Şücaət və cihadda İmam Həsən (ə) örnəkdir
İmam Əlinin (ə) həyatının əsasları Quran və Peyğəmbərin (s) sünnəsinə əsaslanırdı. İctimai fəaliyyət və cəmiyyətlə iş sahəsində həzrətin münasibətləri ilahi və peyğəmbərlik əmrləri əsasında qurulmuşdur. Bu da insanlar üçün mükəmməl bir nümunə sayıla bilər.
Nəhcül-bəlağə üzrə tədqiqatçı Bəxşəli Qənbəri ictimai əxlaqı Nəhcül-bəlağənin nəzərindən tədqiq etmişdir ki, onun ikinci hissəsi “İmam Həsənin (ə) məqamı” mövzusundadır. Onu aşağıda oxuya bilərsiniz:
Bu məclisdə Nəhcül-bəlağənin 207-ci xütbəsini izah edəcəyəm. İmam Həsən (ə) haqqında İmam Əlinin (ə) nəzərini izah edəcəyəm. Nəhcül-bəlağədə İmam Həsəndən (ə) dəfələrlə bəhs edilmişdir. Onlardan ən mühümü “Nəhcül-bəlağə”nin 31-ci məktubudur. Bilirsiniz ki, bəzi rəylərə görə, o, İmam Həsənə (ə) ünvanlanmışdır.
Nəhcül-bəlağənin şərhçiləri arasında məşhurdur ki, İmam Əli (ə) bu məktubu İmam Həsən (ə) Müctəbaya yazmışdır. Bu məktub İmam Həsənin (ə) İmam Əlinin (ə) nəzərində nə qədər yüksək məqama malik olduğunu göstərir. Nəhcül-bəlağənin bəzi məktublarında var ki, İmam Əli (ə) İmam Həsəni (ə) bəzi yerlərə öz nümayəndəsi kimi göndərir.
İbn Əbil-Hədid də öz şərhində dəfələrlə qeyd etmişdir ki, İmam Həsən (ə) İmam Əlinin (ə) məsləhətçisi rolunu oynamışdır. Əli (ə) İmam Həsənin (ə) fikirlərini çox dəqiq olduğunu bilirdi.
207-ci xütbə Seffeyn döyüşü ilə bağlıdır. Həzrət Əli (ə) döyüşün cərgələrini ziyarət edərkən gördü ki, Həsən (ə) bütün əsgər və hərbi qüvvələrin önündə irəliləyir və heç bir şeydən qorxmur. Bu, İmam Həsənin (ə) şücaətdə atası kimi bənzərsiz olduğunu göstərir.
Bu səbəbdən də orada 207-ci xütbədə Seyyid Rəzi Əlinin (ə) kəlamı başlığı ilə verdiyi bir cümləni ifadə edir;
«امْلِكُوا عَنِّي هَذَا الْغُلَامَ لَا يَهُدَّنِي، فَإِنَّنِي أَنْفَسُ بِهَذَيْنِ -يَعْنِي الْحَسَنَ وَ الْحُسَيْنَ (علیهما السلام)- عَلَى الْمَوْتِ، لِئَلَّا يَنْقَطِعَ بِهِمَا نَسْلُ رَسُولِ اللهِ (صلی الله علیه وآله)».
"Bu gənci tutun və qoymayın irəli getsin. İrəli getsə nə olar ki, qabağa gedib şəhid olmaqla mənim belimi əyməsin və sındırmasın. və mən çox qorxuram ki, bu ikisi (İmam Həsən və İmam Hüseyn) şəhid olsalar, İslamın sevimli Peyğəmbərinin (s) nəsli kəsilər" .
İmam Əlinin (ə) onlara qarşı böyük həssaslıq göstərməsinin müxtəlif səbəbləri var idi. Maraqlıdır ki, bu iki şəxsiyyət, şiələrə görə, Əli və Peyğəmbəri (s) iki cəhətdə, biri sülhtələblikdə, digəri isə cihad və mübarizədə tamamlamışdır. İmam Həsən (ə) və onun sülh istəməkdəki rolu heç də İmam Hüseyndən (ə) az deyil. Çünki İmam Həsən (ə) insanların sağlamlığının qorunmasına o qədər diqqət yetirirdi ki, o, öz rəyinə zidd olaraq Müaviyə ilə sülh etməyə hazır idi. Cihada məcbur olmadıqca İslam dini sülh və əmin-amanlıq dinidir.
İmam Həsənin (ə) Nəhcül-bəlağə və digər hədislərdən götürülmüş üç xüsusiyyətini təqdim edirəm. Birincisi budur ki, İmam Həsən (ə) sülhtələbdir. O, cəmiyyətin sülhə ehtiyacı olduğu zaman sülh bayrağını qaldırmışdır. Çünki İmam Həsən (ə) yaxşı xatırlayırdı ki, Quranda buyurulur: "Kim bir kəsi haqsız yerə öldürsə və ya ölümünə səbəb olsa, sanki bütün insanları öldürmüş kimidir. Əgər kimsə bir insanı xilas etsə, bütün insanları xilas etmiş kimidir". Bu səbəbdən də İmam Həsən (ə) heç vaxt ədalətli sülhün yanından keçməz. Bu, İmam Həsənin (ə) çox mühüm xüsusiyyətidir.
İkinci xüsusiyyət şücaətdir və həzrət Əlinin (ə) sözlərində ona işarə olunub. İmam Həsən (ə) həqiqətən də cəsur idi və üç Cəməl, Siffeyn və Nəhrəvan döyüşlərində öz şücaətini göstərdi. Üçüncü xüsusiyyət bağışlamaqdır və bunda çoxlu ibrətlər vardır.
Bu səbəbdən də İmam Həsən (ə) həm şiə, həm də sünni müsəlmanların nəzərində yüksək mövqeyə malikdir.
4131446
