Sözləri şəfa, əməlləri sağalmaz dərd olanlar
Sosioloq və din sahəsində tədqiqatçı olan İmad Əfruğ “Nəhcül-bəlağə”dən iqtibaslar haqqında mühazirəsində İmam Əlinin (ə) fikirlərini təqdim edir. O, Əmirəl-möminin Əlinin (ə) “Nəhcəl-bəlağə”də olan 32 və 194-cü xütbələrinə istinad edərək, pak olmayan insanların və münafiqlərin xüsusiyyətləri haqqında danışıb. Bunu aşağıda ətraflı şəkildə oxuya bilərsiniz:
İmam Əli (ə) Nəhcül-bəlağənin 32-ci xütbəsində cəmiyyətdə çox müsbət mövqeyə malik olmayan insanları təqsim edir ki, bu da çox maraqlı bir məsələdir.
Demək olar ki, bu xütbə daha çox pak olmayan insanların vəsfinə aiddir. Həmçinin eyni xütbənin davamında pakların vəsfi də verilir. Habelə Həzrət Əmir (ə) başqa bir xütbədə münafiqləri vəsf edir ki, mən bunu əvvəlki xütbənin davamı kimi təqdim edəcəyəm.
Əmirəl-möminin Əli (ə) buyurur: "Ey camaat, (əhalisi) zülmkar və nemətə küfran edən, yaxşı əməl sahibinin pis sanıldığı və zalımın öz zülmünü artırdığı bir rüzigarda sabahı açdıq (qərar tapdıq). Bildiyimizdən bəhrələnmirik (bildiyimizə əməl etmirik), bilmədiyimizi də soruşmuruq və (nadanlıq və təkəbbürün təsirindən) bizə yetişənə qədər böyük bəladan qorxmuruq.
Deməli, (bədbəxtliyə və çarəsizliyə mübtəla olana qədər öz işimizin sonunu düşünmürük. Bu zəmanədə) insanların dörd sinfi var: birinci qism insanları çarəsizlik, qılıncının kütlüyü və mal-dövlətinin azlığından başqa heç nə fitnə-fəsaddan çəkindirməz.
İkinci qism qılıncını qınından sıyırıb öz şərini aşkar edərək, piyada və süvarilərini (qoşununu) toplayaraq, özünü fitnə-fəsada hazırlayıb və qənimət olaraq oğurladığı mala və ya (təkəbbür və böyüklüyünü izhar etmək üçün) ardınca gedən süvarilərə, yaxud da (xalqa öz rəhbərliyini göstərmək üçün) çıxmaq istədiyi minbərə görə dinini zay edəndir (əldən verəndir). Özünü və Allahın sənin üçün yaratdığı Cənnəti satıb, onun qiymətinə dünyanı almaq uğursuz ticarətdir.
Üçüncü qismi axirət əməli ilə (özünü abid və bəndə kimi göstərməklə) dünyanı, dünya əməli (həqiqi zöhd, təqva və ibadət) ilə axirəti istəməyən, özünü vüqarlı və mətanətli göstərən (pərhizkarlar tək özünü təvazökar aparan) addımlarını bir-birinə yaxın atan (əziyyətsiz adamlar kimi yol gedəndə asta-asta addımlayan) və (ibadət və bəndəlik üçün) paltarının ətəklərini yığib tam sürətlə yol gedən, özünü mötəbər və əmin tanıtmaq üçün (camaat arasında zöhd və təqvayla) bəzənən, Allahın pərdəsini (din və şəriətin yolunu) günah vasitəsinə çevirəndir.
Dördüncü qism həqarətinə, alçaqlığına və hakimiyyətə çatmaq üçün vasitəyə malik olmadığına görə xanənişin olandır. Öz arzularına əli çatmadığından özünü qaldığı vəziyyətə qane olan kimi göstərər. Nə gecələr sakitləşən daxilində, nə də gündüzləri keçirdiyi zahirində (heç vaxt) qənaət və zöhd əhli olmadığı halda, özünü zöhd və təqva əhlinin libası ilə bəzəyər.
Pak olmayan və münafiqlərin vəsfi haqqında bəhsin davamında Nəhcül-Bəlağənin 194-cü xütbəsinə müraciət edirəm. İmam Əli (ə) bu haqda buyurur: “Onlar müxtəlif rənglərdə görünürlər, müxtəlif hiylələr işlədirlər. Səni sındırmaq üçün hər sığınacaqdan istifadə edib hər pusquda oturub səni ovlayırlar, ürəkləri xəstədir və zahirləri gözəldir, xəlvət gəzir, yanlış yolda hərəkət edirlər.
Onların vəsfi dərmandır, danışığı müalicədir, amma əməlləri əlacsız dərddir. İnsanların rifah və rahatlığına həsəd aparır, onların dərdini artırır, ümid bağlayanları məyus edir. Onlar hər yolda bir ölü verir, hər qəlbdə bir yol var, hər dərddə göz yaşı tökər, bir-birlərinə təriflər söyləyər və mükafat gözləyirlər, bir şey istəsələr israr edərlər, qınansalar qapını bağlayarlar, mühakimə etsələr, israf edərlər.
Onlar hər doğrunun qarşısında bir batil, hər dəlilin qarşısında bir şübhə, hər canlı üçün bir qatil, hər qapı üçün bir açar və hər gecə üçün bir çıraq hazırlamışlar. Çarəsizliklərini dilə gətirməklə, ehtiyaclarına çatmaq və bazarlarını qızışdırmaq və mallarını satmaq istəyirlər. Danışırlar, ancaq və şübhəyə salırlar, tərif edirlər, amma aldadırlar.
Başlanğıcda yol asan olur, sonra darboğazlarda dalana aparırlar. Şeytanın köməkçiləri və cəhənnəm odunun dilləridirlər. Onlar şeytanın ardıcıllarıdır və bilirlər ki, şeytanın ardıcılları ziyana uğrayanlardır.
3970727
