بررسی اکران فیلم‌های خارجی در گفتوگو با اهالی سینما؛
فرحبخش: اکران فیلم خارجی به سینمای ملی آسیب می‌زند
گروه هنر: یک تهیه‌کننده سینما گفت: طرح اکران فیلم‌های خارجی تنها دست آوردی که به همراه ندارد، نابودی سینمای ملی است.
محمد‌حسین فرحبخش، تهیه‌کننده و کارگردان سینما و تلویزیون در گفتوگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) درباره بحث رایج این روزهای سینما که آیا اکران فیلم خارجی خوب است یا بد؟ اظهار کرد: من قبلاً پیرامون این موضوع اظهار نظر کرده‌ام، اما در این مصاحبه نیز تصریح می‌کنم که با اکران فیلم‌های خارجی در سینمای ایران موافق نیستم. برای این گفته خود هم چند دلیل دارم که به چند نمونه اشاره می‌کنم. ابتدا اینکه ما در سینمای کشورمان شرایط نمایش فیلم‌های خارجی را به شکل مطلوب نداریم، پس چگونه می‌خواهیم آن را روی پرده ببریم؟ نکته دیگر اینکه رایج شدن چنین اکران‌هایی به سینمای ملی ضربه می‌زند.
وی افزود: عده‌ای که من از آنها به عنوان کاسه داغ‌تر از آش نام می‌برم بیان کرده‌اند که اکران فیلم‌های خارجی باعث می‌شود کیفیت کارهای ایرانی رشد کند، چون در رقابتی که بین فیلم داخلی و خارجی پیش می‌آید این فرصت فراهم می‌شود تا فیلم‌های داخلی با دیدن کیفت فیلم‌های خارجی آنها نیز بر ارزش‌های هنری کارشان بیفزایند! من این نظر را قبول ندارم، چون مردم و هنرمندان در خانه‌هایشان به‌راحتی در حال تماشای فیلم‌های خارجی هستند، برای همین اگر قرار بود تاثیر‌گذاری را شاهد باشیم باید تا به امروز شاهد بودیم.
این تهیه‌کننده ادامه داد: نکته دیگر اینکه دیدن فیلم در خانه، دیگر همانند گذشته نیست که فکر کنیم مردم در یک تلویزیون 14 یا 20 اینچ فیلم‌های مورد نظرشان را تماشا می‌کند برای همین لذت فیلم دیدن در سینما برای آنها قابل مقایسه با تلویزیون نیست، چراکه امروز بسیاری از خانواده در خانه‌های خود سینمای خانگی دارند، برای همین قادرند به راحتی فیلم‌های موردعلاقه خود را با کیفیت صدا و تصویر بسیار بالا تماشا کنند. با این توضیحات باید بگویم که این قبیل بهانه‌گیرها به نظر از آنجا نشئات می‌گیرد که عده‌ای با سینمای ایران عناد دارند، چون این سینما را بی‌ارزش می‌دانند، در حالی که باید این خصیصه را در خود جستجو کنند، در همین راستا من این گروه را یا دوستان ناآگاه می‌دانم یا اینکه دشمنان ناآگاه هستند.
این تهیه‌کننده در بخش دیگری از سخنان خود تاکید کرد: در حوزه فرهنگ یاد گرفته‌ایم هر اتفاقی که رخ می‌دهد، آن را گردن دشمنان خارجی بیندازیم، در صورتی‌که در داخل نیز دشمنانی وجود دارند که شاید عملکردشان در حوزه فرهنگ و جنگ نرم بدتر از دشمنان خارجی باشد. موضوع دیگر اینکه در این سینمای بیمار ما حدود 5 هزار نفر مشغول به کارند که معمولا چهار هزارنفرشان بیکارند، با توجه به این وضعیت، اکران فیلم خارجی باعث می‌شود همین هزار نفری که مشغول کار هستند نیز بیکار شوند!
وی در پاسخ به این سوال که تعطیلی سینمای ملی عواقب بسیاری در پی خواهد داشت، گفت: امروز سینما در اکثر کشورها ابزاری شده تا به واسطه آن برتری‌های خود را به رخ جهانیان بکشانند و ما با اکران فیلم خارجی هم فرصت می‌دهیم تا فیلم‌ها مربوطه در رسیدن به خواسته‌شان موفق باشد! هم اینکه به واسطه نابودی سینمای ملی دیگر نمی‌توانیم از قدرت و صلابت خود برای جهانیان حرف بزنیم و به آنها بگویم که ایران کشوری نیست که اجازه دهد کوچکترین دست درازی به آن انجام شود.
این تهیه‌کننده در پاسخ به این سوال که آیا نمایش یک سانس فیلم خارجی در برخی سینماها قادر است تمام خطراتی که شما به آن اشاره کردید را در پی داشته باشد؟ تصریح کرد: تجربه ثابت کرده که نفوذ فرهنگی عموماً به همین طریق انجام می‌شود، یعنی ابتدا از یک سانس شروع شده و در ادامه تمام سینما را در بر می‌گیرد.
فرحبخش در بخش دیگری از سخنان خود این ادعا را که اکران فیلم خارجی باعث رونق گیشه می‌شود، دروغ محض توصیف کرد و افزود: خدا را شکر سینماها طی دو سال گذشته رشد اقتصادی خوبی داشته‌اند، چون فروش فیلم‌های بد نبوده است، البته منظورم این نیست که سینماها درآمد بالایی دارند، اما می‌خواهم تاکید کنم اگر در سینماهایی که فروش چندانی ندارند باید سیاست مناسبی از طرف دولت اندیشیده شود تا این مشکل بر طرف شود؛ مشکلی که مطمئناً راه حلش نمایش فیلم‌های خارجی نیست. وقتی از کمک‌های دولتی سخن می‌گویم درباره اقدامی نامعتارف در سینما حرف نمی‌زنم، چون در همه جای دنیا چنین اقداماتی صورت می‌گیرد. برای مثال من خود در فرانسه شاهد بودم برخی سینماها که در حاشیه قرار دارند با حمایت‌های دولتی به حیات خود ادامه می‌دهند.
وی در پاسخ به این سوال که حمایت از سینماها تنها با دادن پول محقق می‌شود یا اینکه راه‌حل‌های دیگری نیز دارد؟ چنین پاسخ داد: دادن پول تنها یک راه است، اما مسیرهای دیگری نیز وجود دارد. برای مثال پایین آوردن قیمت هزینه‌هایی چون پول آب، برق، تلفن و گاز می‌تواند یکی دیگر از اقدامات حمایتی باشد. این حمایت‌ها نیز لازم نیست نسبت به همه سینما صورت بپذیرد، بلکه تنها آن بخش از سینماهایی که نیازمند این کمک‌ها هستند باید مشمول این معافیت‌ها شوند.
فرحبخش متذکر شد: البته نمی‌خواهم بگویم هیچ کمکی صورت نمی‌گیرد، چون مدیرعامل موسسه سینما شهر کمک اندکی با برخی سینما می‌کند، اما این قبیل اقدامات نمی‌تواند آنچنان که باید جوابگوی هزینه‌ها باشد. نکته دیگر اینکه در اظهار نظرها‌ی مسئولان به ویژه در زمان انتخابات گفته می‌شود که ایجاد شغل یکی از سیاست‌های ویژه آنهاست، حال من از شما می‌پرسم، آیا اکران فیلم‌های خارجی باعث بیکاری جمع کثیری که در سینمای ایران مشغول کارند نمی‌شود؟
وی با بیان اینکه باید به سینماگران اجازه داد تا اندیشه‌های نو را وارد سینما کنند؟ تصریح کرد: به نظرم یکی از مهمترین عامل برای رونق سینما آنتن است که برخی ممیزهای غیر ضروری از سینماها دور شود، ممیزهایی که توجیح منطقی برای آن نیست و فقط بنا به سلیقه شخصی یا گروهی به وجود آمده است، بنابراین راه حل رونق سینما اکران فیلم خارجی نیست، بلکه توجه به سلیقه و خواست مردم در تولید فیلم‌های سینمایی است.
تهیه‌کننده فیلم «آواز قو» در پاسخ به سوالی دیگر مبنی بر اینکه به زعم برخی دست‌اندرکاران آیا اکران فیلم خارجی در سینماهای کشور را می‌توان به عنوان اهرمی برای ترویج سبک زندگی غربی دانست؟ گفت: من با این نکته نیز موافق نیستم، چون مردم فیلم‌های خارجی را در ماهواره‌ها و ویدیو تماشا می‌کنند و دیگر احتیاجی ندارند که دنبال آن در سینما باشند، حتی بگذارید بگویم که دیدن فیلم خارجی در سینما خطرش از دیدن آن در منزل کمتر است، چون بخش‌های غیراخلاقی آن حذف می‌شود، برای همین این شکل کوبیدن اکران فیلم خارجی استفاده ابزاری از مسائل اعتقادی است.
فرحبخش در پایان گفت: با توجه به توضیحات فوق مشخص است که به خاطر منافع شخصی نمی‌خواهم از اکران فیلم خارجی انتقاد کنم، وگرنه از اهرم کسانی که به غلط این روش را اشاعه دهنده فرهنگ غربی می‌دانند دفاع می‌کردم، اما باور دارم نمایش فیلم‌های خارجی در نهایت باعث سقوط سینمای ملی ما خواهد شد.
وی افزود: عده‌ای که من از آنها به عنوان کاسه داغ‌تر از آش نام می‌برم بیان کرده‌اند که اکران فیلم‌های خارجی باعث می‌شود کیفیت کارهای ایرانی رشد کند، چون در رقابتی که بین فیلم داخلی و خارجی پیش می‌آید این فرصت فراهم می‌شود تا فیلم‌های داخلی با دیدن کیفت فیلم‌های خارجی آنها نیز بر ارزش‌های هنری کارشان بیفزایند! من این نظر را قبول ندارم، چون مردم و هنرمندان در خانه‌هایشان به‌راحتی در حال تماشای فیلم‌های خارجی هستند، برای همین اگر قرار بود تاثیر‌گذاری را شاهد باشیم باید تا به امروز شاهد بودیم.
این تهیه‌کننده ادامه داد: نکته دیگر اینکه دیدن فیلم در خانه، دیگر همانند گذشته نیست که فکر کنیم مردم در یک تلویزیون 14 یا 20 اینچ فیلم‌های مورد نظرشان را تماشا می‌کند برای همین لذت فیلم دیدن در سینما برای آنها قابل مقایسه با تلویزیون نیست، چراکه امروز بسیاری از خانواده در خانه‌های خود سینمای خانگی دارند، برای همین قادرند به راحتی فیلم‌های موردعلاقه خود را با کیفیت صدا و تصویر بسیار بالا تماشا کنند. با این توضیحات باید بگویم که این قبیل بهانه‌گیرها به نظر از آنجا نشئات می‌گیرد که عده‌ای با سینمای ایران عناد دارند، چون این سینما را بی‌ارزش می‌دانند، در حالی که باید این خصیصه را در خود جستجو کنند، در همین راستا من این گروه را یا دوستان ناآگاه می‌دانم یا اینکه دشمنان ناآگاه هستند.
این تهیه‌کننده در بخش دیگری از سخنان خود تاکید کرد: در حوزه فرهنگ یاد گرفته‌ایم هر اتفاقی که رخ می‌دهد، آن را گردن دشمنان خارجی بیندازیم، در صورتی‌که در داخل نیز دشمنانی وجود دارند که شاید عملکردشان در حوزه فرهنگ و جنگ نرم بدتر از دشمنان خارجی باشد. موضوع دیگر اینکه در این سینمای بیمار ما حدود 5 هزار نفر مشغول به کارند که معمولا چهار هزارنفرشان بیکارند، با توجه به این وضعیت، اکران فیلم خارجی باعث می‌شود همین هزار نفری که مشغول کار هستند نیز بیکار شوند!
وی در پاسخ به این سوال که تعطیلی سینمای ملی عواقب بسیاری در پی خواهد داشت، گفت: امروز سینما در اکثر کشورها ابزاری شده تا به واسطه آن برتری‌های خود را به رخ جهانیان بکشانند و ما با اکران فیلم خارجی هم فرصت می‌دهیم تا فیلم‌ها مربوطه در رسیدن به خواسته‌شان موفق باشد! هم اینکه به واسطه نابودی سینمای ملی دیگر نمی‌توانیم از قدرت و صلابت خود برای جهانیان حرف بزنیم و به آنها بگویم که ایران کشوری نیست که اجازه دهد کوچکترین دست درازی به آن انجام شود.
این تهیه‌کننده در پاسخ به این سوال که آیا نمایش یک سانس فیلم خارجی در برخی سینماها قادر است تمام خطراتی که شما به آن اشاره کردید را در پی داشته باشد؟ تصریح کرد: تجربه ثابت کرده که نفوذ فرهنگی عموماً به همین طریق انجام می‌شود، یعنی ابتدا از یک سانس شروع شده و در ادامه تمام سینما را در بر می‌گیرد.
فرحبخش در بخش دیگری از سخنان خود این ادعا را که اکران فیلم خارجی باعث رونق گیشه می‌شود، دروغ محض توصیف کرد و افزود: خدا را شکر سینماها طی دو سال گذشته رشد اقتصادی خوبی داشته‌اند، چون فروش فیلم‌های بد نبوده است، البته منظورم این نیست که سینماها درآمد بالایی دارند، اما می‌خواهم تاکید کنم اگر در سینماهایی که فروش چندانی ندارند باید سیاست مناسبی از طرف دولت اندیشیده شود تا این مشکل بر طرف شود؛ مشکلی که مطمئناً راه حلش نمایش فیلم‌های خارجی نیست. وقتی از کمک‌های دولتی سخن می‌گویم درباره اقدامی نامعتارف در سینما حرف نمی‌زنم، چون در همه جای دنیا چنین اقداماتی صورت می‌گیرد. برای مثال من خود در فرانسه شاهد بودم برخی سینماها که در حاشیه قرار دارند با حمایت‌های دولتی به حیات خود ادامه می‌دهند.
وی در پاسخ به این سوال که حمایت از سینماها تنها با دادن پول محقق می‌شود یا اینکه راه‌حل‌های دیگری نیز دارد؟ چنین پاسخ داد: دادن پول تنها یک راه است، اما مسیرهای دیگری نیز وجود دارد. برای مثال پایین آوردن قیمت هزینه‌هایی چون پول آب، برق، تلفن و گاز می‌تواند یکی دیگر از اقدامات حمایتی باشد. این حمایت‌ها نیز لازم نیست نسبت به همه سینما صورت بپذیرد، بلکه تنها آن بخش از سینماهایی که نیازمند این کمک‌ها هستند باید مشمول این معافیت‌ها شوند.
فرحبخش متذکر شد: البته نمی‌خواهم بگویم هیچ کمکی صورت نمی‌گیرد، چون مدیرعامل موسسه سینما شهر کمک اندکی با برخی سینما می‌کند، اما این قبیل اقدامات نمی‌تواند آنچنان که باید جوابگوی هزینه‌ها باشد. نکته دیگر اینکه در اظهار نظرها‌ی مسئولان به ویژه در زمان انتخابات گفته می‌شود که ایجاد شغل یکی از سیاست‌های ویژه آنهاست، حال من از شما می‌پرسم، آیا اکران فیلم‌های خارجی باعث بیکاری جمع کثیری که در سینمای ایران مشغول کارند نمی‌شود؟
وی با بیان اینکه باید به سینماگران اجازه داد تا اندیشه‌های نو را وارد سینما کنند؟ تصریح کرد: به نظرم یکی از مهمترین عامل برای رونق سینما آنتن است که برخی ممیزهای غیر ضروری از سینماها دور شود، ممیزهایی که توجیح منطقی برای آن نیست و فقط بنا به سلیقه شخصی یا گروهی به وجود آمده است، بنابراین راه حل رونق سینما اکران فیلم خارجی نیست، بلکه توجه به سلیقه و خواست مردم در تولید فیلم‌های سینمایی است.
تهیه‌کننده فیلم «آواز قو» در پاسخ به سوالی دیگر مبنی بر اینکه به زعم برخی دست‌اندرکاران آیا اکران فیلم خارجی در سینماهای کشور را می‌توان به عنوان اهرمی برای ترویج سبک زندگی غربی دانست؟ گفت: من با این نکته نیز موافق نیستم، چون مردم فیلم‌های خارجی را در ماهواره‌ها و ویدیو تماشا می‌کنند و دیگر احتیاجی ندارند که دنبال آن در سینما باشند، حتی بگذارید بگویم که دیدن فیلم خارجی در سینما خطرش از دیدن آن در منزل کمتر است، چون بخش‌های غیراخلاقی آن حذف می‌شود، برای همین این شکل کوبیدن اکران فیلم خارجی استفاده ابزاری از مسائل اعتقادی است.
فرحبخش در پایان گفت: با توجه به توضیحات فوق مشخص است که به خاطر منافع شخصی نمی‌خواهم از اکران فیلم خارجی انتقاد کنم، وگرنه از اهرم کسانی که به غلط این روش را اشاعه دهنده فرهنگ غربی می‌دانند دفاع می‌کردم، اما باور دارم نمایش فیلم‌های خارجی در نهایت باعث سقوط سینمای ملی ما خواهد شد.
