علم را از آزمایشگاه‌ها به دل جامعه ببریم

به گزارش خبرنگار ایکنا، مراسم گرامیداشت هفته پژوهش با رویکرد جشن کتاب و قدردانی از پژوهشگران و محققان پژوهشگاه رویان امروز، ۲۱ آذرماه در محل سالن همایش‌های پژوهشگاه رویان جهاددانشگاهی برگزار شد.

در ابتدای این مراسم، افشاریان، معاون پژوهش و فناوری پژوهشگاه رویان طی سخنانی بیان کرد: هفته پژوهش را خدمت تمامی همکاران در پژوهشگاه رویان چه در بخش درمانی و چه بخش‌های دیگر تبریک عرض می‌کنم. بعد از ۱۰ سال فعالیت انتشارات پژوهشگاه رویان در مجموعه وزارت ارشاد از حالت حقیقی به حقوقی رسیده و جایگاه خود را به دست آورده است.

وی افزود: البته انتشارات پژوهشگاه نمی‌تواند پاسخگوی نشر تمامی همکاران باشد و به همین دلیل نمایشگاهی از کتب مختلف همکاران برگزار کردیم. امروز پنج پژوهشگر جهاددانشگاهی به عنوان دانشمندان پراستناد یک درصد علمی جهان شناخته شدند. در ماه‌های اخیر خوشبختانه برخی از اعضای هیئت علمی پژوهشگاه در فهرست ۱۱۰ نفره فدراسیون سرآمدان علمی قرار گرفتند.

افشاریان اظهار کرد: همچنین دو نفر از اعضای پژوهشگاه رویان یعنی محمدرضا زمانیان و لیلا ستارگان به عنوان دبیر‌های علمی کنگره‌ها و همایش‌های مختلف انتخاب شدند. مجله ویژه پژوهشگاه نیز به عنوان مجله علمی توسعه یافته در مراجع علمی بین‌المللی شناخته شده است.

وی بیان کرد: در بین ۳۵ گروه پژوهشی علوم پزشکی جهاددانشگاهی گروه پژوهشی سلول‌های بنیادی پژوهشگاه رویان به عنوان رتبه برتر دست یافته است. همچنین، فرشته کرمعلی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه رویان به عنوان جهادگر برتر سازمان جهاددانشگاهی شناخته و معرفی شد.

افشاریان تصریح کرد: حمایت از طرح‌های پژوهشی پژوهشگاه رویان در پنج محور صندوق نیکوکاری لوتوس از جمله دستاورد‌های به دست آمده پژوهشگران رویان بوده است. همچنین، انعقاد تفاهم‌نامه مرکز تحقیقات بیوشیمی و بیوفیزیک دانشگاه تهران و پژوهشگاه رویان از دیگر دستاورد‌های پژوهشگاه رویان بوده است.

اعطای نشان عالی دانش و جایزه البرز به پژوهشگران رویان

وی بیان کرد: اعطای نشان عالی دانش و جایزه البرز به پژوهشگران مرکز رویان نیز از جمله افتخارات پژوهشگاه بوده است. رویان همچنین، برنده جایزه مراکز برتر در ارائه خدمات گردشگری سلام بیماران خارجی شد. از خدمات تمامی همکاران خود در مرکز پژوهش و فناوری و نیز انتشارات پژوهشگاه رویان که زمینه‌ساز افتخارت به دست آمده بودند، قدردانی می‌کنم.

در ادامه، یعقوب فتح‌اللهی، معاون پژوهشی فناوری جهاددانشگاهی نیز طی سخنانی بیان کرد: خداوند متعال در هر زمانه‌ای در کاری جدید است و امری جدید می‌آفریند که هرگز نبوده است و کار‌های او تکراری نیست، بلکه بدون الگو و ابتکاری است. انسان‌باوری، علم‌باوری و مشارکت ماده اولیه تمدنی است که در غرب به وجود آمده است.

فتح‌اللهی با اشاره به مسئله خداباوری گفت: با توجه به اینکه ما علاوه بر سه فاکتور توسعه غرب مقوله خداباوری را نیز داریم، این سوال به وجود می‌آید که چرا ما نمی‌توانیم به توسعه و تمدن توسعه‌یافته دست پیدا کنیم. امام کاظم(ع) فرمودند انسانی که دو روز زندگیش با هم برابر است، زیان‌کار است.

وی با اشاره به فرهنگ پژوهش به عنوان مرکز ثقل پژوهش‌های درخشان بیان کرد: اگر بخواهیم پژوهش ناب و بکر داشته باشیم، فرهنگ پژوهش حرف اول را می‌زند. ما راه را بعد از انقلابی اسلامی پیدا کردیم که چگونه باید دوباره در مسیر علم گام برداریم. پیش از انقلاب اسلامی کمتر دانشگاهی دارای تحصیلات تکمیلی بودند. موضوع پژوهش به عنوان وظیفه مهم دانشگاه نیز پس از انقلاب به مجموعه دانشگاهی افزوده شده است.

وی گفت: در سال ۲۰۰۵ در دوره‌ای که دولت اهتمام خاصی به علم داشت، رهبر معظم انقلاب اسلامی از دولت وقت خواسته بود اعتماد شخصی و ملی را در همه رشته‌های علمی بالا ببرد. در یک مقاله پژوهشی آمده است که نشانه‌هایی از این وجود دارد که ایران دوباره می‌تواند به سمت توسعه علوم گام بردارد. البته یکی از مشکلاتی که ممکن است بر سر راه علم قرار گیرد دعوا‌های سیاسی است.

تبدیل به مرجع علمی و فناوری جهان شویم

فتح‌اللهی افزود: بعد از چشم‌انداز سال ۱۴۰۴ باید بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی تحقق پیدا کند که پرداختن به علوم و توسعه و پژوهش یکی از ارکان آن است. ما در گام دوم انقلاب باید به مرجع علمی و فناوری جهان تبدیل شویم که این مسئله نیازمند کار فراوان است. در این زمینه باید عرصه‌های ناب و بکر علم و فناوری را تصاحب کنیم که کار بسیار دشواری است.

وی اظهار کرد: ما باید بدانیم در چه محیط علمی بین‌المللی و منطقه‌ای و ملی به سر می‌بریم تا بدانیم که آیا می‌توانیم به مرجعیت علم و فناوری دست پیدا کنیم. علم از رنسانس تاکنون سه انقلاب مهم را پشت سر گذاشته است. البته انقلاب صنعتی در دوره پنجم خود قرار دارد.

معاون پژوهش و فناوری جهاددانشگاهی ادامه داد: جامعه فراصنعتی دارای علم طبیعی جدید است. امروز همه مؤسسات علمی غرب سیستماتیک شده‌اند و در این حوزه حرکت می‌کنند. امروز حوزه علوم انسانی باید با رویکرد فناوری به کار خود ادامه داده و توسعه پیدا کند. پزشکی امروز نیز پزشکی جدیدی است و باید امروز به سمت علوم و فناوری‌های جدید برود.

فتح‌اللهی گفت: امروز باید به صورت سیستماتیک به سمت علوم مختلف و توسعه آن‌ها پیش برویم. امروز همه بخش‌های علم از علوم پایه تا علوم انسانی و ... دستخوش یک تحول اساسی است. انقلاب صنعتی پنجم که با محوریت آمریکا و چین به وجود آمده، تنها ۲۰ سال با انقلاب صنعتی چهارم فاصله دارد و ما باید برای اینکه سهمی در انقلاب‌های صنعتی بعدی داشته باشیم، با قدرت هرچه تمام‌تر فعالیت کنیم.

وی اظهار کرد: انقلاب صنعتی پنجم با محور‌های توسعه پایدار، انسان‌محوری و ... ایجاد شده است. ابزار‌های امروزی به سرعت در حال توسعه و تحول هستند و در آینده نزدیک باید تمامی ابزار‌های در دسترس امروزی در علوم مختلف تغییر کند. محور اصلی انقلاب صنعتی پنجم‌ ارتباط انسان با ماشین است. ما در همین محیط علمی موجود قصد داریم تا کاری بزرگ انجام دهیم تا مرجعیت علم و فناوری جهان را کسب کنیم. اگر فرهنگ تحقیقات را ایجاد نکرده و بر آن پایدار نباشیم، نمی‌توانیم به هدف خود برسیم.

فتح‌اللهی بیان کرد: ما بدون ایجاد فرهنگ پژوهشی با محوریت پژوهش بکر و تاب و ارزش‌گذاری در امور مختلف نمی‌توانیم به مرجعیت علمی و فناوری دست پیدا کنیم. در این زمینه باید سازمان‌های خبره و انسان‌های برجسته پژوهشی و پژوهش‌های بکر و ناب را سرلوحه کار خود قرار دهیم. البته پژوهش یک‌فرآیند طولانی بوده و قواعد خاص خود را دارد. در این حوزه دانشگاه، صنعت و دولت باید با یکدیگر همکاری کنند. در حقیقت برای انجام کار بزرگ باید ذینفعان در کنار هم به صورت هماهنگ کار کنند.

وی تصریح کرد: گروه‌های پژوهشی باید در کشور به خوبی شکل گرفته و به صورت شبکه‌ای فعالیت کنند. امروز علم باید از میز آزمایشگاه‌ها به دل جامعه برود و با همه وجوه اجتماعی ارتباط برقرار کند. همچنین، باید ارزیابی اساسی در حوزه پژوهش‌های خود داشته باشیم و برمانه‌ریزی در این زمینه به صورت ملی و بین‌المللی انجام شود.

فتح‌اللهی اظهار کرد: اگر بخواهیم به هدف خود برسیم به یک نقشه راه کامل نیاز داریم تا به دور از بحث‌های فردی و سیاسی و ... به سمت این هدف حرکت کنیم. از زمانی که نطفه یک تفکر بکر در ذهن انسان بسته می‌شود، تا زمان رسیدن به نتیجه، باید پژوهش‌ها و تحقیقات فراوانی در این حوزه انجام شود. باید بدانیم دانش امروز فناوری فرداست که باید بدان به خوبی بپردازیم. خروجی دانشگاه‌ها نیروی انسانی است که نگرش، بینش و دانش متفاوتی دارد.

وی بیان کرد: خروجی پژوهش‌ها باید به کسب و کار جدید و تولید ثروت بینجامد. خلاقیت اندیشیدن به مسائل جدید و نوآوری آوردن این مسائل به زندگی مردم است. کارآفرینی یعنی منبعی جدید اقتصادی به منابع اقتصادی کشور افزوده شود؛ لذا باید فرهنگ کارآفرینی را در جامعه ایجاد کرد و فرهنگ دانشگاهی تبدیل به فرهنگ کارآفرینی شود.

فتح‌اللهی گفت: ما باید فرهنگ کارآفرینی را به عنوان یک مدیریت در مجموعه علمی خود بنا کنیم تا بتوانیم حرکت کنیم. یک کرسی علمی وظایفی همچون کارآفرینی دارد که باید در کشور انجام شود. امروز نوآوری ما باید دگرگون‌گر باشد و نیازمند ایجاد زیرساخت‌های مختلف در حوزه پژوهش‌های جدید و علوم مختلف هستیم. امروز شیوه پژوهش کشور ما ایراد دارد و باید به روز شود. در حقیقت آینده ما با خلاقیت، نوآوری و کارآفرینی رقم خواهد خورد.

یادآور می‌شود، در پایان برگزاری این مراسم و با حضور مسئولان حاضر، از پژوهشگران برتر پژوهشگاه رویان قدردانی شد.