راهکارهای والدین در مدیریت مصرف رسانه‌ای
یک عضو هیئت علمی دانشگاه سوره در همایش سواد رسانه‌ای گفت: والدین باید مدیریت مصرف رسانه و محتوا را برعهده بگیرند و نحوه استفاده از رسانه را به فرزندان آموزش دهند و فضای امن رسانه‌ای برای آن‌ها ایجاد کنند.
به گزارش خبرنگار ایکنا، یوسف خجیر، عضو هیئت علمی دانشگاه سوره چهارشنبه ۹ اسفند در پنجمین همایش بین‌المللی سواد رسانه‌ای و اطلاعاتی با موضوع «کودک و خانواده در فضای مجازی» درباره «نسل آلفا، رسانه‌های نوظهور و والد رسانه‌ای» گفت: از ابتدای قرن بیستم تاکنون هفت نسل را پشت سر گذاشتیم، سه نسل اول با فناوری عجین نبودند، نسل میانی، به اجبار وارد حوزه فناوری شدند و نسل‌های بعد، ایکس، وای، زد و آلفا هستند.
وی افزود: نسل وای به‌عنوان بومیان دیجیتال شناخته می‌شوند. نسل Z گروهی از افرادی هستند که با اینترنت عجین شده‌اند، تسلط آن‌ها بر فناوری ممکن است باعث شود از روابط اجتماعی خود غافل شوند. آن‌ها کسانی هستند که تلاش می‌کنند دسترسی به اهداف خود را در اینترنت دنبال کنند. آن‌ها دوست دارند، بلافاصله هر آنچه را که می‌خواهند به دست آورند، واقعیتی که دنیای دیجیتال در آن غرق شده و سبک زندگی آن‌ها نیز تحت تأثیر یوتیوب است.
خجیر ادامه داد: متولدین بعد از ۲۰۱۰، نسل آلفا نامیده می‌شوند و الزام دارند بگویند، متفاوت هستند، چون والدگری دارند و نحوه برخورد، مدیریت و مدل فناوری آن‌ها متفاوت است. این نسل اهل فن و دوستدار تکنولوژی بوده و هوش مصنوعی واقعیتِ آنهاست. این نسل در زیست مجازی، کاملاً متفاوت از نسل وای هستند و تجربه آموزش مجازی، سازگاری بالا و، تمایل به یادگیری سریع دارند و استقلال‌طلب، منتقد و صریح، دارای عزت نفس بالا و از خودراضی هستند و ارتباط انسانی بسیار ضعیفی دارند، چون بخش اعظمی از زندگی خود را در فضای مجازی سپری می‌کنند.
وی تصریح کرد: زیست آن‌ها از نوع وب ۲ و ۳ بوده و سواد فضای مجازی بالا و سواد رسانه‌ای اندکی دارند. پرهیز از فیسبوک و توئیتر داشته، اما یوتیوب و آپارات جایگاه اصلی آن‌ها است و به کمک هوش مصنوعی ویدئو و موسیقی می‌سازند و گیمر و استریمر‌های حرفه‌ای هستند. نسل زد، عشق مانگا، کارتون و انیمه بود، اما نسل آلفا سازنده آنهاست.
خجیر با اشاره به سه نوع والد رسانه‌ای خوشبینانه یا افراط‌گرا، بدبینانه یا تفریط‌گرا و نوع سوم عملگرا یا برخورد آگاهانه گفت: چند اصل برای والدین نسل جدید وجود دارد و آن‌ها دوزیستی هستند و در دنیای مجازی همراهی می‌کنند. دومین اصل مشترک میان آن‌ها تأیید مثبت است و همه آن‌ها به دو اصل مدیریت زمان و مصرف معتقد هستند و برای آن برنامه داشته و در کنار تربیت مجازی، تربیت اخلاقی را فراموش نکردند. راهکار‌هایی که این والدین برای مصرف رسانه‌ای فرزندان خود داشتند؛ مدیریت زمان فرزند و مدیریت خود فرزند، مدیریت محتوا، آگاهی از محتوا و تفکر انتقادی است و در حین مدیریت، آموزش سواد رسانه‌ای نیز به کودک داده می‌شود و والدین با آن‌ها همراهی و تعامل داشته و به رده‌بندی سنی توجه دارند و براین اساس محدودیت و نه محرومیت قائل می‌شوند و به سلامت دیجیتال و ترویج خلاقیت زندگی توجه دارند..
این عضو هیئت علمی دانشگاه سوره بیان کرد: متأسفانه بلوغ زودرس جسمی را در نوجوانان به دلیل استفاده از رسانه‌های مجازی شاهد هستیم، اما بلوغ شناختی در آن‌ها رخ نداده است؛ بنابر این باید مدیریت مصرف هم در رسانه و هم محتوا داشته باشیم و نحوه استفاده از رسانه را به فرزندانمان آموزش دهیم و فضای امن رسانه‌ای برای آن‌ها ایجاد کنیم.
مؤثرترین راه‌های پیشگیری از بزه‌دیدگی جنسی
در ادامه این همایش، ساناز منظم درباره بزه‌دیدگی جنسی کودکان در شبکه‌های اجتماعی گفت: بی‌شک در بحث از پیشگیری بزه‌دیدگی و حتی بزهکاری کودک و نوجوان در فضای مجازی، پیشگیری جامعه‌مدار اولویت دارد. این نوع پیشگیری سعی در تغییر و بهبود اوضاع اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی دارد که به نوعی زمینه‌ساز بزه‌دیدگی و حتی بزهکاری است. با این وصف بهتر است بگوییم هدف پیشگیری اجتماعی جامعه‌مدار مبارزه با عوامل جرم‌زای محیطی است و از نمونه راهکارهای این نوع پیشگیری می‌توان به اقدام‌ها و تدبیر‌های آموزشی و تربیتی، اشتغال‌زایی، کمک به تشکیل خانواده و ... اشاره کرد.
وی یکی از مؤثرترین راه‌های پیشگیری از بزه‌دیدگی جنسی در شبکه‌های اجتماعی را افزایش سواد رسانه‌ای و آموزش در این زمینه دانست و افزود: این تدابیر در دو شاخه اصلی قابل توجه است؛ یکی اینکه با اتخاذ این تدبیر در دنیای فیزیکی از ارتکاب جرم در فضای مجازی جلوگیری شود. برای نمونه به والدین آموزش داده می‌شود تا سیستم‌های رایانه‌ای را در نقاطی از منزل قرار دهند که در معرض دید عموم باشد تا فرزندان فرصت سوءاستفاده از خلوت ایجاد شده را پیدا نکنند و با نظارت الکترونیکی و با هدف به‌کارگیری تجهیزات و برنامه‌های خاص فعالیت‌های شبکه‌ای افراد، زیر نظر قرار گرفته شود.
منظم بیان کرد: آسیب‌شناسی استفاده از اینترنت به ویژه در نوجوانان و جوانان، ارتقای سطح آگاهی کودکان و نوجوانان از چگونگی استفاده از اینترنت و شبکه‌های اجتماعی، افزایش قدرت مقابله کودکان با بزهکاران جنسی و هرزه‌نگاران در فضای مجازی از طریق بالا بردن اطلاعات و آموزش‌های لازم در این زمینه، در نظر گرفتن سیاست‌های کیفری مشدد در زمینه جرایم جنسی و هرزه‌نگاری کودکان در فضای مجازی از جمله مهمترین راهکارهای پیشنهادی است.
وی با اشاره به تدابیر آموزشی و تربیتی خانواده در این زمینه گفت: خانواده نخستین نهاد اجتماعی است که فرد در آن پا به عرصه زندگی می‌گذارد و اولین پایه‌های تربیت و تعلیم در آن گذارده می‌شود. هر فردی اولین برخورد‌ها را در خانواده می‌آموزد و این نهاد تأثیر بسیاری در نوع رفتار و کردار انسان خواهد داشت، اما در مورد آموزش و تربیت در محیط خانواده از یک سو آموزش و تربیت جنسی متناسب با سن و جنسیت کودکان مد نظر است و از سوی دیگر شامل تدابیر آموزشی لازم برای استفاده درست و محتاطانه از فضای مجازی و شبکه‌های اینترنتی به منظور پیشگیری از بزه‌دیدگی جنسی در فضای مجازی است.
این کارشناس رسانه با اشاره به اقدام و تدابیر آموزشی و تربیتی در نهاد‌های آموزشی و پژوهشی تصریح کرد: در پیشگیری اجتماعی، مهمترین نهاد‌ها و ابزار‌های بازدارنده عبارتند از خانواده، نهاد‌های آموزشی مانند مدرسه، دانشگاه، رسانه و ... به عنوان نهاد‌هایی که نقش مکملی در آموزش و تربیت دارند، اقدام‌های لازم را انجام دهند، همچنین نقش رسانه در مدیریت اوقات فراغت، تقویت ارزش‌های گروهی و عرفی کردن هنجارها و پیشگیری وضعی سازنده است.
انتهای پیام
