ بَدَءُوكُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ أَتَخْشَوْنَهُمْ فَاللَّهُ أَحَقُّ أَنْ تَخْشَوْهُ» برخی اینگونه هستند که زود دلشان از تهدیدهای دشمن خالی می‌شود و قائل به مقابله به مثل نیستند. اگر ما می‌خواستیم به برخی از اینها توجه داشته باشیم، خیلی پیشتر از این و در جنگ تحمیلی نمی‌توانستیم آن سرافرازی را به دست بیاوریم.

حاج‌عبدالباقی بیان کرد: خوشبختانه هم امام خمینی(ره) و هم مقام معظم رهبری دقیقاً آن سیاست و آن راهبرد قرآن را گام به گام پیش برده و همچنان پیش می‌برند. در جنگ تحمیلی اینگونه شد که ما وجبی از خاکمان را واگذار نکردیم و یک سند افتخاری ترسیم شد که کسی نمی‌تواند به خاک ما تجاوز کند. اینجا هم نوعی تجاوز به خاک ما بود، تجاوزی که قبلاً هم تکرار شده بود، اما به این شکل گستاخانه نبود، ایران هم چند روزی صبر کرد، اما وقتی دید جامعه جهانی اقدامی نکرد خود وارد عمل شد. البته ما انتظاری نداریم جامعه جهانی اقدامی انجام دهد.

این استاد دانشگاه بیان کرد: متأسفانه امور دنیا روی «زر» و «زور» و «تزویر» اداره می‌شود، ما نمی‌توانیم بایستیم و تماشاگر باشیم ببینیم چه اتفاقی می‌افتد. ما نصرت الهی را داریم؛ «ان تَنصُرُوا اللَّهَ يَنصُرْكُمْ وَيُثَبِّتْ أَقْدَامَكُمْ» ما نصرت الهی و درایت مقام معظم رهبری را داریم، اینها نقشه دارند ما را وارد جنگ کنند، اگر به یاد داشته باشید در همین اغتشاشات سال 1401 وقتی سرشان به سنگ خورد به سمت پروژه دیگری رفتند، اما ایران با درایت عمل می‌کند. 

وی در پایان اظهار کرد: قرآن در سوره مبارکه شوری می‌فرماید در مقابله با آدم‌هایی که ممکن است با ما روبرو شوند، اگر مقابله به مثل کنیم کار خلافی نکرده‌ایم و حتی می‌گوید نه تنها کار خلافی نکرده‌ایم، بلکه کار خوبی است، اما اگر بخشش انجام شود، بهتر است. این البته در مقابله با آدم‌های معمولی است. دشمن اما در تبلیغات این را برعکس بازگو می‌کند، این را گفتم تا بگویم اساساً به نفع دنیای ستم و استکبار است که مردم را با اسم بخشش خنثی کنند. اتفاقاً قرآن چنین مسیری را نمی‌رود و این را حق محفوظ انسان در امور شخصی می‌داند.