روایت شهدایی که جز آب جان‌پناهی نداشتند

کریم مطهری، فرمانده گردان غواصی جعفر طیار لشکر انصارالحسین(ع) در گفت‌وگو با ایکنا از همدان با اشاره به جریان عملیات کربلای ۴، اظهار کرد: در دوران دفاع مقدس هر سال از طرف ایران عملیات گسترده‌ای صورت می‌گرفت و همه این را می‌دانستند و بیشتر این عملیات‌ها در فصل زمستان صورت می‌گرفت، چراکه در آن زمان حجم نیرو‌ها زیاد می‌شد و تعداد نیرو‌های لشکر‌ها تکمیل می‌شد.

وی افزود: در آن شرایط همگی آماده بودند، برای بسیجی‌ها هم جا افتاده بود که اگر عملیات گسترده‌ای بخواهد اتفاق بیفتد در فصل زمستان است. عملیات گسترده «کربلای ۴» قرار شد در غرب شهر بصره روبروی خرمشهر و آبادان صورت بگیرد و این عملیات پیوسته ادامه پیدا کند و شهر بصره به تصرف دربیاید.

مطهری یادآور شد: مانور هم به این شکل بود که رزمندگان از اروندرود عبور کنند در مرحله اول، پنج لشکر که از جمله لشکر انصارالحسین(ع) هم در بین آنان بود غواص‌هایشان خط را بشکنند و سپس نیرو‌های آبی و خاکی هم که در قایق منتظر بودند از جاپای غواص‌ها برای تصرف مواضع بعدی حرکت کنند.

این فرمانده دوران دفاع مقدس توضیح داد: لشکر انصارالحسین(ع) با توجه به حدی که برایش تعریف شده بود، جزو لشکر‌های خط‌شکن و گام اول بود و غواص‌های لشکر که در اصل گردان غواصی جعفر طیار بودند آمادگی داشتند که به خط بزنند و گردان طرفین راست گردان ۱۵۳ تویسرکان بود که قرار بود یک گروهان غواص داشته باشد و طرف چپ هم گردان ۱۵۵ همدان بود که یکی از گروهان‌هایش غواص بود.

وی افزود: گردان‌ها همه آماده بودند که بعد از آنکه ما جا پا گرفتیم از ما بگذرند و خط عراق را تصرف کنند و بعد از لشکر انصارالحسین(ع)، لشکر حضرت رسول(ص) آماده بود که عملیات را ادامه دهد و این طرح کلی عملیات «کربلای ۴» بود.

آمادگی جسمانی و معنوی رزمندگان غواص قبل از عملیات

مطهری با اشاره به آموزش‌ غواص‌ها قبل از اجرای عملیات، تصریح کرد: قبل از عملیات لازم بود غواص‌ها یک سری آموزش‌ها به‌ویژه عبور از جایی شبیه اروندرود را آموزش ببینند که به همین منظور به سمت سد گتوند رفتیم، آموزش‌ها انجام شد و با توجه به آنکه در فصل زمستان قرار داشتیم هوا و آب خوزستان بسیار سرد بود.

این رزمنده دوران دفاع مقدس بیان کرد: رزمندگان شب و روز در آب بودند و آموزش می‌دیدند و با توجه به اینکه باید از اروند هم عبور می‌کردیم فشار کاری ما بر روی رزمنده‌ها بسیار زیاد بود.

وی ادامه داد: رزمنده‌ها علاوه بر آمادگی جسمانی، به اوج معنویت هم رسیده بودند و همراه با آموزش‌های غواصی از تمام بچه‌ها یک نیرو‌ی زبده کارکشته با معنویت ساخته شده بود. یک شب آیت‌الله موسوی همدانی، امام‌جمعه وقت همدان در جمع غواص‌ها حضور پیدا کرد و ذکر مصیبتی خواند و حالت معنوی خاصی حاکم شد. از آن زمان هر موقع من را می‌دیدند، می‌گفتند عجب نیرو‌هایی داشتید و حتی در زمانی هم که نزدیکی‌های فوتش بود شروع به گریه می‌کرد و می‌گفت آن‌ها چه کسانی بودند.

مطهری اضافه کرد: از آنجا که هیچ‌گاه رزمنده‌ها از معنویت به دور نمی‌شدند و در تنگنا‌ها اتصال به خدا و ائمه باعث می‌شد که بتوانند سختی‌ها را تحمل کنند در نهایت قرار شد که روز سوم که شب چهارم دی‌ماه سال ۱۳۶۵ بود این عملیات کلید بخورد.

وی اظهار کرد: لباس غواصی به اندازه کافی نداشتیم و تمام نیرو‌ها سعی می‌کردند به نحو احسن کار را انجام دهند و اگر اسم کسی خط می‌خورد گریه و زاری می‌کرد و از رفقایش می‌خواست که جایش را به او بدهند تا در عملیات شرکت کند و شهید بشود. این همه شور و اشتیاق حاصل اتصال و توسل به ائمه اطهار به‌ویژه حضرت زهرا(س) بود.

مطهری با اشاره به شب عملیات، گفت: در شب عملیات شهید «علی چیت‌سازیان» فرمانده اطلاعات و عملیات لشکر انصارالحسین (ع) لب آب ایستاده بود و نیرو‌ها را از زیر قرآن عبور می‌داد و چون در ایران بارندگی رخ داده بود و گردابی در اروند ایجاد شده بود تأکید داشتند که اگر به گرداب برخوردید، آب را به حضرت فاطمه زهرا(س) قسم بدهید تا از آن بگذریم آب هم که مهریه حضرت فاطمه زهرا(س) است.

وی یادآور شد: برای اینکه تلاطم آب نیروها را از هم جدا نکند طناب‌هایی را درست کرده بودیم که گره داشت غواص‌ها دست‌هایشان را از گره‌ها می‌گرفتند که از هم جدا نشوند، هر چقدر بیشتر می‌رفتیم آب ما را به سمت گرداب می‌برد و هرچه تلاش می‌کردیم بیرون بیاییم، نمی‌شد. آنجا فقط به ائمه توسل کرده بودیم و آب را به ائمه به‌ویژه حضرت فاطمه زهرا(س) قسم می‌دادیم و چون در شلمچه قبل اینکه ما حرکتمان را آغاز کنیم درگیری ایجاد شده بود عراقی‌ها هوشیار شده بودند و ما را می‌دیدند و به سمت ما شلیک می‌کردند تا اینکه به ۵۰ متری خط رسیدیم و به ما از بی‌سیم اعلام کردند که بزنید و کاری هم نمی‌شد، چون ما را دیده بودند و می‌زدند.

شهدای غواص؛ مظلوم‌ترین شهدای دفاع مقدس

این فرمانده دوران دفاع مقدس با بیان اینکه عملیات کربلای ۴ نبردی نابرابر بود، گفت: مظلوم‌ترین شهدا، شهدای غواص هستند، چون بالاخره در هر درگیری باید یک موضع مساوی داشته باشند، اما در آب این‌گونه نیست رزمندگان جای پا ندارند، جان‌پناه ندارند، سنگر ندارند و نمی‌توانند از سنگری به سنگر دیگر پناه بگیرند و باید با آب جنگید تا بتوان ایستاد، از آن‌سو هم عراقی‌ها تا دندان مسلح پشت خاک‌ریزها بر سر رزمندگان آتش می‌ریختند.

مطهری با اشاره به اینکه شهید امیر جلالی در این نبرد سرش تیر خورد و روی خورشیدی ماند، یادآور شد: شهید عمادی خودش را روی خورشیدی‌ها انداخت و قسم می‌داد بیایید از روی من رد بشوید، اما با این وجود رزمندگان توانستند با این حجم آتش زیاد و با این نابرابر بودن موقعیت دشمن، خط دشمن را بشکنند و به کانال‌ها و پشت خاک‌ریز عراقی‌ها بروند، حتی خیلی از رزمندگان تا خاک‌ریز دوم عراقی‌ها هم پیش رفته بودند، پیکر شهید مسعود مرادی در خاک‌ریز عراقی‌ها تنها افتاده بود و جنازه عراقی‌ها که به‌تنهایی به آن‌ها شلیک کرده بود در اطرافش بود.

وی ادامه داد: متأسفانه با توجه به اینکه محور‌های دیگر خط شکسته نشده و با جا‌های دیگر هم که خط شکسته شده بود فاصله زیاد داشتیم و نتوانستیم باهم یکدست بشویم و در نهایت تدبیر فرماندهی ارشد در سپاه و ارتش بر این شد که دیگر عملیات را قطع کنند و تعداد قلیلی از غواص‌ها توانستند برگردند و آن‌هایی هم که ماندند یا شهید و یا اسیر شدند.

این فرمانده همدانی توضیح داد: در هر عملیاتی خصوصاً در بحث نظامی دنیا که وقتی یک عملیات گسترده شکست می‌خورد و لشکر‌های آن آسیب می‌بینند و تا مدت‌ها ساماندهی و سازمان‌دهی آن‌ها وقت می‌خواهد و نمی‌توانند حرکتی کنند، عراق هم بر این اساس این فکر می‌کردند که ضربه نهایی را به ما زد.

وی گفت: اما با تدبیر امام خمینی(ره) و طراحی سپاه و ارتش، ظرف ۱۵ روز تمام لشکر‌ها ساماندهی مجدد شدند و عملیات کربلای ۵ در شلمچه اتفاق افتاد و یک ضربه مهلک و جانانه‌ای به بدنه نظامی عراق وارد شد و دیگر حساب دست عراقی‌ها و حامیانشان آمد.

یادآور می‌شود، لشکر انصارالحسین(ع) استان همدان در عملیات «کربلای ۴» ۱۹۲ شهید تقدیم انقلاب اسلامی کرده است که ۹۰ نفر از آنان غواص بودند.