قاری چگونه می‌تواند «لحن‌ساز» باشد
پیشکسوت قرآنی کشور ضمن تأکید بر اینکه قاری باید لحن‌ساز باشد، به دلایل ضعف در تلاوت و ارائه تلاوت‌های تکراری و کلیشه‌ای اشاره کرد و گفت: قاری قرآن نباید فکر کند که آنچه در گذشته فراگرفته است، برای امروزش کافی است، بلکه باید خود را با شرایط و مخاطب امروزی بهروز کند.
حسینعلی شریف، مؤذن و پیشکسوت قرآنی کشور، در گفتوگو با ایکنا با اشاره به مؤلفه‌های تلاوت اثرگذار قرآن کریم بر مخاطب گفت: آنچه سبب تأثیرگذاری تلاوت قران کریم می‌شود، خلوص و خشوع است. قاری باید ابتدا این مؤلفه‌ها را در خود تقویت کند و سپس به سراغ مسائل فنی برود.
وی افزود: قاری در عرصه مسائل فنی ضمن خشوع و خلوص باید آیات را حفظ کند و آنها را بفهمد تا بتواند بهتر و اثربخش‌تر تلاوت کند. همچنین باید بتواند تکیه‌گاه‌ها و آکسان‌های آیات را به‌جا استفاده کند تا به زیبایی تلاوت خود بیفزاید. البته باید در ابتدا صدای خود را آماده و پخته کند تا بتواند هر آنچه را از تلاوت اثرگذار است به خوبی اجرا کند.
پیشکسوت قرآنی کشور تصریح کرد: یکی دیگر از مواردی که در رابطه با تلاوت اثرگذار مهم است، خود مستمع و شنونده‌های تلاوت قرآن است. در این باره حتی تعداد مستمع می‌تواند در اثرگذاری تلاوت نقش داشته باشد. همچنین انتخاب زمان برای تلاوت مانند تلاوت در روز و یا شب‌های خاص و مناسبت‌های مذهبی قطعاً در ماندگاری و اثرگذاری تلاوت می‌تواند مؤثر باشد.
شریف ادامه داد: بر همین اساس زمان تلاوت می‌تواند نه تنها بر معنویت بلکه بر اثرگذاری تلاوت نقش داشته باشد. برای مثال تلاوت قرآن در شب‌های ماه مبارک رمضان با دیگر ایام متفاوت است چراکه مردم در ماه مبارک رمضان گرایش و شوق بیشتری به استماع قرآن کریم دارند و خواننده قرآن هم زبانش از سوی خدای متعال در این ایام گویاتر می‌شود.
می‌توانیم لحن‌ساز باشیم
مدرس قرآن کریم کشور در خصوص چرایی ضعف در تلاوت ماندگار در کشور و ارائه تلاوت‌های تکراری از قاریان ایرانی گفت: نباید فقط به سراغ لحن برویم و بخواهیم ابتدا لحن را فرا بگیریم و بعد تلاوت را اجرا کنیم. باید ابتدا معنا و مفهوم آیات را بشناسیم، بفهمیم و سپس الحانی که در ذهن داریم را اجرا کنیم، البته نه تنها به صورت تقلیدی صرف بلکه می‌توانیم لحن‌ساز باشیم.
وی اظهار کرد: قاری باید با توجه به محتوای سوره، قله آیات را بفهمد، بشناسد و تلاوت را براساس آن اجرا کند. اگر او بفهمد قله آیه کجاست، صد درصد محور تلاوت خود را هم بر روی قله می‌چرخاند و بهتر می‌تواند مفهوم آیات را با توجه به فهم خود به دیگران القا کند.
شریف بیان کرد: یکی دیگر از دلایل ضعف در تلاوت و ارائه تلاوت‌های تکراری و کلیشه‌ای از قاریان ایرانی به این دلیل است که قاری برای ارتقای خود فکری نمی‌کند و این احساس را دارد که هر آنچه از گذشته آموخته است برای تلاوت امروزش کافی است. بر همین اساس مسلماً قرائت‌هایی را که ارائه می‌دهد تکراری می‌شود و کلیشه‌ای خواندن اثرگذاری تلاوت بر مخاطب را کاهش می‌دهد.
پیشکسوت قرآنی کشور در خصوص نقش نهادها و دستگاه‌های قرآنی در توسعه و گسترش تلاوت اثرگذار و اثربخش گفت: مسلماً اگر نهادها و دستگاه‌های قرآنی هم‌جهت و با هم در این مسیر حرکت کنند، می‌توانند در توسعه و گسترش تلاوت اثرگذار و اثربخش مفید واقع شوند؛ مسئولان و متولیان امور قرآنی کشور باید فضا را به گونه‌ای فراهم کنند که قاری در مسیر تلاوت‌های اثرگذار و ارزشمند باشد و از آن فاصله نگیرد؛ ضمن اینکه قاری باید بداند که برای تلاوت به دنبال چه چیزی است، از یک تلاوت چه می‌خواهد، برای یک تلاوت صحیح چه کند و سپس برای ارتقا و بهروز کردن خود تلاش کند.
قاری به شکل مستمر در حال بهروزرسانی خود باشد
وی با تأکید بر اینکه قاریان باید به شکل مستمر در حال ارتقا و بهروزرسانی خود در عرصه تلاوت باشند، گفت: در این مسیر نهادها و دستگاه‌هایی همچون شورای عالی قرآن و سازمان دارالقرآن به دنبال ارتقای قاریان هستند و قاریان باید از این فضا و امکانات بهره‌‌مند شوند و مدام در حال پیشرفت و تغییر باشند؛ لذا اینکه قاری قرآن فکر کند که آنچه در گذشته فراگرفته است، برای امروزش کافی است، فکر صحیحی نیست، بلکه باید قاری خود را با شرایط و مخاطب امروزی بهروز کند.
گفتوگو از وهاب خدابخشی
انتهای پیام
