نقش و جایگاه جوانان در جامعه مهدوی

طیبه توکلی‌حامد، مدرس حوزه و دانشگاه و پژوهشگر حوزه زنان و مهدویت در جریان سومین جلسه از «سلسله مباحث ویژگی‌های جامعه منتظر»، در گفت‌وگو با ایکنا از کرمان ضمن تبریک اعیاد ماه ذی‌الحجه به بررسی جایگاه جوانان در جامعه مهدوی پرداخت و گفت: تمام فراز و نشیب مراحل زندگی شامل سه مرحله کودکی، جوانی و پیری است. جوانی دوره قدرت و قوت است که دو سمت آن را ضعف و ناتوانی احاطه کرده است؛ ایام جوانی دوره رسیدن به مرتفع‌ترین و عالی‌ترین مراتب زندگی و بهار عمر انسان است و دورانی سرشار از آمال‌، آرزو، عشق و امید و دوران شادمانی، امید و شور و نشاط است.

وی با اشاره به تأکید مقام معظم رهبری(مدظله‌العالی) در بیانیه گام دوم انقلاب بر جوانان و انتخاب جوانان مؤمن و انقلابی برای کارهای مدیریتی، گفت: جوانان به دلیل فطرت پاک خود طلایه‌داران کاروان خیر، نیکی و سعادت هستند. در قرآن و روایات از این مقطع زیبای زندگی با عنوان احسن تقویم یاد شده است، از جمله در آیه ۴ سوره تین آمده است «لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ فِي أَحْسَنِ تَقْوِيمٍ: که ما انسان را در نیکوترین صورت (در مراتب وجود) بیافریدیم.»

این مبلغ بین‌الملل با اشاره به فرموده پیامبر(ص) مبنی براینکه در روز قیامت از دوران جوانی به صورت خاص سؤال می‌شود، ادامه داد: در روز قیامت از انسان در مورد چهار چیز سؤال می‌شود، از عمرش که در کجا صرف کرده، از جوانی‌اش که به چه کاری مشغول بوده است، از ثروتش که از چه راهی به دست آورده و از دوستی اهل‌بیت(ع) که چه کاری انجام داده است. اگر کسی عمر و جوانی‌اش را در راه امام زمان(عج) صرف کند برای این سؤالات بهترین پاسخ را دارد پس بهتر است که از بهار عمر برای خدمت به ولی‌الله اعظم بهره بگیریم و این ایام جوانی را غنیمت بشماریم.

توکلی‌حامد ضمن بیان جایگاه ویژه جوانان در جوامع بشری و عرصه‌های مختلف، گفت: در انقلاب‌ها و قیام‌ها در طول تاریخ ارتباط دو سویه بین قیام‌ها و جوانان برقرار است، یعنی هم رهبران قیام‌ها مشتاق هستند پیروان جوان داشته باشند و هم جوانان خواستار قیام و انقلاب هستند. بنابر فرمایش مقام معظم رهبری، جوان در هر جامعه و کشوری محور حرکت است و اگر این حرکت، انقلابی و فرهنگی و قیامی سیاسی باشد جوانان پیش‌روتر از بقیه در صحنه و از دیگران کارآمدتر هستند.

وی افزود: جوانان حتی در حرکت انبیای الهی محور و مرکز حرکت بودند از این رو مقام معظم رهبری به صورت مکرر نامه‌هایی برای جوانان اروپایی، آمریکایی و عرب می‌نویسند و مسائل مختلف را برای آن‌ها تبیین کرده و سبب روشنگری می‌شوند.

این مدرس دانشگاه بیان کرد: رد و پای جوانان در همه‌ حرکت‌ها دیده می‌شود و بی‌شک در قیام جهانی حضرت مهدی(عج) نیز نقش جوانان بسیار پررنگ خواهد بود همانطور که در دوره انبیای الهی این نقش قابل بررسی است. دو جریان بزرگ و مهم تاریخ اسلام بعثت و عاشورا است که مقدمه و زمینه‌ساز ظهور هستند؛ در عصر بعثت بهترین یاران پیامبر جوانان بودند و این استقبال جوانان در کلام آخرین فرستاده برحق خداوند حضرت محمد(ص) اینگونه منعکس شده است «خداوند مرا به پیامبری برانگیخت پس جوانان با من هم‌پیمان شده و یاری‌ام کردند ولی بزرگسالان با من مخالفت کردند.»(سفینةالبحار از محدث قمی، جلد۲،صفحه ۱۷۶)

توکلی‌حامد گفت: جوانان زیادی در عصر پیامبر(ص) درخشیدند که یکی از آنان امام علی(ع) بود که بارها جان پیامبر را نجات داد و ملقب به جان پیامبر شد؛ جوان دیگر جعفربن‌ابی‌طالب نماینده پیامبر و دومین مرد مسلمان شده است و سومین فرد زیدبن‌حارثه و همسفر پیامبر است که نامش در قرآن در آیه ۳۷ سوره احزاب آمده است.

این مدرس حوزه بیان کرد: دومین جریان مهم تاریخ اسلام واقعه عاشورا است که حماسه‌سازی جوانان در حساس‌ترین واقعه جهان در سال ۶۱ هجری قمری بسیار واضح است و بیشترین قهرمانان کربلا جوانان هستند و حضرت علی‌اکبر(ع)، حضرت ابوالفضل(ع)، جعفر فرزند امام‌ علی(ع) و عبدالله پسر مسلم و سایر یاران امام در سنین جوانی بودند.

این پژوهشگر مهدویت ادامه داد: سومین واقعه مهم در تاریخ اسلام، عصر ظهور است. در این دوره ویژگی‌های جوان به اندازه‌ای مهم و با ارزش است که در تشکیل حکومت امام مهدی(عج) حضور جوانان چشمگیر است. امام علی(ع) در این‌باره می‌فرمایند «یاران مهدی جوانند و پیر در میان آن‌ها نیست مگر به قدر سرمه چشم یا به اندازه نمک در زاد و توشه سفر.»(کتاب الغیبة نعمانی، صفحه ۴۳۸، باب ۲۰ حدیث دهم)

توکلی‌حامد اظهار کرد: حتی در روز ظهور و قیام امام(عج)، ظاهر امام با توجه به سن واقعی ایشان بسیار جوان است و امام رضا(ع) در این باره می‌فرماید «علامت امام در هنگام ظهور این است که از لحاظ سن پیر است ولی برابر مردم جوان به طوری که بینندگان او را چهل ساله و یا کمتر می‌پندارند.»( کتاب کمال‌الدین و تمام النعمة، جلد دوم، صفحه ۶۵۲)

وی افزود: یکی از امتیازات منحصر به فرد شیعه داشتن رهبران فکری جوان است و هیچ جریان فکری و نهضت علمی و فرهنگی و راهبردی در طول حیات انسان مانند جریان شیعه رهبران جوان نداشته‌ است و میانگین سن امامت در آغاز امامت امامان(ع) ۲۵ سالگی است.

تأمین نیازهای جوانان با برپایی حکومت حضرت مهدی(عج)

این مدرس حوزه با بیان اینکه جوانان نقش کلیدی در برپایی انقلاب‌ها و نهضت‌ها و جوامع بشری دارند، گفت: دلیل این امر این است که جوانان دارای ویژگی‌هایی هستند که سبب حضور عارفانه و عاشقانه آن‌ها در وقایع و علاقه آن‌ها نسبت به خدا و امام خوشان می‌شود. اولین ویژگی جوان صفای باطن و فطرت پاک است و جوان به سبب داشتن فطرت پاک همواره با پویایی به‌دنبال سعادت و گذشت از عقاید تقلیدی است؛ اگرچه بعضی از جوانان در یافتن راه درست و پیدا کردن مصداق نیکی دچار سردرگمی می‌شوند که اینجا وظیفه والدین، معلمان و اساتید است که راه درست را به جوانان نشان دهند.

وی با بیان اینکه حرکت و تلاش جوانان و نداشتن توقف و سکون ناشی از روحیه حقیقت طلبی جوانان است و در هیچ جای دنیا نهضتی از سوی جوانان که به نفع دخالت بیگانگان باشد وجود ندارد و چنین نهضت‌هایی همیشه علیه دخالت بیگانگان بوده است، افزود: جوان با این ویژگی‌ها کمتر از بزرگسالان در تاریکی‌های روحی و قساوت قلب غرق شده و غالباً دارای صفای باطن، قلبی پاک و دلی روشن است به همین دلیل بیشتر و زودتر از بزرگسالان به سمت حق و فضیلت روی می‌آورد و ندای حضرت مهدی(عج) را لبیک می‌گوید.

توکلی‌حامد دومین ویژگی جوانان را حس زیباگرایی و زیباشناسی دانست و گفت: دین اسلام اهمیت خاصی برای زیبایی قائل است و تأمین این نیاز در دوران حکومت حضرت مهدی(عج) به نحو شایسته و تمام محقق می‌شود زیرا دولت حضرت مهدی(عج) دولت زیبایی‌ها است. زمانی که جوان می‌بیند دولت زیبایی‌ها در حال شکل گرفتن است جانانه به سوی حضرت می‌شتابد. البته این زیبایی صرفاً ظاهری نیست و باید زیبایی‌های باطنی هم داشته باشیم زیرا جوانان عاشق زیبایی‌های باطنی نیز هستند.

وی افزود: سومین ویژگی مهم و مؤثر جوان شجاعت و شهامت است که این روحیه سبب شده تمام جنبش‌ها و نهضت‌ها شکل بگیرد. به همین دلیل امام صادق(ع) از جوانان می‌خواهد که ارزش روحیات و خصوصیات خود را بدانند و نگذارند جریان‌های باطل از آن سوء استفاده کرده و قدرت آن‌ها را بازوی اجرایی اهداف و مقاصد خود کنند. اما نهضت و انقلاب جوانی حضرت صاحب‌الزمان(عج) از این قوا برای گسترش عدل و داد بهره گرفته و این قدرت را رشد و جهت می‌دهد.

این مبلغ بین‌الملل ویژگی چهارم جوانان را انقلاب درونی و هیجان دانست و افزود: در دوران جوانی روح و جسم جوان در پی تحولاتی عمیق و گسترده به طور چشمگیری دگرگون می‌شود و روحیات پیچیده انسانی به طور همه جانبه و با شتابی بی‌سابقه خود را بروز می‌دهد. روانشناسان از این دوره با تعابیر مختلفی مثل تولد دوباره، دوران طوفان، فشار و جهش، دوره انقلاب، سرکشی و نوآوری نام برده‌اند. این انقلاب درونی و فشار را هیچ حکومتی جز حکومت جهانی امام مهدی(عج) نمی‌تواند پاسخگو باشد بسیاری از حکومت‌ها باعث ازدیاد هیجان و یا سرکوب روحیه جوانی هستند اما عصر ظهور تنها عرصه بروز و ظهور و پاسخگویی به امیال واقعی و نیازهای انسان است از این رو جوانان با شور به سوی حضرت می‌شتابند.

وی گفت: ویژگی پنجم جوانان تجددطلبی و نوگرایی است و با تمام وجود خواستار چیزهای جدید هستند. این روحیه سبب می‌شود جوانان در حکومت حضرت مهدی(عج) سهم بسزایی داشته باشند زیرا این حکومت سبب تغییر و تحول جهان در همه زمینه‌ها است.

توکلی‌حامد در پایان اظهار کرد: روحیه‌ انتقادی، فداکاری، مبارزه‌طلبی، عدالت خواهی، مسئولیت پذیری، آزادگی و وفاداری به عهد و پیمان و گذشت از دیگر روحیات جوانان است که فقط حکومت حضرت مهدی(عج) به آنان پاسخ می‌دهد. بنابراین جوانان با این ویژگی‌ها می‌توانند نقش بسزایی در ظهور حضرت ولی‌عصر(عج) و تشکیل حکومت ایشان داشته باشند.

ادامه دارد...