سیدمنتظر شّبر، مدیرکل دفتر شبه خانواده سازمان بهزیستی، در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) در خصوص نحوه ترخیص کودکانی که در بهزیستی بزرگ میشوند، گفت: بر اساس قانون این کودکان در سن 18 سالگی میتوانند از مراکز بهزیستی ترخیص شوند.
آیا یک جوان 18 ساله توان زندگی مستقل را دارد؟
وی در پاسخ به این سؤال که چرا این سن برای ترخیص انتخاب شده و آیا یک دختر یا پسر 18 ساله که در مراکز بهزیستی بزرگ شده توان اداره زندگی مستقل خود را دارد؟ گفت: آنچه ما به مراکز شبه خانواده اعلام کردهایم این است که حداقل سن ترخیص 18 سال است نه اینکه حداکثر آن 18 باشد.شبّر تأکید کرد: مراکز شبه خانواده ما از سن 18 سال به بعد میتوانند افراد را ترخیص کنند اما قبل از 18 سال اجازه ترخیص ندارند. ملاک 18 سال هم این است که ما متولی بحث کودکان و نوجوانان هستیم و تعریف کودک نیز بر اساس قانون سن 18 سال است.
وی ادامه داد: کمیتهای در هر استان تشکیل شده است که تشخیص میدهد که بچه توان زندگی مستقل را دارد یا خیر، در صورت داشتن توان زندگی مستقل از مراکز شبهخانواده ترخیص میشود.
مدیر کل دفتر شبه خانواده سازمان بهزیستی، عنوان کرد: بسیاری از بچهها خود علاقهدارند که به محض 18 ساله شدن مستقل شوند و برای این کار شوق دارند؛ البته ممکن است بعد از این تصمیم هم پشیمان شوند اما خودشان این تمایل را دارند.
شبّر در پاسخ به این سؤال که آیا حمایتهایی بعد از ترخیص هم برای این افراد در نظر گرفته میشود؟ گفت: بعد از ترخیص به هر کودک 14 میلیون تومان پول داده میشود که معمولاً تعدادی از بچهها با هم جمع شده و یک خانه اجاره میکنند. البته در برخی از استانها تعداد بچهها کم بوده و این مسئله عملی نمیشود. اما استانهای بزرگ که تعداد بچههای ترخیص شده آنها بیتشر بوده موفق به اجرای این طرح حمایتی شدهاند.
آیین نامه طرح «خانههای آمادهسازی» در حال بازبینی است
وی تصریح کرد: آئین نامه این طرح در حال بازبینی است که ما به آنها گفته میشود «خانههای آمادهسازی» که فرزندان ترخیص شده طی یک سال با هم زندگی کنند و امیدواریم آئیین نامه جدید را به استانها ابلاغ خواهیم کرد تا حتماً این طرح را اجرا کنند.
شبّر با اشاره به اینکه در جشنواره فرهنگی ورزشی شبهخانواده این موضوع مطرح میشد که بعد از وارد شدن بچهها به زندگی مستقل آنها با این شرایط زندگی ناآشنا بودهاند. اما اگر بین ترخیص از مرکز و زندگی کاملاً مستقل یک زندگی نیمه مستقل را تجربه کنند برای آنها بهتر است.
کودکان بهزستی تا زمانی که در مراکز بهزیستی نگهداری میشوند آسیب ندارند
وی در پاسخ به این سؤال که شرایط جامعه بسیار آسیبزا است و حتی کودکانی که تحت تربیت مستقیم خانوادهها قرار دارند آسیبمیبینند، آیا آسیبهای اجتماعی بین بچههای بهزیستی بالاست؟ گفت: این بچهها تا زمانی که پیش ما هستند ما آنها را کنترل میکنیم و معمولاً در بحث مواد مخدر و ... آسیب ندارند ولی هر کس شخصیت و اختلالات شخصیتی خاص خود را داشته باشد اا به ندرت پیش میآید چنین مشکلاتی بین بچههای ما وجود داشته باشد اما وقتی از ما دور میشوند و مستقل میشوند این کنترل وجود ندارد.
شبر ادامه داد: سایر بچهها هم ممکن است تا وقتی در کنار خانوادههای خود هستند بچه سالمی باشند اما بعد از استقلال دچار آسیب شوند.
وی در خصوص تفاوت ترخیص دخترها و پسرها گفت: وقتی پسرها به سن 18 سالگی میرسند تقریباً تکلیف آنها مشخص است یا باید سربازی بروند و یا دانشجو شوند. ولی تا زمانی که دانشجو یا سرباز هستند هنوز به مراکز ما رفت و آمد میکنند و مرخصی به مراکز ما میآیند اما دخترها چنین مسئلهای ندارند و لازم نیست بعد از 18 سال حتماً ترخیص شوند. حتی در مراکز ما دخترهای 22 یا 23 هم میتوانید ببینید که چون مسئولان مرکز احساس کردهاند آماده ترخیص نیست آنها را ترخیص نکردهاند.
هر کودک در حال ترخیص 14 میلیون تومان
مدیر کل دفتر شبه خانواده سازمان بهزیستی در پاسخ به این سؤال که هنگان ترخیص چه مقدار پول برای تأمین زندگی مستقل به افراد در حال ترخیص داده میشود، گفت: برای هر فرد 14 میلیون برای ترخیص داده میشود و از آنجایی که عموماً چند نفر با هم یک منزل مسکونی اجاره میکنند این پول کفاف هزینههای آنها را میدهد به خصوص در استانهای کوچکتر.
وی ادامه داد: به افراد ترخیص شده وام اشتغال نیز داده میشود البته در دورانی که در مراکز ما نگهداری میشوند دورههای مهارتآموزی برای آنها برگزار میشود و در صورت ازدواج نیز هزینه ازدواج و هزینه جهیزیه را به افراد میدهیم همچنین به اولین فرزند آنها نیز هزینه سیسمونی هدیه داده میشود. در صورت دانشجو شدن نیز هزینه تحصیل آنها پرداخت میشود.
شغل و مسکن بزرگترین دغدغه بچههای ترخیص شده
شبّر در پاسخ به این سؤال که اگر سازمان بهزیستی با مشکل بودجه مواجه نبود، شما چه برنامه یا خدماتی را به بچههایی که در مراکز شبهخانواده نگهداری میشوند، ارائه میکردید؟ گفت: یکی از بزرگترین دغدغههای بچههای ترخیص شده شغل و مسکن است. اگر این مسئله حل شود، ازدواج هم امکانپذیر میشود.
وی تصریح کرد: هزینه گزافی لازم است که ما برای بچهها خانه تهیه کنیم اما اگر بودجه داشتیم برای بچهها مسکن و هزینه خوبی برای اشتغال فراهم میکردیم. البته وزیر تعاون در جشنواره فرزندان بهزیستی اعلام کردهاند که درصدد هستند برای تمام بچههای بهزیستی که ترخیص میشود شغل ایجاد کنیم.
شبّر در پایان گفت: اکنون حدود 10 هزار بچه بیسرپرست و بدسرپست در مراکز بهزیستی نگهداری میشوند و حدود 14 هزار کوک نیز که پدر و مادر خود را از دست دادهاند در کنار اقوام خود زندگی میکنند و بهزیستی ماهیانه به آنها مستمری حمایتی ارائه میکند.