برنامه‌ریزی‌های مربوط به «حجاب» نیازمند تجدیدنظر است
سرپرست پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی گفت: عفاف، زن و مرد نمی‌شناسد و این عفاف، رعایت در گفت‌وگو، بیان، فکر، حرکات، رفتار، قلب، اندیشه و باور را نیز شامل می‌شود. بنابراین در برنامه‌ریزی‌ها باید برای این دو مخاطب یعنی هم زن و هم مرد برنامه‌ریزی شده و نیازمند تجدید نظر در این مورد هستیم.
به گزارش خبرنگار ایکنا، نشست «زن، عفاف، پوشش» امروز سه‌شنبه 3 آبان‌ماه از سوی پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها برگزار شد.
نیره قوی، سرپرست پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی در این نشست به سخنرانی پرداخت که در ادامه متن سخنان وی را می‌خوانید:
در اندیشه دینی و سخنان رهبران ما تاکید شده که ضروری است زنان تعاملات اجتماعی داشته باشند و در نتیجه ضرورت پیدا می‌کند که دارای حجاب باشند. نکته مهمی که به نظرم در بحث وضعیت شناسی حجاب و پوشش بسیار ضروری است اشاره به جمله شهید مطهری است که میگویند ای کاش هیچ وقت کلمه حجاب برای پوشش و تعیین حدود شرعی به کار نمی‌‌رفت. در قرآن حجاب به معنای پرده به کار برده شده و ای کاش همان پوشش یا عفاف را به کار می‌بردیم. در جمهوری اسلامی ایران وقتی از عفاف سخن می‌‌گوییم باید این نکته را در نظر داشته باشیم که در قرآن و مبانی دینی ما عفاف فقط مربوط به زنان نیست بلکه به عفاف زن و مرد در کنار همدیگر اشاره شده است.
حجاب و عفاف در قرآن
در آیات 30 و 31 سوره مبارکه نور آمده است: «قُلْ لِلْمُؤْمِنِينَ يَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ وَيَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ۚ ذَٰلِكَ أَزْكَىٰ لَهُمْ ۗ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا يَصْنَعُونَ وَقُلْ لِلْمُؤْمِنَاتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَيَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَلَا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا ۖ وَلْيَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَىٰ جُيُوبِهِنَّ ۖ وَلَا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبَائِهِنَّ أَوْ آبَاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبْنَائِهِنَّ أَوْ أَبْنَاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِي إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِي أَخَوَاتِهِنَّ أَوْ نِسَائِهِنَّ أَوْ مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُهُنَّ أَوِ التَّابِعِينَ غَيْرِ أُولِي الْإِرْبَةِ مِنَ الرِّجَالِ أَوِ الطِّفْلِ الَّذِينَ لَمْ يَظْهَرُوا عَلَىٰ عَوْرَاتِ النِّسَاءِ ۖ وَلَا يَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِيُعْلَمَ مَا يُخْفِينَ مِنْ زِينَتِهِنَّ ۚ وَتُوبُوا إِلَى اللَّهِ جَمِيعًا أَيُّهَ الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ؛ (ای رسول ما) مردان مؤمن را بگو تا چشمها (از نگاه ناروا) بپوشند و فروج و اندامشان را (از کار زشت با زنان) محفوظ دارند که این بر پاکیزگی (جسم و جان) آنان اصلح است، و البته خدا به هر چه کنید کاملا آگاه است. و زنان مؤمن را بگو تا چشمها (از نگاه ناروا) بپوشند و فروج و اندامشان را (از عمل زشت) محفوظ دارند و زینت و آرایش خود جز آنچه قهرا ظاهر می‌شود (بر بیگانه) آشکار نسازند، و باید سینه و بر و دوش خود را به مقنعه بپوشانند و زینت و جمال خود را آشکار نسازند جز برای شوهران خود یا پدران یا پدران شوهر یا پسران خود یا پسران شوهر یا برادران خود یا پسران برادران و پسران خواهران خود یا زنان خود (یعنی زنان مسلمه) یا کنیزان ملکی خویش یا مردان اتباع خانواده که رغبت به زنان ندارند یا اطفالی که هنوز بر عورت و محارم زنان آگاه نیستند (و از غیر این اشخاص مذکور احتجاب و احتراز کنند) و آن طور پای به زمین نزنند که خلخال و زیور پنهان پاهایشان معلوم شود. و ای اهل ایمان، همه به درگاه خدا توبه کنید، باشد که رستگار شوید» این در حالی است که دائماً کارگاه‌های عفاف و حجاب صرفاً برای زنان برگزار می‌شود.
اگر این شیوه قرآنی را در ترویج احکام شرعی مورد توجه قرار دهیم هم پسندیده‌تر و هم واقع‌بینانه‌‌تر است. عفاف، زن و مرد نمی‌شناسد و این عفاف، رعایت در گفت‌وگو، بیان، فکر، حرکات، رفتار، قلب، اندیشه و باور را نیز شامل می‌شود. بنابراین در برنامه‌ریزی‌ها باید برای این دو مخاطب یعنی هم زن و هم مرد برنامه‌ریزی شده و نیازمند تجدید نظر در این مورد هستیم.
برنامه‌ریزی آمریکا برای استفاده ابزاری از زنان
نمی‌‌توانیم انکار کنیم انقلاب اسلامی باعث شد بسیاری از خانم‌های با شخصیت و با ظرفیت ما، خودشان پذیرای رعایت کردن و پایبندی به عفاف و حجاب شوند. منظور از جامعه‌پذیری، ارتقا دادن و تسهیل‌گری کردن برای پذیرش ظرفیت، برای انسان‌های با شخصیتی است که می‌خواهند در جامعه با ارزش‌ها و نمادهای اصلی آن جامعه هم نوا شوند. این جامعه‌پذیری خود را در قالب قانون نشان داد و در اصل چهارم قانون اسلامی اشاره شده که همه قوانین و مقررات و اقدامات نهادهای مختلف باید اسلامی باشند.
قریب بیست و چند سال قبل در سند راهبردی آمریکا که بنده مطالعه کردم آمده است که در ایران می‌توانیم از ابزار زنان برای تغییرات مورد نظر استفاده کنیم و از جمله این تغییرات، تشکیل خاورمیانه بزرگ است. از سوی دیگر کنت دمارانش، کتابی با عنوان «جنگ جهانی چهارم» دارد که در آنجا تأکید دارد که عفاف زن و حجاب وی توانست باعث رنگ باختن حرکت‌های ضد ارزشی و ضد کرامت زن یعنی عریانی شود. وی می‌گوید که ریگان، من را خواست و گفت در مقابل ایران باید چه کار کنیم که بنده گفتم فلان میزان پول می‌خواهیم تا هزینه کرده و زنان را پیشتاز کنیم. وی می‌گوید باید از زنان و دختران جوان استفاده و برنامه‌ریزی کنیم تا نظام و سیستم را تغییر دهیم چون اگر این سالم باقی بماند منافع ما به خطر می‌‌افتد.
جالب است که بدانید این سخنان مربوط به چهار دهه قبل است. وی می‌گوید در کنار دختران جوان باید پسران را هم معتاد کنیم. از سوی دیگر در داخل کشور غفلت‌هایی در این مورد شده و هرچه اصرار بالاترین مقام نظام بر این است که بروید در زمینه حجاب کار کنید اما برخی مسئولان خود را به غفلت زده‌اند. امروزه محکوم کردن دولت‌ها دوای درد ما نیست و باید به سیستم توجه کنیم بنابراین نباید صرفاً دنبال قانونگذاری برویم بلکه قوانین زیادی در زمینه عفاف و حجاب در کشور ما وجود دارد.
دیدگاه‌های مختلف در مورد حجاب در ایران
طبق تحقیقات علمی که صورت گرفته نگاه‌های مختلفی در مورد حجاب در جامعه ما وجود دارد. یک دسته از افراد نیازی به قانون ندارند و خودشان عفاف را رعایت می‌کنند و به نظرم اکثر افراد جامعه در این دسته قرار می‌گیرند. دسته دیگر کسانی هستند که میگویند ما بنابر اینکه اخلاق اجتماعی را رعایت می‌کنیم پایبند به حجاب هستیم. دسته سوم میگویند چون قانون است رعایت می‌کنیم. بنابراین مسئولان نباید با این سه دسته کاری داشته باشند.
دسته چهارم گروهی هستند که سردرگم هستند و آشنا با قانون و مسائل اخلاقی نیستند و اعتقاد قوی هم به حجاب ندارند. این دسته نیز نیازمند کار فرهنگی هستند نه کارِ گشت ارشادی و بگیر و ببند؛ چراکه با کار فرهنگی، یا باورمند، یا قانونمند، اخلاق مدار می‌شوند. دسته پنجم عواملِ آگاه و هنجارشکن هستند. این دسته پنجم نه در ایران بلکه در هر جای دنیا روش خاص خود را دارند و باید کنترل اجتماعی در راستای ایجاد نظم و امنیت اجتماعی در مورد آنها اعمال شود و مثلاً اگر قانون نقص دارد باید اصلاح شود.
انتهای پیام
