پاکی روح و قلب لازمه بهره‌مندی بیشتر از ماه رمضان است
یک مدرس حوزه و دانشگاه با بیان اینکه خداوند در ماه رمضان برکات و خیرات فراوانی به بندگانش هدیه می‌کند، گفت: هر فرد مؤمن باید در ماه رمضان اهتمام ویژه‌ای به پاکی روح و قلب خود داشته باشد و علاوه بر امور عبادی به انجام اعمال مستحبی نیز توجه کند.
معصومه حاجی‌مقصودی، مدرس حوزه و دانشگاه در گفت‌وگو با ایکنا از کرمان به جایگاه ماه مبارک رمضان در آیات قرآن پرداخت و بیان کرد: ماه رمضان، ماه نزول قرآن و تنها ماهى است كه نامش در قرآن آمده و شب قدر نيز در اين ماه قرار دارد. در آیه شریفه ۱۸۳ سوره بقره نیز دلیل وجوب روزه، «تقوا» معرفی شده است. با توجه به اینکه دو غریزه غضب و شهوت، ریشه بسیاری از گناهان است، روزه، موجب اعتدال در این دو غریزه و در نتیجه سبب كاهش فساد و افزايش تقواست.
وی افزود: با نظر به دو فوق می‌توان گفت ماه رمضان از پربرکت‌ترین ماه‌های خداست و با روزه‌داری در این ماه مبارک، انسان نیز می‌تواند با تعدیل قوای غریزی برای زندگی خود برکت بیافریند. مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) می‌فرمایند: «اگر ملتی یا فردی دارای تقوا بود، تمام خیرات دنیا و آخرت برای او جلب خواهد شد. فایده تقوا، فقط برای کسب رضای پروردگار و نیل به بهشت الهی در قیامت نیست؛ فایده تقوا را انسان باتقوا در دنیا هم می‌بیند. جامعهای که با تقواست، جامعهای که راه خدا را با دقت انتخاب می‌کند و با دقت نیز در آن راه حرکت می‌کند، از نعم الهی در دنیا هم برخوردار می‌شود، عزت دنیوی هم به دست می‌آورد و خدا علم و معرفت در امور دنیا هم به او می‌دهد. جامعهای که در راه تقوا حرکت می‌کند، فضای زندگی آن جامعه، فضای سالم و محبت‌آمیز و همراه با تعاون و همکاری بین آحاد جامعه است.»
حاجی‌مقصودی اظهار کرد: ماه رمضان ماه مهمانی خداست. یعنی ميزبان، خدای بی‌نیاز، قادر و رحیم است که مهمانان را ویژه به مهمانی دعوت کرده است. وسيله پذيرايى نیز قرآن، دعا و عبادت است که نتیجه این مهمانی لطافت روح و دورى از دوزخ است و طبق روايات، اول آن رحمت، وسط آن مغفرت و آخر آن پاداش است. در حديث قدسى آمده است كه خدا مى‌فرمايد: «الصَّوْمُ لِي وَ أَنَا اُجْزَي بِه»؛ روزه براى من است و من آن را پاداش مى‌دهم.
این مدرس حوزه در پاسخ به این سؤال که چرا ماه رمضان چنین جایگاه و عظمتی دارد، گفت: برخی ماه‌ها، نزد خدای تعالی از جایگاه و عظمت خاصی برخور دارند. از آنجا که ماه رمضان، ماه نزول کتاب‌های آسمانی به‌ویژه قرآن کریم است و از طرفی ماه توبه به سوی خداست، یعنی نزول برکت ویژه بر بندگان و صعود بنده به مراتب عالی کمال و بهره‌مندی از رحمت گسترده الهی؛ لذا ماه رمضان بر تمام ماه‌های دیگر قمری فضیلت دارد بنابراین خدای تعالی این ماه را ویژه خود میداند.
وی ادامه داد: براساس سوره مبارکه قدر و برخی روایات معصومین(ع)، سرنوشت انسانها در شب قدر ماه مبارک رمضان که از هزار شب برتر است رقم میخورد و فرشتگان در آن شب، برای تقدیر و تعیین سرنوشت انسانها، آوردن خیر و برکات و تدبیر امور به زمین میآیند. براساس مطالب فوق خدای متعال میزبان بندگان در سیر صعود الی‌الله است و با ویژه‌ترین اسباب هدایت و رحمت از بنده خود پذیرایی می‌کند؛ بنابراین این ماه، ماه مهمانی خداست و خدا در این مهمانی برکات و خیرات فراوانی به بندگانش هدیه می‌کند.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه برای بهره‌مندی بیشتر و بهتر از ماه مبارک رمضان در روایات توصیه‌هایی آمده، تصریح کرد: ماه مبارک رمضان را پيامبر خدا(ص) سَرور ماه‌ها و امام سجاد(ع) عيد اولياء الله مى‌داند. از ابن‌طاووس نقل شده كه عده‌اى اول سالشان اول فروردين است و تلاش مى‌كنند لباس نو بپوشند و ظاهر زندگی را نو و تازه کنند. افرادی هم که علاوه بر بُعد مادی به بُعد معنوی زندگی‌شان توجه دارند اول سال معنوی‌شان ماه مبارک رمضان است. خود ماه رمضان هم يک حقيقت و باطنى دارد كه اين حقيقت در قيامت ظهور مى‌كند. از پیامبر اکرم(ص) نقل شده است «لَوْ یَعْلَمُ الْعَبْدُ ما فِی رَمَضانِ لَوَدَّ اَنْ یَکُونَ رَمَضانُ السَّنَة، اگر بندگان از برکت‌ها و حقایق ماه رمضان آگاهی می‌یافتند، آرزو می‌کردند که رمضان یک سال باشد.»
وی افزود: با توجه به روایات درهای آسمان در شب اول رمضان باز می‌شود و تا شب آخر ماه بسته نمی‌شود و خدا، فرشتگانی را مأمور دعا برای روزه‌داران کرده است. پس برای بهره‌مندی بهتر از این ماه در مرتبه اول باید ارزش این ماه را دانست. دوم اینکه بدانیم انجام چه کارهایی در این ماه ارزش بیشتری دارد. از امام علی(ع) نقل شده که روزه قلب بهتر از روزه زبان و روزه زبان نیز از روزه شکم برتر است. در حقیقت فرد روزه‌دار باید بتواند با روزه تواضع، فروتنی و خشوع خود را در برابر پروردگار زیاد کند و در برابر گناه و در انجام واجب الهی صبر کند.
حاجی‌مقصودی اظهار کرد: همانگونه که انسان برای بهره‌مندی بیشتر از یک سفر یا مهمانی، برنامه‌ریزی کرده و خود را آماده می‌کند، برای بهره‌مندی از مهمانی ویژه الهی هم باید برنامه‌ریزی کرده و از نظر جسمی، روحی و قلبی خود را آماده کند. بنابراین هر فرد مؤمنی باید اهتمام ویژه‌ای به پاکی روح و قلب خود داشته باشد و از طرفی علاوه بر امور عبادی که به طور معمول انجام می‌دهد به انجام دادن اعمال مستحبی که در این ماه تأکید شده توجه داشته باشد.
این مدرس حوزه گفت: در رأس امور مستحبی به تلاوت مستمر قرآن توجه داشته باشد. ادعیه مأثوره مثل دعای افتتاح و ابوحمزه را به میزان توان و اشتیاق خود با توجه بخواند. سعی کند دائم الوضو باشد و حتی با وضو بخوابد؛ زیرا در این ماه، خواب روزه‌دار هم عبادت است و نفس کشیدن نیز تسبیح به حساب می‌آید. از از شب زنده‌داری، مناجات و استغفار در شب غفلت نکند. در مجلس وعظ شرکت کند تا دل و جان او با شنیدن معارف دینی متذکر و نورانی گردد. به خصوص با توجه به اینکه ایام تعطیلی نوروز است باید از هدر دادن انرژی برای امور بیهوده پرهیز کند.
وی اظهار کرد: در روایات ذکر شده که روزه‌دار باید از دروغ، گناه، مجادله، حسادت، غيبت، مخالفت با حق، فحش و سرزنش و خشم، طعنه و ظلم و مردم آزارى، غفلت، معاشرت با فاسدان، سخن‌چينى و حرام‌خوارى، دورى كند و نسبت به نماز، صبر و صداقت و ياد قيامت توجه خاص داشته باشد.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: از پیامبر(ص) نقل شده هركس ماه رمضان را براى خدا روزه بدارد، تمام گناهانش بخشيده مى‌شود. از طرفی ارزش روزه‌داری به اندازه‌ای است كه در روايات پاداش بسيارى از عبادات را همچون پاداش روزه دانسته‌اند. در حقیقت روزه، اراده انسان را در مسائل عبادی و معنوی تقويت مى‌كند. كسى كه بتواند یک ماه بر غریزه شهوت و غضب خود غلبه کند، مى‌تواند نسبت به آبرو، ناموس و حقوق ديگران خود را كنترل كند.
حاجی‌مقصودی گفت: براساس احکام فقهی اسلام که برگرفته از روایات معصومین(ع) است، اگر کسی در ماه رمضان از روی علم و عمد روزه‌خواری کند و چنین کاری را حلال بشمرد، مرتد شمرده می‌شود؛ حتی اگر به صورت مکرر روزه‌خواری کند اما آن را حلال نداند هم مشمول احکام سنگینی است. شاید بتوان گفت علت این امر، اهمیت و ارزش فراوان روزه در ارتقای سلامت فرد و اجتماع انسانی است؛ زیرا پشتوانه تمام احکام الهی مصالحی است که متوجه نوع بشر برای رسیدن به کمال و سعادت است که از سوی خالق عالم به نهان و آشکار قرار داد شده است.
انتهای پیام
