آموزش قرآن به نوجوانان پاکستانی در مؤسسه جماران

معصومه محمود، دانشجوی بین‌الملل از پاکستان در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان رضوی درباره فعالیت‌های مؤسسه علوم قرآن جماران اظهار کرد: با توجه به اینکه پدر من یعنی حاج شیخ غلام محمود نجفی کشمیری از علمای نجف بود و همواره فرزندان خود را به حفظ قرآن تشویق می‌کرد از دوران کودکی در این رشته شروع به فعالیت کردم و در مسیر قرائت و حفظ قرآن قدم نهادم.

محمود ادامه داد: باتوجه به این سابقه در سنین نوجوانی در ایالت‌های کشمیر و سند استاد تجوید شدم و کار تجوید قرآن را آغاز کردم و بعد از مدتی با حمایت‌های مقام معظم رهبری و نماینده ایشان در شهر کراچی مؤسسه علوم قرآن «جماران» حفظ قرآن را تأسیس کردیم.

وی بیان کرد: با توجه به حمایت‌های مقام معظم رهبری تاکنون حدود 25 دوره حفظ کامل قرآن از سال 2013 در این مؤسسه برگزار شده است و بسیاری از نوجوانان شیعه مذهب پاکستان، توسط این مؤسسه توانسته‌اند با قرآن آشنا و حافظ کل شوند، همچنین در این مؤسسه دانش‌آموزان سنین 10 تا 15 سال فعالیت دارند و آموزش‌های قرآنی را دریافت می‌کنند و طی این آموزش‌ها نوجوانان در طول یک سال و هشت ماه کل قرآن را حفظ می‌کنند و حافظ کل آن می‌شوند.

محمود ادامه داد: شیعیان در پاکستان اقلیت جامعه را تشکیل می‌دهند و تنها 30 درصد از مردم پاکستان، شیعه مذهب هستند، اما این نکته حائز اهمیت است که کشور پاکستان جمعیتی حدود 250 میلیون نفر را در خود جای داده است که 30 درصد آن هم جمعیت چشمگیری است و نسبت به دیگر کشورهای اسلامی و مسلمان‌خیز، مردم مسلمان زیادی دارد که بیشتر آنها پیرو رهبر ایران هستند و خط فکری مقام معظم رهبری و آیت‌الله سیستانی را دنبال می‌کنند.

این دانشجوی ادبیات تطبیقی اردو و زبان فارسی بیان کرد: اسلام و تشیع با چالش‌های بسیاری در حوزه فرهنگ روبه‌رو شده که این امر در پاکستان نسبت به ایران بسیار تأسف‌بارتر است و باتوجه به روایت‌های تاریخی از زمانی که انگلستان شبه قاره را تحت استعمار خود قرار داده بود، این چالش‌ها و مشکلات در کشور پاکستان شدیدتر شده و یکی از این چالش‌ها جایگزین‌شدن زبان در کشور پاکستان است.

وی افزود: قبل از استعمار انگلستان زبان مشترک مردم پاکستان فارسی و اردو بوده، اما امروزه زبان علمی مشترک مردم پاکستان به انگلیسی تغییر یافته است و کودکان از 4 سالگی تحت تعلیم زبان انگلیسی قرار می‌گیرند و زبان اردو تنها به زبان محاوره آنها تبدیل شده است، بنابراین باتوجه به گسترش زبان انگلیسی در این کشور فرهنگ غرب هم نمودهای بسیاری در پاکستان داشته و چالش‌های دیگری را به‌وجود آورده است، البته لباس مردم پاکستان، نمایانگر هویت فرهنگی آنهاست.

محمود گفت: باتوجه به این موارد خانواده‌ها سعی دارند که علاوه بر مدرسه علمی، فرزندان خود را بعد از زمان مدرسه علمی به مدرسه دینی بفرستند تا با قرآن و عقاید دینی انس پیدا کرده و از چالش‌های دیگر جلوگیری کنند، همچنین نفوذ فرهنگ غرب تهدیدی برای مردم کشور پاکستان محسوب می‌شود که در تمامی مظاهر خود در کشورهای مختلف از جمله این کشور پدیدار شده است، زیرا این امر در تزلزل بنیان خانواده‌ها تأثیر مضاعفی دارد.

وی اظهار کرد: در پاکستان بانوان و آقایان موظف هستند که در مراسم دینی لباس اصیل پاکستانی را به تن کنند و با این لباس حاضر شوند، همچنین مسئولان کشور پاکستان هم موظف‌اند برای سفر به کشورها و ملاقات با مسئولان کشورهای دیگر با لباس اصیل خود که نماد هویت فرهنگی پاکستان است حاضر شوند. حدود 70 درصد مردم پاکستان هم در این امر مشارکت داشته و هویت فرهنگی خود را با پوشیدن لباس اصیل پاکستانی حفظ کرده‌اند، بنابراین در این زمینه موفق بوده‌ایم که نمود فرهنگ غرب را خنثی و از ورود فرهنگ غربی در این زمینه جلوگیری کنیم.

محمود گفت: فرهنگ نماد و باوری است که ریشه در جان آدمی دارد و این امر در سراسر زندگی افراد خود را بروز می‌دهد، برای نمونه هنگامی‌که صدای اذان از بلندگوها در سراسر کشور پاکستان پخش می‌شود، تمام بانوان حتی کم‌حجاب‌ها، باتوجه به فرهنگ کشور پاکستان حجاب خود را رعایت می‌کنند و به صدای اذان احترام می‌گذارند که این امر نشان‌دهنده فرهنگ دینی مذهبی یک کشور است و باید از آن مراقبت شود.

این استاد قرآنی افزود: تجلی فرهنگ غرب در بنیان خانواده‌های پاکستان تأثیر گذاشته و بسیاری از آداب، رسوم و باورهای خانواده‌ها را تغییر داده و جشن‌های غربی ولنتاین، کریسمس و .. در این کشور رواج یافته است، همچنین موارد مهمی از قبیل ازدواج، کار و فرزندآوری و .. هم تحت تأثیر فرهنگ غرب در برخی از نواحی پاکستان تغییر کرده، به عنوان مثال سن ازدواج در شهرهای مدرن پاکستان افزایش چشمگیری داشته است.

وی بیان کرد: یکی از عواملی که در کشور پاکستان و حتی در جهان اسلام بین مردم مسلمان و شیعه تفرقه انداخته است، عملیات‌ تروریستی است که در مجامع اسلامی مردم را دچار رعب و وحشت می‌کند، اما باید توجه داشت که اصولاً هر مسلمانی نماینده اسلام نیست و هر فردی که ادعای مسلمانی دارد، نشان‌دهنده عقاید اسلام نیست. شهرهایی از پاکستان که مجاورت مرزی با افغانستان دارند، بیشتر درگیر این عملیات‌ تروریستی هستند، بنابراین باید هوشیار‌تر باشند و سرمنشأ این اقدامات را دین الهی ندانند. 

محمود ادامه داد: علی‌رغم اینکه دولت و ارتش پاکستان، شهیدان زیادی در این راه فدای کشور کرده‌ است، متأسفانه نتوانسته‌اند تروریست‌ها را نابود سازند و به صورت حداکثری مقابل آنها بایستند، زیرا تروریست‌ها توسط دولت‌های مختلفی حمایت می‌شوند و قصد ویرانی بسیاری در میان جوامع اسلامی دارند، بنابراین از تمامی مردم تقاضا دارم که این امور را از دین جدا کنند و آنها را به عنوان نماینده اسلام نپذیرند تا بتوانند دین درست الهی را بشناسند و به آن عمل کنند، همچنین علمای اهل پاکستان به دو دسته تقسیم می‌شوند که دسته اول با شعار وحدت بین مسلمانان عمل می‌کنند و بین شیعه و سنی تفرقه‌پراکنی نمی‌کنند، اما دسته‌ای از علمای اهل سنت هستند که شیعیان را کافر دانسته و موجب به وجود آمدن تفرقه و مشکلاتی در میان شیعیان و سنی‌ها می‌شوند.

اشعار اقبال لاهوری؛ نقطه عطفی برای وحدت مسلمین

این دانشجوی ادبیات تطبیقی اردو و زبان فارسی تصریح کرد: اقبال لاهوری فیلسوف مشرق زمین علی‌رغم اینکه اهل سنت بوده، اما محب اهل بیت(ع) است و در این باره سروده‌های مختلفی را داراست، همچنین در اشعار اقبال لاهوری مشخص است که تنها دغدغه ایشان در سال‌های پایانی عمر خود، وحدت مسلمین بوده و در این باره توصیه‌های زیادی به زبان اردو، فارسی و عربی ارائه داده است. اشعار اقبال اگر در ایران و دیگر کشورها بررسی شود، نقطه عطفی برای وحدت مسلمین جهان به وجود می‌آورد و مسلمانان را گرد هم جمع می‌کند.

وی گفت: اقبال لاهوری در برهه‌ای از زمان در شعرهایش به اصل وجودی مسلمانان اشاره کرده و الگوسازی مناسبی برای مسلمانان در شعرهای خود نگاشته است. همچنین در شعری سروده است:

نه افغانیم و نی ترک و تتاریم / چمن زادیم و از یک شاخساریم

تمیز رنگ و بو بر ما حرام است/ که ما پرورده یک نوبهاریم