خبرگزاری ایکنا، به بهانه چهلمین روز عروج آسمانی معلم و خادم بزرگ قرآن، حجتالاسلام والمسلمین محمدرضا شهیدیپور، ضمن مرور بخشی از خاطرات آن استاد برجسته، بخشی از خدمات قرآنی آن مرحوم را در گفتوگو با اساتید قرآنی تشریح میکند؛ بر همین اساس در ادامه گفتوگوی ایکنا، با عبدالرسول عبایی، از اساتید و پیشکسوتان قرآنی کشورمان که تقریباً در تمامی ادوار برگزاری مسابقات بینالمللی قرآن ایران، رئیس هیئت داوران بوده و داوری بسیاری از مسابقات بینالمللی دیگر کشورها را در رشته وقف و ابتدا انجام داده است و محمدعلی خواجهپیری، پیشکسوت قرآنی کشور و همچنین سیدمحسن موسویبلده، استاد و خادمالقرآن کشورمان را در این خصوص میخوانید.
عبدالرسول عبایی، از اساتید و پیشکسوتان قرآنی کشورمان ضمن گرامیداشت یاد و خاطره این استاد بزرگ و معلم قرآنی گفت: خدا استاد بزرگوارمان آقای محمدرضا شهیدیپور عزیز را رحمت کند. بنده در مرکز طبع نشر قرآن کریم و در مسابقات سراسری و جهانی قرآن در سطوح مختلف خدمت ایشان رسیدم. این مرد یک عالم و فاضل مسلط بر رسم مصحف، حافظ قرآن و آشنا به قرائات بود که واقعا جای خالی ایشان امروز در میان جامعه قرآنی کشور به خوبی احساس میشود. امیدوارم که جامعه قرآنی از اساتید موجود استفاده کنند و خداوند این خسران را جبران کند.
بیشتر بخوانید:
وی با بیان اینکه این مرد بزرگوار کل وجودش سرشار از بحث، تحقیق در علوم قرآنی و غرق در آن بود، گفت: هرکجا و در هر مجلسی که قرآنیان حضور پیدا میکردند، موضوعی علمی را در حوزه علوم قرآنی مطرح و سپس با آنها شروع به بحث و مناقشه در مورد آن میکرد. آنچه در مورد ایشان زبانزد همه آشنایان بوده صبر، شکیبایی و تحمل بسیار زیاد ایشان است. هرگز ندیدم روزی عصبانی بشوند و اگر اختلافی پیش میآمد با خونسردی و تواضع آن را حل میکرد. از دیگر ویژگیهای متمایز آن شخصیت قرآنی، تواضع و فروتنی ایشان بود.
این پیشکسوت قرآنی کشور با اشاره به اینکه مرحوم شهیدیپور انگیزه بالایی در امور قرآنی داشت، افزود: در آموزش قرآن یک معلم به تمام معنا و واقعی کلمه بود. مراجعات و تماس شاگردان را با حوصله فراوان پاسخگو بودند و ایشان به قرا و حافظان انگیزههایی را میداد که در ادامه مسیر، چراغ راه خود قرار میدادند. همگی از بیانات وی لذت میبردیم. او تا آخرین لحظه عمر آموزش میداد و مرتب در گروههای جمعی قرآن حضور پیدا میکرد. در تعلیم و فنون قرائت قرآن صاحبنظر و گنجوری پرگوهر بود.
هر روز مطالب جدیدی ارائه میداد
طی چند سال صدها استاد را پذیرش کردند. در طول پذیرش بسیاری از دوستان نزدیک خود را در گزینش رد کردند و تعارفی در این زمینه نداشتند و میگفتند این افراد قرار است معلم قرآن شوند و معلم باید بهترین خود برای دانش آموزان باشد
محمدعلی خواجهپیری، پیشکسوت قرآنی کشور نیز آشنایی خود را با مرحوم شهیدیپور از سال ۱۳۶۵ و به مدت ۳۶ سال اعلام کرد و گفت: اولین بار وی را برای تدریس در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک دعوت کردم که با کمال رضایت و رغبت تشریف آوردند درحالی که برایشان مشکل بود. در سال ۶۸ درسی را در کل نظام دانشگاهی آزاد اسلامی برای یک میلیون نفر تصویب کردیم و از وی خواستیم تا کتابی را برای ما بنویسد که به راحتی استقبال کرد درحالی که شأن بسیار بالایی داشت.زمانی که برای ارائه حقالزحمه خدمت وی رسیدیم، پولی را برای این کتاب دریافت نکرد.
وی ادامه داد: زمانی که هیئت گزینش اساتید قرآن را برای کل کشور راهاندازی کردیم، مجدد از وی خواستیم تا مسئولیت این کار را بر عهده بگیرد. خیلی راحت پذیرفت و طی چند سال صدها استاد را پذیرش کرد. در طول پذیرش بسیاری از دوستان نزدیک خود را در گزینش رد کرد و تعارفی در این زمینه نداشت و میگفت این افراد قرار است معلم قرآن شوند و معلم باید بهترین خود برای دانشآموزان باشد.
در هر کاری به نهایت آن رسیده بود
این پیشکسوت قرآنی کشورمان با بیان اینکه وی در هر کاری به نهایت آن رسیده و در عین حال یک زندگی ساده را برای خود انتخاب کرده بود گفت: همین موضوع موجب عدم شهرت وی شده بود. حتی در این اواخر قرار بود که برایش مراسم مفصلی در قم بگیرند که گویا راضی نبود و رفت تا این مراسم هم نباشد.
خواجهپیری، تصریح کرد: مرحوم شهیدیپور شخصیت ممتازی در عالم قرائت قرآن کریم بودند و بزرگان قرآن جهان اسلام احترام ویژهای به وی میگذاشتند. در علم قرائت، وقف و ابتدا حرفی برای گفتن داشت و تقریبا در همه عمر زحمت کشید تا یک انسان کامل و جامع شود.
وی ادامه داد: در مسائل مادی بسیار راحت میگرفت و هیچ گاه شرط و شروطی برای کارهای قرآنی خودش در نظر نمیگرفت. در رفاقت واقع رفیق به تمام معنا و وفادار بود در همه جا پای کار بود. شوخطبعی، خوشمنشی و بذلهگوییهای او هرگز از ذهن دوستدارانش فراموش نخواهد شد. آنچنان سرزنده بود که فقدانش را باور نمیکنیم و همیشه یاد و خاطرهاش را زنده نگاه خواهیم داشت.
نامش همیشه در حوزه قرائت قرآن به یادگار ماند
پیشکسوت قرآنی کشور گفت: مرحوم شهیدیپور درمجموع شخصیتی بود که نبودش برای جامعه قرآنی خسران بزرگی را به جا گذاشت و در اوج رفت تا نامش همیشه در حوزه قرائت قرآن به یادگار بماند. راضی نبود که ابعاد زندگیاش برای مردم بازگو شود و اینگونه بود که شاگردانش، مردم و جامعه قرآنی در غم او گریستند. ایشان یک عامل به قرآن و دوست واقعی قرآنی بود.
وی گفت: ایشان تمام دوران زندگی پربرکت خود را وقف تدریس، پژوهش و خدمت خالصانه و صادقانه به قرآن کریم و مکتب اهل بیت علیهم السلام و تربیت حافظان، قاریان، مربیان و قرآنیان کرد و در عرصه فعالیتهای قرآنی شاگردان بسیار زیادی در داخل و خارج، پرورش داد و با مقام علمی والا بسیاری از مجامع و مراکز قرآنی را یاری کرد.
مرحوم شهیدیپور؛ دُر مکنون
سیدمحسن موسویبلده، خادمالقرآن کشورمان نیز ضمن اشاره به خصوصیات و سجایای اخلاقی مرحوم شهیدیپور گفت: با رحلت حجتالاسلام والمسلمین محمدرضا شهیدیپور یک دُر مکنون را از دست دادیم. وی یک وجود ذیقیمت بود که به معنای واقعی کلمه ناشناخته باقی ماند. یک صدم از آنچه که شخصیت اخلاقی، علمی و عملی ایشان به عنوان یک انسان فرهیخته را کسی نشناخت و همه این فضیلتها را با خود برد؛ درحالی که جامعه قرآنی ما در سیر تکاملی خودش به امسال استاد شهیدی پور نیازمند بود.
مثل استاد شهیدیپور را در این برهه برای جامعه قرآنی نمیبینم
وی افزود: با همه احترام و موقعیتی که برای تمامی اساتید برگوار دارم اما نظیر استاد شهیدیپور را در این برهه برای جامعه قرآنی نمیبینم. ایشان ذخیرهای بود که از دست ما رفتند. علاقه، استعداد و حافظه خارقالعاده ایشان به معنای واقعی کلمه در رابطه با رشته مهم تلاوت قرآن کریم که یک جریان برگرفته از علم و فن است شگفتانگیز بود.
زمانی که کتاب حلیه القرآن را نوشتم در چاپ اولیه آن که به دو سطح مبتدی و حرفهای تقسیم شد یکسری از نکات بسیار بدیع و علمی به صورت تایپ شده برای من فرستادند و نکاتی که در کتاب قابل تذکر و اصلاح بود را به من هدیه کردند
خادمالقرآن کشورمان اظهار کرد: موضوعیت مستقل تلاوت قرآن کریم سالهاست در کشور ما ناشناخته است و در طی قرون مختلف هم از سوی شیعه به فراموشی سپرده شده بود که به تازگی با توجه به نهضت جدید قرائت قرآن در کشور مجددا در حال احیا است و امیدها را زنده کرده است تا شیعه همانطور که پایهگذار فن تلاوت بوده در این نهضت جدید بتواند جایگاه تاریخی خودش را پیدا کند؛ لذا وجود استاد شهیدیپور همان ظرفیتی بود که این نهضت نیاز داشت و ما در چنین شرایطی ایشان را از دست دادیم.
موسوی بلده تصریح کرد: عمق اطلاعات علمی ایشان بسیار بالا بود و همچنین در رابطه با بحث تلاوت قرآن نه تنها علمش را داشت بلکه فن و اجرای تلاوت را آنچنان که پیامبر(ص) و بزرگان دین تلاوت میکردند را به خوبی میدانست و از جنبه علمی و هنری هردوی اینها را داشت و به عنوان یک قاری خوش خوان شناخته میشد.
وی بیان کرد: در طول حدود ۳۰ تا ۴۰ سال که در جلسات، مسابقات، مراسم و در داوریهای مختلف و مسافرتها با هم همراه بودیم، یک لحظه در خاطرم نیست که عصبانی و تند شده باشد و پس از رحلتش از این دنیا، جای خالیاش خود را نشان خواهد داد.
آرشیو عظیم تاریخ تلاوت مصر بود
این پیشکسوت قرآنی گفت: وی به تنهایی یک آرشیو عظیم تاریخ تلاوت مصر بود و از سالهای پیش با میل شخصی و با همان وسایل ابتدایی ذخایر بسیار علمی و طلایی از تلاوت تاریخ مصر را از طریق رادیو و تلویزیون ضبط و پرداخت میکرد و بدون هیچ چشمداشتی در اختیار رادیو قرآن قرار میداد و از این منظر جامعه قرآنی مدیونش است.
به این شاگردی افتخار میکنم
موسوی بلده با بیان اینکه وی در زمنیه تجوید، وقف و ابتدا بدیعترین نظریات را داشت، گفت: به معنای واقعی کلمه خودم را از شاگردان وی میدانم و به این شاگردی افتخار میکنم. زمانی که کتاب حلیه القرآن را نوشتم در چاپ اولیه آن که به دو سطح مبتدی و حرفهای تقسیم شد یکسری از نکات بسیار بدیع و علمی به صورت تایپ شده برای من فرستاد و نکاتی که در کتاب قابل تذکر و اصلاح بود را به من هدیه کرد. هیچ کدام از این نکات ناوارد نبود و بنده با تمام افتخار این نکات را در چاپهای بعدی رعایت کردم و در مقدمه کتاب از ایشان هم تقدیر و تشکر کردم.
این پیشکسوت قرآنی بیان کرد: هنگامی که انسان نعمتی از دست میدهد، تازه متوجه میشود که چه امر گرانبهایی را از دست داده، اما قدرش را نمیدانسته است. جامعه قرائت کشور، نعمت بزرگی را از دست داده که به سادگی پر نمیشود.
یادآور میشود مرحوم شهیدیپور از چهرههای کمنظیر قرآنی کشور، از اساتید پرفروغ در بخشهای علمی پژوهشی شورای عالی قرآن و مرکز طبع و نشر قرآن کریم، حافظ کل قرآن، داور بینالمللی و صاحب تألیفات در زمینه علوم قرآن بودند که در طول حیات پربرکت خود خدمات ارزنده و ماندگاری را به ساحت مقدس قرآن ارائه کردند.
حجتالاسلام والمسلمین محمدرضا شهیدیپور یکشنبه، ۲۳ مردادماه مصادف با ۱۶ محرم ۱۴۴۳ هجری قمری و پس از سالها تحمل رنج بیماری جان به جانآفرین تسلیم کرد. پیکر ایشان ۲۴ مردادماه پس از تشییع و اقامه نماز در حرم مطهر بانوی کرامت در این آستان مقدس به خاک سپرده شد.
از این عالم قرآنی تألیفاتی از جمله «سبکشناسی تلاوت»، «تجوید آسان»، «روانخوانی و تجوید قرآن»، «اصول قرائات سبعه»، «توضیحات وقف و ابتدا» و «روانخوانی و تجوید قرآن» برجای مانده است. وی چند سال قبل نیز همه آرشیو صوتی خود را به صورت رایگان در اختیار شورای عالی قرآن و رادیو قرآن قرار داد تا ضمن دیجیتالسازی، تلاوتها مورد پالایش و تدوین قرار گرفته و ماندگار شوند. زنده یاد شهیدیپور همان زمان اعلام کرد این کار را برای ترویج آیات الهی انجام داده است و هر کسی بخواهد این مجموعه عظیم را رایگان در اختیارش قرار میدهد.
گفتوگو از وهاب خدابخشی