داستان‌های معاصر ظرفیت بهتری برای نمایش زندگی حضرت معصومه (س) دارند

کوروش زارعی؛ کارگردان و بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون در گفت‌و‌گو با ایکنا، پرداختن به ائمه در تولیدات نمایشی را یکی از الزامات هنر دانست و اظهار کرد: چند سال پیش نمایشی را با عنوان «ماه معصوم» روی صحنه بردم. محور و داستان این تئاتر، پیرامون شخصیت حضرت معصومه (س) و آن را حسین فدایی حسین نوشته بود. این تئاتر توانست در تهران و چند شهر دیگر اجرا داشته باشد. برای «ماه معصوم» یکسال پژوهش صرف شد، زیرا منابع در این رابطه بسیار اندک بود.

وی افزود: در این نمایش تلاش کردیم به واسطه یک قصه امروزی به حضرت معصومه (س) بپردازیم، البته در داستان به‌نحوی سفر حضرت معصومه (س) از مدینه به قم نیز روایت می‌شود.  این حضرت را بزرگترین محدثه (اهل حدیث) آل پیامبر (ص) می‌دانند. ایشان اشراف کاملی به احادیث داشته و تفسیر قرآن را هم به بهترین نحو ممکن می‌دانستند. به واسطه همین دانش، مامون؛ خلیفه عباسی، زمینه شهادت ایشان را فراهم آورد، زیرا می‌دانست حضور این بانوی بلندمرتبه در کنار برادرش امام رضا (ع) پایه‌های حکومت او را متزلزل خواهد کرد.

زارعی ادامه داد: حضرت معصومه (س) وفات نکرده‌اند، بلکه توسط حاکم ساوه و به فرمان مامون عباسی مسموم شده و به شهادت رسیدند. حضرت معصومه (س) به 30 سالگی نرسیدند، همچنین تا زمان شهادت ازدواج نکرده بودند، برای همین سالروز میلاد ایشان را روز «دختر» نامگذاری کرده‌اند.

ائمه (ع) و نزدیکانشان متعلق به همه دوران هستند

وی با بیان اینکه سیره ائمه (ع) برای همه دوران می‌تواند الگو باشد، گفت: بزرگانی چون؛ حضرت فاطمه (س)، حضرت زینب (س) و حضرت معصومه (س) به عصر خاصی تعلق ندارند، چون از آنها باید به عنوان برگزیدگان خلق نام برد، برای همین نباید آنها را در یک مقطع خاص گنجاند. ائمه (ع) انسان‌های معصومی هستند که عاری از گناهند، درحالیکه آدم‌های معاصر هر اندازه که نیکوکار یا بزرگ باشند باز هم عاری از گناه نیستند، در همین راستا آنها را الگو قرار می‌دهیم. درضمن حضرت معصومه (س) تنها فردی هستند که بعد از رسول‌الله (ص) در گفتمان امامت صاحب نظر دقیقی هستند. با این توضیح، آیا شخصیتی را می‌توان در قرن‌های اخیر یافت کرد که نظیر ایشان باشد؟

وی ادامه داد: همسرم هم اکنون مشغول نگارش نمایشنامه‌ای درباره چهار زن است که در زمان حیات امام رضا (ع) زیست می‌کردند. این چهار بانو خدمتکارانی پاک‌سرشت بودند که به واسطه کردارشان دارای مقامی والا شدند، به‌نحویکه می‌گویند در زمان ظهور امام زمان (عج) این چهار زن نیز در مقام پرستار همراه به امام عصر ظهور می‌کنند. منظور اینکه وقتی این زنان دارای چنین جایگاهی می‌شوند، تصور کنید مقام بانوانی چون حضرت معصومه (س) تا چه اندازه رفیع است. از این سخنان نتیجه می‌گیریم بهترین نامگذاری‌ها برای ایامی چون روز دختر، مرد یا زن، میلاد ائمه و نزدیکان آنهاست.

بازیگر فیلم سینمایی «رستاخیز» در پاسخ به این سوال که چه شکلی از هنر، زبان بهتری برای پرداختن به حضرت معصومه (ص) در عالم هنر است؟ بیان کرد: همانگونه که گفتم عظمت ائمه می‌تواند همه امور را در بر‌گیرد، در عالم هنر نیز، همه بخش‌‌ها قادرند کارهای خوبی در این رابطه تولید کنند، پس فرقی ندارد که بخواهیم به واسطه سینما یا تئاتر به این بزرگان بپردازیم یا اینکه اشکال دیگر هنر، اما یک نکته را هم نمی‌توان از یاد برد، آنهم اینکه، جذابیت‌های بصری فیلم و سریال، کارکرد گسترده‌تری دارد.

کار کردن درباره ائمه (ع) بدون باور ممکن نیست

بازیگر سریال «یوسف پیامبر (ع)» توصیه کرد: افرادی که می‌خواهند درباره شخصیت‌هایی چون، حضرت معصومه (س) کار هنری تولید کنند، حتماً باید این نکته را مد نظر داشته باشند، که داستان‌های معاصر ظرفیت‌های بهتر و بیشتری در این رابطه دارند، به شرطی‌که در بحث فیلمنامه پژوهش‌های دقیق و کافی صورت گیرد، البته نگاه مستقیم نیز در جای خود لازم است، ولی در سینما و تلویزیون کارهای تاریخی نیاز به سرمایه‌گذاری کلان دارد؛ برای همین شاید بسیاری از بخش‌ها از تامین آن ناتوان باشند، ولی قصه‌های معاصر را می‌شود با سرمایه‌های موجود روایت کرد.

زارعی در پایان تاکید کرد: فردی که می‌خواهد درباره شخصیت‌های معصوم (ع) فیلم یا سریال بسازد، حتماً باید به آن موضوع باور و اعتقاد داشته باشد تا نتیجه ماندگار شود، وگرنه کار بدون باور هر اندازه که از داشته‌های تکنیکی بهره برده باشد، ماندگار و تاثیرگذار نخواهد بود.