Söyledikleri ile davranışları bir olmayan insanlar

Kur’an-ı Kerim, ‘Yapmayacağın bir şeyi neden söylüyorsun?’ beyanında bulunarak amel etmenin sözden öce geldiğini ve insanın yapmıyacağı bir şeyi söylemesinin ikiyüzlü ve münafıkça bir davranış olduğunu söylüyor.

Hz Ali’nin (a.s) düşüncelerini tanıtmaya çalışan  sosyolog ve araştırmacı İmad Furuği Nehcü’l Belağa’dan dersler dizisinin beşincisinde amelin sözden daha fazla fazileti olduğu konusunda açıklamalarda bulundu. Metin özeti şöyledir:

Bugün sizin için Nehcü’l Belağa’nın 9. hutbesini seçtim. Bu Hutbe, amellerin sözlerden önce geldiğinin altını çizer. İşte karşılaştığımız sorunlardan biride, amellerimize daha az dikkat ederek konuşmaya daha çok meyilli olmamızdan kaynaklanmaktadır. Yani hareket etmeyerek herhangi bir eylemde bulunmadan beyhude konuşmaya daha çok vakit ayırırız. Bu farklı alanlarda görülebilir. Amel eden insan boş ve tekrar tekrar konuşmaya ihtiyaç duymaz.

Hz. Ali, Talha ve Zübeyr’i Cemel savaşında şu şekilde eleştir­mektedir.

“Gök gibi gürlediler, şimşek gibi çaktılar. Ancak kor­kuyla kala-kaldılar, dağıldılar. Biz ise çakmadan gürlemeyiz, yağmadan akmayız.”

Yani sadece konuşmak yetmez, sözlerin gerçek olup olmadığını gösteren ve hedefine ulaştıran eylemdir. Eyleme eşlik etmeyen her söz ikiyüzlüdür. Hz  Ali (a.s) çeşitli vesilelerle bir şey söyleyip de buna göre hareket etmeyenlerin münafıklık sıfatına sahip olduğunu söyler.

Kur’an-ı Kerim’in Saff suresi, 2. ayetinde “Ey iman edenler! Niçin yapmayacağınız şeyleri söylüyorsunuz?”  der. Ama  ayette ‘söylemediğiniz şeyi niye yapıyorsunuz’ demez.

İnsan bir eylemde bulunmaya niyet ederse, yapar ve bunun hakkında konuşmaya gerek yoktur. Elbette burada eylemden kastettiğimiz her tür eylem değil, düzenli ve mantıklı olan eylemdir. Düzenli ve mantıklı eylem için tekrar tekrar yüksek sesle konuşmaya gerek yoktur. Ne yazık ki, bu karşı karşıya olduğumuz bir sorundur.

Hz Ali (a.s) sonraki hutbelerinde amelin söze önceliğine dikkat çekerek faziletlerine değinmiştir. Bizde bu konudan daha sonra bahsedeceğiz.

Nehcü’l Belağa Seyyid Razi’nin H. 4. yüzyılın sonunda (MS 11. yüzyıl) topladığı Hz Ali’nin (a.s) mektupları, hutbeleri ve sözlerinden oluşan bir kitaptır. Nehcü’l Belağa hutbelerinin birçoğunda halka ilâhî emirlere uyulması ve haramlardan uzak durulması tavsiye edilmiş, valilere hitaben yazdığı mektupların bir bölümünde de halkın haklarına riayet edilmesini emretmiştir.

3965104