بررسی «امکان محدودکردن فضای مجازی» در اختتامیه مناظره دانشجویی
مراسم اختتامیه یازدهمین دوره مسابقات ملی مناظره دانشجویی با گذاره «دولت می‌تواند برای جلوگیری از بروز جرایم، دسترسی به فضای مجازی را محدود کند» برگزار و برگزیدگان این دوره معرفی شدند.
به گزارش خبرنگار ایکنا، مراسم اختتامیه یازدهمین دوره مسابقات ملی مناظره دانشجویی مرحله دانشگاه تهران، امروز دوشنبه ۱۹ دی‌ماه در تالار امیرکبیر دانشگاه تهران برگزار شد.
«برای مبارزه با فساد اقتصادی اصلاح ساختار مقدم بر اصلاح کارگزار است» و «ایران می‌تواند بدون دست برداشتن از آرمان‌های انقلاب اسلامی مشکلات خود را در عرصه سیاست خارجی حل کند» گذاره‌های دور نیمه نهایی بودند که پس از مناظره، دو گروه «همپاد» و «بیان» به فینال راه پیدا کردند.
این دو گروه نیز در فینال با گذاره «دولت می‌تواند برای جلوگیری از بروز جرایم در جامعه، دسترسی شهروندان را به فضای مجازی محدود کند»، در قالب گروه موافق و مخالف زیر نظر سه داور از اساتید دانشگاه تهران شامل استادان کوشکی، ستاری و پورکریمی مناظره کردند.
در مناظره فینال گروه همپاد متشکل از سید مهدیار رحیمی، کاظم داودی، احمد الکاتب، ابوالفضل میررضی و مبین عدلی به عنوان گروه موافق، استدلال کرد: باید دقت کنیم دولت و وظایف دولت چیست. در همه اندیشه‌های سیاسی وظیفه دولت را حفظ امنیت مطرح کرده‌اند و همه بر سر این مسئله توافق دارند. متفکرانی مثل هابز در وضع طبیعی قائل به این است که جنگ همه بر علیه همه رخ می‌دهد که وظیفه دولت حفظ امنیت است و حتی معتقد است اگر دولت برای حفظ امنیت هر اشتباهی مرتکب شود، ما تحمل می‌کنیم چون نمی‌توان بی‌امنیتی را تحمل کرد.
نماینده این گروه نظرات تعداد دیگری از اندیشمندان از جمله لاک که به دولت حداقلی و وبر که قائل به خشونت مجاز و مشروع هستند را مطرح کرد و گفت: دولت نمی‌تواند از وظیفه مبارزه با جرم شانه خالی کند. نگاه‌های اسلامی به حکومت نیز مباحث نهی از منکر را برای حفظ امنیت مطرح می‌کند. شاید برخی مطرح کنند که مبارزه با خشونت در فضای حقیقی وظیفه دولت است اما چرا باید در فضای مجازی دخالت کند؟ فضای مجازی اکنون یک فضای حقیقی است و این نشان می‌دهد دولت به همان اندازه که در فضای واقعی نقش دارد، وظیفه دارد در فضای مجازی هم ورود کند.
تیم بیان متشکل از فاطمه حسن‌نژاد، محمدامین عامری، میلاد سفیدیان و مطهره نقی‌زاده به عنوان گروه مخالف نیز شش دقیقه نظرات خود را در مخالفت با گذاره «دولت می‌تواند برای جلوگیری از بروز جرایم در جامعه، دسترسی شهروندان را به فضای مجازی محدود کند» مطرح کردند که نماینده این گروه گفت: این گذاره تقابل بین دو حوزه حق آزادی بیان و وظیفه دولت در تأمین خیر عمومی به اسم امنیت را مطرح می‌کند. یک خیابان را تصور کنید که در آن یک دزدی اتفاق می‌افتد؛ تصور کنید دولت اعلام کند کل این خیابان را می‌بندم چون در آن یک دزدی اتفاق افتاده است. یعنی 90 درصد مردم را که در آن خیابان تردد می‌کردند را به خاطر 10 درصد افراد مجرمی که در آن جرم مرتکب شده‌اند، از حق خود محروم می‌کنند. از سوی دیگر یکی از خیرهای عمومی افزایش رفاه و شرایط خوب اقتصادی است. اکنون که ضریب نفوذ اینترنت در بین مردم افزایش یافته و فعالیت اقتصادی در آن انجام می‌شود، استفاده از ابزار سیاسی برای محدود کردن فضای مجازی موجب می‌شود شاخص رفاه در جامعه تحت تأثیر قرار گیرد.
نماینده گروه بیان ادامه داد: ما قائل به تنظیم‌گری فضای مجازی برای کاهش جرایم هستیم. در محدودسازی دولت کاملاً دسترسی را حتی قبل از وقوع جرم مسدود می‌کند. در حالی که در تنظیم‌گری دولت می‌تواند سواد اطلاعاتی و رسانه‌ای را از طریق جامعه‌پذیرکردن شهروندان جامعه دیجیتال افزایش دهد تا مردم از خود در برابر افزایش جرایم اینترنتی مراقبت کنند. همچنین دولت می‌تواند در خصوص پلتفرم‌ها از ساختار خودتنظیم‌گری استفاده کند. محدود کردن فضای مجازی موجب می‌شود کاربران به سراغ استفاده از فیلترشکن‌ها می‌برد که یک فضای غیر رسمی است و این مسئله نه تنها موجب کاهش جرایم نمی‌شود بلکه آن را افزایش هم می‌دهد.
در مرحله دوم مناظره، نماینده گروه همپاد، استدلال کرد: اگر به گذاره همچنان پایبند باشیم، دفاع ما از این است که وجود و تشکیل دولت فلسفه وجودی دارد؛ این فلسفه وجودی وظایف و اختیارات دولت را تعیین می‌کند که تأمین امنیت و خیر عمومی از وظایف دولت است و حیطه مداخله دولت امر عمومی است. بنابراین اگر اثبات کنیم فضای مجازی یک فضای عمومی هم هست(در کنار فضای خصوصی که دارد) و اگر اثبات کنیم دولت برای جلوگیری از جرم باید اقدام کند، پس دولت می‌تواند اقدام پیگیرانه یا پسینی برای مبارزه با جرم انجام دهد.
نماینده گروه موافق ادامه داد: ما منتظر استدلال گروه مخالف هستیم که بشنویم دولت نمی‌تواند در این امور دخالت کند.
تنظیم‌گری به جای محدود کردن فضای مجازی
نماینده گروه بیان (گروه مخالف گذاره) نیز گفت: بحث ما این نبود که دولت نباید اقدام کند، بحث ما نوع اقدام دولت است. ما تنظیم‌گری را مطرح کردیم که اساساً پروسه‌ای متفاوت است. عموماً دولت‌های قوی فضای مجازی را محدود یا ممنوع نمی‌کنند بلکه از طریق نهادهایی که دارند سعی در تنظیم‌گری این فضا دارند. امنیت یک پدیده چند بعدی است و صرفاً امنیت فیزیکی نیست. شما باید امنیت داده‌ها را داشته باشید و وقتی این فضا را محدود می‌کنید، مردم به سمت فیلترشکن‌هایی می‌روند که مقر آن‌ها آمریکا یا سایر کشورها است و با وصل شدن به این فیلترشکن‌ها داده‌های مردم در اختیار سایر کشورها قرار می‌گیرد و امنیت داده‌ها از بین می‌رود.
نماینده گروه همپاد نیز در ادامه استدلال کرد: بحث بر سر این است که آیا دولت در زمانی که جرم رخ می‌دهد، می‌تواند این کار را انجام دهد یا خیر؛ ما اگر گفتیم نمی‌تواند باید پای هزینه آن بایستیم و بگوییم هر جرمی رخ دهد نباید دولت محدود کند. لزومی ندارد ما دوگانه تنظیم یا محدودیت را ایجاد کنیم، ضمن اینکه برخی مواقع تنظیم‌گری طولانی است. در اوج بحران و جرایم و افزایش جرم و جنایت آیا باز هم نباید دولت، فضای مجازی را محدود کند؟ آیا در اوج بحران باید به دولت بگوییم برو و تنظیم‌گری کن؟
نماینده گروه موافق ادامه داد: بحث ما بر سر امکان است. ما به اصل سوم قانون اساسی اشاره می‌کنیم که می‌گوید: «ایجاد محیط مساعد برای رشد فضائل اخلاقی بر اساس ایمان و تقوا و مبارزه با کلیه مظاهر فساد و تباهی». در این اصل واژه «کلیه» به فضای مجازی هم اشاره دارد. آموزش سواد رسانه‌ای خوب است اما نهی کننده این نیست که دولت هرگز حق دخالت و محدود کردن فضای مجازی را ندارد. سؤال من این است که اگر تنظیم‌گری در جایی نتیجه نداد، آیا باز هم گروه مخالف از دیدگاه خود دفاع می‌کند؟
نماینده گروه مخالف هم گفت: در قانون اساسی ما به آزادی‌های مشروع اشاره و بیان شده که این آزادی‌ها نباید به بهانه‌های واهی از سوی دولت محدود شود. ما در رابطه با محدودسازی پیش از وقوع جرم و برای جلوگیری از بروز جرم صحبت می‌کنیم. آزادی بیان حق مشروعی است و شهروندان باید به اطلاعات دسترسی داشته باشند. در سایر کشورها دولت به صورت مستقیم دخالت نمی‌کند بلکه بازار و بخش خصوصی خودتنظیمی را اعمال می‌کند. من از گروه موافق این سؤال را دارم که تعریف شما از محدودیت چیست؟ تعریف ما از محدودیت این است که هرگونه اختلالی که برای کاربران ایجاد می‌شود به معنای محدودیت است و فیلتر کردن و کاهش پهنای باند می‌تواند از مصادیق این مسئله باشد.
در بخش نتیجه‌گیری نیز گروه همپاد(موافق گذاره)، گفت: به نظر ما دارد مغالطه‌ای رخ می‌دهد. محدودسازی یعنی محدود کردن نه بستن کامل. شما (گروه مخالف) به آزادی‌های مشروع اشاره کردید، آزادی مشروع مورد تأیید همه است، اما با تزاحم آزادی‌ها چه باید کرد؟ ما آزادی مطلق نداریم بنابراین اگر آزادی را مشروط می‌کنیم، برای اینکه منافع مهم‌تری به دست بیاید، باید محدودسازی فضای مجازی هم اتفاق بیفتد. ما دوست داریم آزادی وجود داشته باشد اما وقتی فردی حرفی می‌زند که جرم است، نمی‌توان جرم را نادیده گرفت. جاهایی تنظیم‌گری جواب نمی‌دهد. لطفاً شما پاسخ دهید اگر تنظیم‌گری پاسخ نداد آیا باز هم دولت می‌تواند یا نمی‌تواند فضای مجازی را محدود کند؟ ما پلتفرم‌هایی داریم که اختیار تنظیم‌گری آن در دست دولت نیست اینها را چه باید کرد؟ وقتی دولت از متا می‌خواهد که نماینده خود را در ایران اعلام کند تا بتواند تنظیم‌گری کند و آن‌ها نماینده‌ای معرفی نمی‌کنند، دولت چه باید بکند؟ آیا نباید محدودسازی کند؟ اگر لازم باشد جایی برای خیر عمومی محدود کنیم، دولت باید این کار را بکند اما قطعاً این مسئله روش، حیطه، ملاحظات و شرایط دارد و باید به بهترین شکل انجام شود.
امنیت، بزرگ‌ترین دستاویز دولت‌ها برای نفی آزادی مردم
در بخش نهایی نماینده گروه بیان (گروه مخالف گذاره) در نتیجه‌گری دفاعیات خود گفت: در داخل نامه متا قید شده که اساساً در ایران قانونی تحت عنوان حمایت از داده‌ها وجود ندارد و ما ضعف قانون داریم و حتی اگر آن‌ها نماینده معرفی کنند دولت هیچ ابزار ساختاری و نهادی به منظور دستیابی و دست بردن درون داده‌های مردم ندارد. هیچ دولتی در تاریخ نیامده اعلام کند آزادی مردم را نقض می‌کنم چون دوست دارم قدرتمندتر باشد، بلکه بزرگ‌ترین دستاویز دولت‌ها به منظور نفی آزادی مردم بحث امنیت‌ها است. دولت‌ها مدام با استفاده از بحث امنیت ملی آزادی‌های مردم را محدود می‌کنند.
نماینده گروه بیان ادامه داد: با محدودکردن اینستاگرام یک میلیون و 700 هزار شغل در کشور تعطیل شده است. گزارش‌های شرکت پست هست که در برخی اداره‌ها تا 70 درصد کاهش فعالیت هست و حتی مشاغل دولتی تعطیل شده است. ما سیاست‌گذاری می‌کنیم اما در نهایت نتیجه کاملاً عکس می‌گیریم؛ این نقض غرض است. آیا محدودسازی تلگرام جواب داد و پلتفرم‌های ایرانی با استقبال مواجه شدند؟ در همین جلسه چند نفر اکانت روبیکا دارند؟ یک سؤال دیگر این است که دولت چه قدر توانسته سرمایه و اعتماد اجتماعی ایجاد کند؟
پس از مناظره دو گروه دانشجو، رحیمیان، معاون فرهنگی جهاددانشگاهی دانشگاه تهران از داوران و دانشجویان بابت همراهی با این مسابقات تشکر کرد و گفت: بیش از سه دهه است که در دانشگاه تهران در فعالیت فرهنگی بوده‌ام و جذاب‌ترین برنامه فرهنگی که از آن لذت می‌برم همین مناظرات دانشجویی است. البته انتظار است در دانشگاه تهران استقبال بیشتری از این مسابقات صورت گیرد. امسال در فضای دانشگاه تهران این امکان نبود که افراد بیشتری حضور داشته باشند اما امیدواریم در سال بعد این انتظار محقق و در خدمت گروه‌های بیشتری باشیم.
محمد صادق کوشکی از اساتید دانشگاه تهران که یکی از داوران این دوره از مسابقات بود نیز گفت: جاهای دیگر نمونه‌هایی از مسابقات مناظرات را دیده بودم که فرمایشی بود اما اینجا چیز متفاوتی دیدم؛ کاری که اتفاق افتاد کشف استعدادهایی بود که هیچ راهی برای کشف این استعدادها در نظام آموزشی وجود ندارد.
وی افزود: در این مسابقات، دانشجویانی را دیدم که مسلط بودند و با جدیت استدلال می‌کردند و با رعایت همه شئونات اخلاقی پاسخ می‌دادند.
در پایان هیئت داوران، تیم همپاد را به عنوان تیم اول، گروه بیان را به عنوان گروه دوم و گروه برهان را به عنوان تیم سوم این دوره از مسابقات اعلام و جوایزی به گروه‌های برتر اعطا شد.
گزارش تصویری مسابقات مناظره دانشجویی دانشگاه تهران
انتهای پیام
