انتشار صکوک اسلامی اولویت آخر اصلاح نظام بانکی است

به گزارش خبرگزاری بین‌‌المللی قرآن(ایکنا)، در روزهای اخیر، حجت‌الاسلام والمسلمین حسن روحانی، رئیس‌جمهوری اسلامی ایران بر ضرورت اصلاح نظام بانکی تأکید کرد. اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور نیز در سخنرانی افتتاحیه نهمین نمایشگاه بین‌المللی «بورس، بانک و بیمه» گفت: اصلاح نظام بانکی از امروز کلید می‌خورد؛ موضوعی که ولی‌الله سیف، رئیس کل بانک مرکزی نیز بر آن تأکید کرد و گفت: بخشی از برنامه اصلاح نظام بانکی به انتشار اوراق بهادار اسلامی برای حل مشکل بدهی‌های دولت مربوط است.
در این‎باره، کامران ندری، عضو هیئت‌علمی دانشگاه امام صادق(ع) و مدیرگروه بانکداری اسلامی پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی، به ایکنا گفت: اصلاح نظام بانکی، در درجه اول باید به ما اطمینان دهد که بانک‌ها در حال واسطه‌گری مالی هستند و وجوه را از کسانی‌که مازاد دارند، گرفته و به کسانی‌که کسری دارند، منتقل می‌کنند و خود آنها این وجوه را مستقیما مورد استفاده قرار نمی‌دهند.

اهمیت واسطه‌گری مالی بانک‌‌ها

وی افزود: اگر بانک‌ها بخواهند وجوهی که از افراد دارای مازاد گرفته‌اند را خودشان مصرف کنند، دیگر واسطه مالی نخواهند بود و خودشان بنگاه‌داری و شرکت‌داری می‌کنند؛ لذا اولین موضوعی که باید در اصلاح نظام بانکی مورد توجه قرار گیرد این است که  مطمئن شویم بانک‌ها در حال انجام واسطه‌گری مالی هستند.
ندری ادامه داد: دومین نکته‌ای که باید در اصلاح نظام بانکی مورد توجه قرار گیرد این است که مطمئن شویم بانک‌ها واسطه‌گری مالی را به نحو صحیح انجام می‌دهند؛ بدین معنی که با استفاده از منابع مردم دست به ریسک‌های بزرگی نمی‌زنند که منابع سپرده‌گذاران را به خطر می‌اندازد و باعث از بین رفتن سپرده‌های مردم می‌شود.

لزوم استفاده از تجربیات سایر کشورها در اصلاح نظام بانکی

عضو هیئت‌علمی دانشگاه امام صادق(ع)، خاطرنشان کرد: باید قوانین و مقررات به نحوی تنظیم شوند و مجربان به نحوی آموزش ببینند که این اطمینان به وجود بیاید که منابع سپرده‌گذاران در نظام بانکی حفظ می‌شود و از بین نمی‌رود. در این رابطه در دنیا قوانین و مقرراتی وجود دارد که ما می‌توانیم به فراخور نظام بانکی خودمان از این قوانین و مقررات استفاده کنیم.
وی گفت: البته قوانین و مقررات به تنهایی در اینجا کفایت نمی‌کند بلکه نیازمند مجریان و ناظران خبره و کارشناس در این حوزه هستیم که بتوانند به صورت دقیق نظارت کنند که این قوانین در نظام بانکی اجراء می‌شود؛ بنابراین به نظر من این دو مسئله در رأس اصلاح نظام بانکی قرار دارد که اولا مطمئن شویم بانک‌ها واسطه‌گری مالی می‌کنند و دوم اینکه از منابع سپرده‌گذاران به نحو صحیح استفاده خواهند کرد و با استفاده از منابع سپرده‌گذاران دست به ریسک و مخاطرات بالا برای افزایش سود خود نمی‌زنند.

انتشار صکوک اسلامی اولویت اصلاح نظام بانکی نیست

مدیرگروه بانکداری اسلامی پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی ادامه داد: در سومین مرحله از اصلاح نظام بانکی، به عمق بخشیدن به بازار سرمایه و توسعه ابزارهایی که بتواند به نظام بانکی در جهت مدیریت نقدینگی کمک کند، می‌رسیم و به نظر بنده، اولویت اول در نظام بانکی انتشار صکوک نیست، بلکه استفاده از صکوک، اولویت آخر است.
وی افزود: مشکلی که اکنون با آن مواجه هستیم این است که بانک‌ها در کشور ما واسطه‌گری مالی نمی‌کنند و دوم اینکه با استفاده از منابع سپرده‌گذاران اقدام به فعالیت‌های پرخطر می‌کنند و در نهایت مدیران بانکی منافع خود را می‌برند و سهامداران سود خود را دریافت می‌کنند اما در این میان فقط وقتی منافع سپرده‌گذاران به خطر می‌افتد، آنگاه بانک مرکزی ناچار است از منابع خود و از پول پرقدرت استفاده کند.
عضو هیئت‌علمی دانشگاه امام صادق(ع) در پایان گفت: درست است که برحَسَب ظاهر، منابع سپرده‌گذاران از این طریق حفظ شده است اما در واقع پول پرقدرت به نظام بانکی تزریق می‌شود و سپرده‌گذاران، هزینه آن را با تورم و کاهش قدرت پول خود جبران می‌کنند.

گفت‌وگو از اکبر ابراهیمی