فشارهای غرب با پاسخ به مطالبات مردم و ایجاد رضایت نسبی کاهش می‌یابد + صوت
پژوهشگر مسائل بین‌الملل با اشاره به تشدید فشارهای غرب بر ایران به ویژه در دو ماه در مسائل هسته‌ای و حقوق بشری گفت: سرعت یافتن این فشارها به واسطه پیامی است که غربی‌ها از ناآرامی‌های داخلی دریافت کرده‌اند و لذا حتی اگر در این وضعیت بتوان بخشی از مطالبات مردم را عملی ساخت و رضایت نسبی ایجاد کرد مطمئن باشید فشارهای غرب با یک شیب تدریجی کاهش پیدا می‌کند.
سیدعطا تقوی اصل، استاد دانشگاه و پژوهشگر حوزه روابط بین‌الملل، در گفت‌وگو با ایکنا، درباره شباهت وضعیت فعلی کشور با شرایط سال‌های 1390 و اهداف غرب در تشدید پرسرعت فشارهای حقوق بشری و هسته‌ای به جمهوری اسلامی ایران گفت: به اعتقاد من دو فرضیه در این ارتباط متصور است؛ فشار با هدف امتیازگیری از ایران و هم در صورت عدم امتیازگیری ارسال پرونده ایران به شورای امنیت و ایجاد اجماع جهانی علیه ایران.
وی افزود: در حقیقت غرب در هر دو موضوع در حال حرکت است تا ببیند در کدام یک به پاسخ مثبت می‌رسد و لذا هم فشار منطقه‌ای و هم فشار بین‌المللی بر ایران در حال اتفاق افتادن است و می‌خواهند این پیام را به ایران بدهند که یا باید حتما امتیاز بدهد و بر روی برجام نیمه‌جان توافق کند یا با هزینه‌های بالای غیر قابل پیش‌بینی در نظام بین‌الملل، منطقه و داخل مواجه می‌شود.
تفاوت ایران 1401 با ایران 1390
تقوی اصل اظهار کرد: تفاوت وضعیت فعلی با وضعیت سال 1390 این است که آن زمان در داخل این اعتراضات وجود نداشت و از طرفی دولت نیز برخلاف ده سال پیش منابع مالی چندانی ندارد. لذا در این وضعیت نیازمند ابتکارات دیپلماتیک، فعال‌سازی تمام ظرفیت‌های دیپلماسی و استفاده از نظرات نخبگان و متخصصان و تشکل‌های سیاسی با تمام گرایش‌ها و سلایق سیاسی هستیم تا یک هم‌افزایی و همگرایی در داخل شکل بگیرد.
بیشتر بخوانید:
- تأثیر حضور مجدد نتانیاهو در قدرت بر امنیت ملی و فضای پیرامونی ایران
- اروپایی‌ها در تحلیل تحولات ایران دچار خطای راهبردی شده‌اند
این استاد روابط بین‌الملل دانشگاه بیان کرد: همچنین در این مقطع برای خنثی کردن بخشی از فشارهای خارجی باید پاسخ ملموس و روشنی به انتظارات و مطالبات به حق مردم معترض داده شود و یک سری اصلاحات برای افزایش مشارکت بخش بیشتری از مردم در حاکمیت انجام گیرد تا طرف خارجی محاسباتش را تغییر دهد.
انفعال در دیپلماسی کشور
وی یادآور شد: متأسفانه در وضعیت فعلی دیپلماسی کشور دچار انفعال شده و منتظر اقدام طرف مقابل و نشان دادن عکس‌العمل است. به نظر می‌رسد ابتکار عمل ژئوپلیتیکی در حوزه سیاست خارجی در منطقه و نظام بین‌الملل از دست ما خارج شده که بخش عمده آن ریشه در تحولات داخلی کشور دارد. باید پذیرفت الگوی یکدستی حاکمیت که امروز آشکار شده دیگر جواب نمی‌دهد و این روند دیگر قابل ادامه نیست.
تقوی اصل با تاکید بر اینکه الان کیان و تمامیت ایران واقعا در خطر است، گفت: منظور از تمامیت ایران نیز تنها مرزهای جغرافیای سیاسی نیست بلکه انسان‌هایی هستند که ماهیت این جغرافیا را تشکیل می‌دهند و اینها الان تحت فشارهای شدید اقتصادی و طبقاتی و شدت گرفتن مهاجرت هستند و این امر به نوعی ایران را به لحاظ محتوایی تحت تأثیر قرار داده است.
کاهش فشار غرب با تقویت پشتوانه مردمی
تقوی اصل درباره تأثیر تقویت پشتوانه مردمی نظام با اصلاحات داخلی بر کاهش فشارهای غرب بر ایران گفت: غربی‌ها چون نمی‌خواستند تعهدات خود را در برجام به طور کامل انجام دهند ایران را تحت فشار قرار داده بودند و در مقابل ایران هم امتیازی به غرب نداده بود و بر روی گرفتن تضمین از غربی‌ها اصرار داشت. آن زمان چون وضعیت داخلی باثبات بود و اعتراضاتی در داخل نبود لحن مقامات غربی با الان قابل مقایسه نبود و فشارهای آن زمان غرب با ملاحظات دیپلماتیک و سیاسی بود اما شدت گرفتن اعتراضات زمینه تشدید فشارهای منطقه‌ای و جهانی را علیه ایران فراهم کرده و لذا دست اروپا و آمریکا برای افزایش فشار به ایران بسیار بازتر شده است و آنها به واسطه ناآرامی‌های داخلی سرعت بیشتری به فشارهای خود علیه ایران داده‌اند.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل اظهار کرد: الان بخش زیادی از ابتکارات ژئوپلیتیکی در اختیار غرب است و تنها دلیل آن، نارضایتی گسترده در داخل است. البته حتی اگر در این وضعیت بتوان بخشی از مطالبات مردم را عملی کرد و رضایت نسبی ایجاد کرد مطمئن باشید فشارهای غرب با یک شیب تدریجی کاهش پیدا می‌کند، هرچند کاملا از بین نمی‌رود و لذا مسئولان برای خنثی‌سازی فشارهای غرب باید اصلاحات در داخل را با عزم و اراده جدی کلید بزنند و اقدامات مشخص و ملموسی را در این راستا انجام دهند.
اصلاحات داخلی مقدم بر مذاکرات خارجی
تقوی اصل درباره اینکه در این وضعیت در حوزه دیپلماسی چه اقدامات و ابتکارات عملی را در برابر غرب می‌توان انجام داد، گفت: الان هر نوع علامت و پیام به غرب برای گفت‌وگو به واسطه نارضایتی‌های مردم در داخل، یک نوع پیام ضعف از سوی غربی‌ها تفسیر می‌شود. در واقع به واسطه مشکلات داخلی اگر دوباره پیامی مبنی بر آمادگی برای توافق به غرب داده شود آنها تصور می‌کنند ایران از طرف افکار عمومی در داخل تحت فشار است و لذا سطح مطالبات خود را از ایران بالاتر خواهند برد و عقب‌نشینی بیشتری را از ایران مطالبه خواهند کرد و لذا در این وضعیت سخت و پیچیده نیازمند استفاده از دیپلمات‌های بسیار زبده هستیم.
وی تصریح کرد: به اعتقاد من راه اصلی برون‌رفت از این وضعیت پیچیده در حوزه سیاست خارجی این است که ابتدا در داخل به معترضان پیام مثبت، روشن و ملموس داده شود و پس از عملی کردن بخشی از مطالبات مردم، وارد مرحله مذاکرات خارجی شد تا این بهبود نسبی وضعیت داخلی پشتوانه مذاکرات خارجی شود و موضع ما را در مقابل غرب قوی‌تر کند.
تقوی اصل بیان کرد: با ادامه وضعیت فعلی ایران با شرایط پیچیده‌ای مواجه خواهد شد و به خاطر حضور مجدد نتانیاهو رویکردهای نظامی در کشور تقویت می‌شود و حتی ممکن است اتفاقات موردی برای به دام انداختن ایران بیفتد؛ مانند همان دامی که برای روسیه در اوکراین از سوی غرب طراحی شد ولذا باید به شدت مراقبت کنیم که در چنین دام طراحی‌شده از سوی غرب نیفتیم.
گفت‌وگو از مهدی مخبری
انتهای پیام
عالی 
