اقتصاد، یکی از عناصر و اجزای جامعه است که به شکل مستقیم سکان هدایت را در دست میگیرد، بنابراین هرگونه فعالیت برای اصلاح و بهبود آن میتواند به منزله تعالی در دیگر بخشهای جامعه، رفاه حال عمومی و اعتلای نظام و کشور باشد.
خداوند در قرآن کریم افزون بر بیان اهمیت و تأکید بر انجام جهاد و رونق اقتصادی، در آیات بسیاری شیوههای عملی بهرهگیری از مواهب طبیعی، عمران و آبادانی زمین و دستیابی به پیشرفت اقتصادی را پیشروی افراد و جوامع نهاده است. در آیه 5 سوره نساء میفرماید: «وَلَا تُؤْتُوا السُّفَهَاءَ أَمْوَالَكُمُ الَّتِي جَعَلَ اللَّهُ لَكُمْ قِيَامًا؛ و اموال خود را كه خداوند آن را وسيله قوام [زندگى] شما قرار داده به سفيهان مدهيد». همچنین در آیه 141 سوره نساء نیز میفرماید: «وَلَنْ يَجْعَلَ اللَّهُ لِلْكَافِرِينَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ سَبِيلًا؛ و خداوند هرگز بر [زيان] مؤمنان براى كافران راه [تسلطى] قرار نداده است».
فعالیتهای تولیدی، عنصر اساسی در طلب روزی است. خداوند بارها به تصرف در عوامل تولید و نهادهایی که برای بشر خَلق شده، توصیه و به شکر این نعمتها و استفاده صحیح از آنها تأکید کرده و دوری از آن را پیروی از گامهای شیطانی دانسته است. در این میان نیز اقتصاد ایران همیشه آماج حملات دشمنان نظام و انقلاب اسلامی بوده است، دشمنانی که قصد دارند تا با شکست اقتصادی ایران جامعه را دچار تزلزل کرده و بر کشور مسلط شوند.
مقام معظم رهبری در راستای توسعه کشور هر سال را با یک شعار نامگذاری کردهاند تا از این طریق زمینه رونق و توسعه ملی را فراهم کنند. نامگذاری سال جدید با عنوان «جهش تولید» از سوی ایشان زمینهساز توسعه هر چه بیشتر واحدهای تولیدی و رونق اقتصادی کشور است. در همین زمینه و پیرامون نامگذاری سال 99، ایکنا کردستان، گفتوگویی با خالد جعفری، معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استانداری کردستان و حامد قادرزاده، از اساتید رشته اقتصاد داشته است که در ادامه میخوانید.
خالد جعفری، معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استانداری کردستان اظهار کرد: با جهش واحدهای تولیدی، اشتغال مولد و رشد اقتصادی نیز به وجود میآید و در نتیجه معیشت مردم بهبود و اشتغال موجود پایدار میماند.
وی افزود: در راستای حمایت از شعار سال از گذشته با حمایت از صادرات غیرنفتی اقدامات خوبی صورت گرفته است، خوشبختانه مرز باشماق مریوان از فعالترین مرزهای کشور است که ضمن کمک به صادرات تولیدات داخل استان میتواند زمینه صادرات تولیدات مناطق دیگر را نیز فراهم کند.
معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استانداری کردستان، به حمایت جدی سطح ملی از واحدهای تولیدی اشاره کرد و افزود: سال گذشته بانکها در بخش کشاورزی، صنعت و گردشگری حمایتهای خوبی کردند و امیدوارم در سال پیشرو با توجه به اینکه استان کردستان در بخش تولید آسیبپذیرتر است، حمایت جدیتر داشته باشند.
وی همچنین با اشاره به اینکه سال ۹۸، از سوی مقام معظم رهبری بهعنوان سال رونق تولید نامگذاری شد، گفت: سال گذشته اقدامات خوبی در جهت حمایت از تولیدات داخلی بهویژه در بخش کشاورزی و صنعت در کردستان صورت گرفت. در سال گذشته به واسطه شعار سال به برخی از واحدهای راکد و نیمه فعال تسهیلاتی برای سرمایه در گردش پرداخت شد که بتوانند فعال و وارد چرخه تولید شوند. با توجه به جنگ اقتصادی و تحریمهای ظالمانه، حمایت از تولیدات داخلی بخشی از نیازها را تأمین و در بحث ارزآوری میتواند کمککننده باشد.
حامد قادرزاده، از اساتید رشته اقتصاد در دانشگاه کردستان نیز گفت: تولید صرف، بدون توجه به تکمیل فرآیندهای لازم ممکن است مشکلات کوتاهمدت را حل کند اما حل مشکل بلندمدت مستلزم فراهم کردن زمینه افزایش ارزشافزوده و تکمیل این فرایند است که به دنبال خود پیامدهای اشتغالزایی، تخصص و تقسیم کار و همچنین توزیع عادلانه درآمد را به دنبال خواهد داشت.
وی با بیان اینکه افزایش ارزشافزوده و تکمیل فرآیند آن جهش تولید است، افزود: این نگرش، دو هدف تولید و ارزشافزوده و همچنین کاهش هزینههای ناشی از تولید همراه با اریب اقتصادی را همزمان تحقق میبخشد.
استاد اقتصاد دانشگاه کردستان با اشاره به اینکه نگاه به تولید جهشی یا جهش تولید مهمتر از میزان فیزیکی تولید است، بیان کرد: امروزه مهمترین تولید، تولید با حداقل هزینه است و این مزیت تحقق نمییابد مگر این که دید جامعنگری در برنامهریزی حاکم باشد، در نتیجه این نگاه جامع و مانع است، مشروط بر این که درست تعبیر و تفهیم شود.
قادرزاده ادامه داد: تحقق اهداف شعار سال مستلزم ایجاد زمینه تحقق از سوی بخش دولتی است و اولین اقدام در این مسیر باور به تمرکززدایی در اقتصاد است. اقدام دوم استفاده مطلوب از سرمایههای انسانی و تکمیل زنجیره ارزش تولید با نگاه تخصصگرایی بهمنظور تخصیص بهینه منابع است که خود کاهنده هزینههای زیستمحیطی و تحقق بخش اهداف توسعه پایدار و کاهش فاصله بین سیاستگذاران و مجریان بخش خصوصی است.
استاد اقتصاد دانشگاه کردستان افزود: نکته سوم تلاش در جهت فاصله گرفتن از دستوری برخورد کردن با اقتصاد و فراهم کردن زمینه استفاده از قوانین اقتصادی منطبق با شرایط هر منطقه بر اساس تحقیقات میدانی مشروط بر رعایت اهداف بلندمدت و ارزشی است.
وی یادآور شد: شرط تحقق اهداف توسعه پایدار، تولید بر اساس حداکثرسازی منافع جانبی و به حداقل رساندن هزینههای جانبی محیط فعالیت، سایر محیطهایی که از آن اثرپذیری در زمان حال و آینده دارند، گروه هدف و سایر کسانی که از آن به طور مستقیم و غیر مستقیم منفعت یا ضرری دریافت میکنند، است.
ملیحه سیفی