سردرگمی در ساختارها و تشتت نهادهای قرآنی

به گزارش ایکنا از خوزستان، نشست هم‌اندیشی حجت‌الاسلام والمسلمین محمد قمی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی کشور با جمعی از نخبگان و فعالان عرصه قرآنی استان خوزستان شب گذشته، ۲۵ آبان در دارالقرآن الکریم استان خوزستان تشکیل شد.

حجت‌الاسلام سعید حردانیان، مسئول امور قرآنی اداره کل تبلیغات اسلامی خوزستان بیان کرد: یکی از مشکلات جدی که در پیگیری امور قرآنی دیده می‌شود تشتت نهادهای پیگیری کننده کارهای قرآنی است. هم مردم سردرگم هستند که کارهای قرآنی را از کجا پیگیری کنند، هم خود فعالان و هم خود کارگزاران به ویژه با کمبود نیرویی که وجود دارد، در برخی شهرستان‌ها این مشکل را دارند.

در استان خوزستان این تجربه را داریم که جامعه قرآنی عصر، اتحادیه مؤسسات قرآنی، آموزش و پرورش، اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی، اداره اوقاف و امور خیریه، تبلیغات اسلامی سپاه و مجموعه قرآنی دیگر ذیل دفتر نماینده ولی فقیه در استان گردهم جمع می‌شوند.

اگر این اتفاق در کشور بیافتد که سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری کلان امور قرآن یک جا باشد و در اجرا همه با هم هماهنگ باشند، اتفاق‌های خوبی می‌افتد.

در ادامه حجت‌الاسلام شوشتری‌نسب، کارشناس تفسیر قرآن با اشاره به فرمایش امام رضا(ع) مبنی بر «فَإِنَّ النّاسَ لَوْ عَلِمُوا مَحاسِنَ کَلامِنا لاَتَّبَعُونا» گفت: به طریق اولی این سخن درباره قرآن کریم هم صدق می‌کند که خود قرآن کریم فرمود تبیانا لکل شئ است. حال که هر دردی را قرآن دعوا می‌کند خداوند چه وظیفه‌ای بر عهده ما قرار داده است؟ خداوند فرموده است که آنچه دوای درد مردم است برای آنها بگو.

با توجه به تجربه ۳۴ ساله خود می‌گویم مردم تشنه معارف قرآن هستند. مردم دوست دارند آیه بشنوند. نکته اول این است که در کل کشور این طرح وجود دارد که تلاوت نور در مساجد انجام می‌شود اگر بتوان هر شب در کنار تلاوت یک صفحه، یک آیه را هم تفسیر کرد، این یک کار تفسیر موضوعی و اثرگذار خواهد بود. نکته دوم این است که کرسی تلاوت یک برکت برای هر شهر است، اما همه اینها مقدمه‌ای برای عمل است. در کنار تلاوت قاری که پنج آیه را در ۲۰ دقیقه تلاوت می‌کند، می‌توان تفسیر این آیات را در پنج دقیقه بیان کرد.

نکته سوم این است که ما به تفسیر نیاز داریم. علمای تفسیر خیلی زحمت کشیده‌اند، اما ما به معجونی از تفاسیر مختلف در یک مجموعه واحد نیاز داریم؛ با رویکرد مسائل روز. سازمان تبلیغات اسلامی می‌تواند بانی این کار باشد.

در ادامه خیریه عچرش، عضو هیئت مدیره اتحادیه مؤسسات قرآنی خوزستان نیز گفت: دشمن روی دختران ما برنامه‌ریزی کرده است، ما فعالان قرآنی باید حرکت را به سوی قرآن سوق دهیم. تفسیر قرآن و تکمله آن تدبر در قرآن لازم است. جامعه‌ای که تدبر در قرآن در آن صورت بگیرد، انحراف جوانان را نخواهد داشت و سبک زندگی آن قرآنی می‌شود.

ما در اتحادیه قرآنی مؤسسات استان خوزستان همه همدل هستیم و فعالیت‌های خود را با همدلی انجام می‌دهیم. خوزستان قطب اقتصادی است و در کنار آن، قطب صوت و لحن نیز هست، اما جایگاه صوت و لحن خوزستان در پایتخت کجاست؟ استوانه‌های بین‌المللی استان در داوری‌های بین المللی استفاده نمی‌شوند. کسانی که صوت و لحن آنها در عرصه بین الملل مطرح است چه جایگاهی در کشور دارند.

ما بانوان قرآنی فعالی داریم که مؤسسات قرآنی را به‌صورت جهادی اداره می‌کنند. آیا سازمان تبلیغات توانسته است کاری بکند که به‌واسطه این بانوان جهادی خودی نشان بدهد یا فقط اعلامیه داده است؟ آیا توانسته‌ایم این ظرفیت‌ها استفاده کنیم؟

مسئله دیگر حمایت از مؤسسات قرآنی است. موسسه اگر حمایت نشود به سمت کارهای اقتصادی تر می‌رود و فعالیت قرآنی‌اش کم‌رنگ می شود.

در برخی مدارس، معلم قرآنی حجاب کاملی ندارد‌. لازم می‌دانیم سازمان تبلیغات اسلامی وارد شود و معلمانی که قرآن را فرا گرفته باشند وارد آموزش و پرورش بشوند.

در ادامه جلیل بیت مشعل، قاری و مدرس پیشکسوت قرآن گفت: این برنامه اولین جلسه‌ای است که جامعه قرآنی استان به حضور رئیس سازمان تبلیغات اسلامی کشور می‌رسند. از مسئولان برگزاری این جلسه تشکر می‌کنم.

هیچ استانی در زمینه قرآن در طول تاریخ جایگاه استان خوزستان را ندارد. از زمان سلمان فارسی که اولین مفسر و مترجم قرآن بوده است، خوزستان در همه عرصه‌ها مطرح است. مهم‌ترین تفسیر روایی ما تفسیر نورالثقلین حویزی است که روایات اهل بیت(ع) را در آن جمع‌آوری کرده است. در حوزه علوم قرآن، علامه کمالی دزفولی، نظریه پرداز علوم قرآنی است. در حوزه مفردات و غرایب قرآن بیشترین مراجعات به راغب اصفهانی است، در حالی که ما شخصی به نام طریحی را داریم که مجمع البحرین او معروف است و اهل شادگان است. در حوزه فروق اللغات، ابی هلال عسکری را می‌توان نام برد. در زمینه قرائات، یک راوی به نام سوسی داریم که گفته می‌شود، سوس شهری در اهواز بوده است.

این بخشی از تاریخچه عریق و بزرگ قرآنی خوزستان است و توجه خاصی می‌خواهد. امیدوارم همین روحیه انقلابی در دارالقرآن استمرار پیدا بکند.

در ادامه محمود حمیداوی، مدیر مؤسسه قرآنی اهل البیت(ع) شهرستان رامشیر گفت: در گام اول انقلاب خیلی در ارتباط با تلاوت و کارهای مقدماتی قرآن تلاش شد، اما در گام دوم، نیاز به توجه به ساختارها و محتواهای قرآنی داریم. در زمینه ساختار، آنچه ما را سردرگم کرده است، نبود تشکیلات است. مدل تشکیلات قرآنی در کشور آن چنان که باید و شاید نیست. نیروها، بهترین نیروها هستند‌. اما مدلی که در ساختارهای قرآنی اتفاق افتاده است سردرگمی در کشور ایجاد کرده است، نه متوازن خوبی است و نه متوازی خوبی‌. این مدل، توسعه ایجاد نمی‌کند.

نیاز است در سطح کشور یک مدلی ایجاد شود که هرکس بداند وظیفه‌اش چیست و جایگاهش کجا است.

در بحث محتوایی یک زمانی به ما گفتند تفسیر کار شمار مؤسسات قرآنی نیست. تدبر کار شما نیست و فقط روخوانی و روانخوانی انجام دهید. ولی الان خوزستان از نظر محتوا در سطحی است که اگر برخی جایگاه‌ها را برای آن در نظر نگیریم، ظلم به خوزستان است. خوزستان می‌تواند قطب الحان کشور بشود. خوزستان با توجه به ارتباطی که با کشورهای عربی می‌تواند داشته باشد، می‌تواند انتقال دهنده معارف قرآنی به آنها باشد.

سیدعدنان موسوی، مولف و مدرس قرآن گفت: انتظار ما از سازمان تبلیغات اسلامی این است که منویات مقام معظم رهبری را جدی بگیرد. رهبر معظم انقلاب نکاتی را مطرح فرمودند اما متأسفانه یا زیاد مورد توجه قرار نگرفت و یا با دستورالعمل‌های پیچیده کمرنگ شد و متاسفانه امروز اثری از آنها نیست، یا کم است. ایشان در مورد کرسی تلاوت، تربیت ۱۰ میلیون حافظ و درباره فعال کردن مساجد و حفظ موضوعی قرآن بیاناتی دارند.

برخی آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌ها در برخی از کارها، باعث شده است کارها با مشکل مواجه شود. یک نمونه آن در امر آموزش است که مثلا تاکید می‌شود حتما باید فلان کتاب تدریس بشود. این باعث کندی کارها می‌شود و نتایج را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. دیدها بازتر بشود. بنده مولف هستم و دوستانی داریم که خود کتاب دارند، اما اجازه ندارند از کتاب خود درس بدهند. شما نتیجه را بخواهید. این دستورالعمل‌ها باید تغییر يابد. تواضع اساتید قرآنی استان نباید موجب بی‌مهری به آنها بشود.