طاهره رحیمپور ازغدی، عضو هیئت علمی دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد در گفتوگو با
خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، در خصوص احسنالحال اظهار کرد: خدای متعال احسنالخالقین است و انسان هم در احسنالتقویم خلق شده، نظام خلقت هم نظامی احسن است، از طرفی وقتی خداوند ما را به امری دعوت میکند میفرماید احسن را درخواست کنید به عنوان مثال در کتاب مکارم الاخلاق، احسنالعمل و احسنالنیات عنوان شده است.
وی با بیان اینکه خدا، خدایی احسن، بنده، بندهای احسن، پس درخواستها و رفتارهای ما هم باید احسن باشد، ادامه داد: انسان مومن افق دیدش متعالی است و در حیات طیبه همیشه دنبال بهترین وجه است، خداوند هم به احسنالعمل ما اجر خواهد داد.
دعای تحویل سال یک سنت ایرانی و اسلامی
عضو هیئت علمی دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد، با اشاره به اینکه برای دعای تحویل سال نو، سندی از معصومین وارد نشده است، گفت: این دعا فقط یک بار در کتاب مرعات الافرات صفحهی 369 زمانی که رسول خدا به حضرت زینب(س) نگاه کردند، آمده است.
وی دعای تحویل سال نو را یک سنت ایرانی و اسلامی دانست که مضامین آن مخالفتی با دین و تضادی با معارف قرآن ندارد، و افزود: کلمه «احسن» در عبارت «احسنالحال» نشان دهنده خواست مومن است که همیشه بهترینها را میخواهد ولی «حال» به معنای همان روز و ساعت نیست بلکه این حال، مقام بسیار مهمی است که در عرفان مقابل مقام قرار دارد؛ در درون سالک یک شرایط و اقتضاعاتی ایجاد میشود که او را به خدا نزدیک کرده و حال محبت خدا و شوق به عبادت را در او زیاد میکند.
وی با تاکید بر اینکه قلب ما ارتباط مستقیمی با حال درونی ما دارد، بیان کرد: همان طور که سالک، حال معنوی خود را نگه داشته و تداوم میبخشد ما نیز باید این حال را در درون قلب خود زنده نگه داریم؛ آیات و روایات نیز نشان دهندهی این است که منظور از حال در دعای تحویل سال، حال تقرب به خدا است.
عضو هیئت علمی دانشکده الهیات، ذکر خداوند، خدمت به مردم و یاد مرگ را از راههایی دانست که میتواند این حال معنوی را برای انسان نگه دارد و افزود: مومن در اول سال در واقع دعایی میکند که هم ناظر بر عمل و هم نیت و هم رفتار او است.
وی تصریح کرد: در بهار، قیامت طبیعت را داریم؛ طبیعت بعد از اینکه میمیرد، دوباره زنده میشود، ما نیز در این دعا از خدا میخواهیم که قلب ما را بعد از اینکه میمیرد، دوباره زنده کند و در واقع میخواهیم عواملی که باعث مردن قلب انسان میشود را از بین ببرد و ما را به سمت حیات بکشاند.
صفات رذیله؛ حجاب احسنالحال
وی تاکید کرد: برای داشتن احسن الحال مقدماتی نیاز است اول این که باید حال بدقبلی را از درون خود پاک کرده چرا که با وجود حال قبلی نمیتوانیم احسن الحال را درخواست کنیم؛ اینکه وارد شده وضو بگیرید، نماز بخوانید، استغفار کنید به همین خاطر است تا آماده شویم حال بهتری را دریافت کنیم.
عضو هیئت علمی دانشکده الهیات، مقدمه بعدی را اینطور بیان کرد: باید ظرفیت احسن الحال را در خود ایجاد کنیم چرا که صفات رذیله، حجاب احسنالحال است باید سعی کنیم که آنها را برطرف کرده و با خود عهد ببندیم که هر سال یکی از فضایل اخلاقی را در خود پرورش داده و تداوم بخشیم.
وی همچنین تاکید کرد: برای به دستآوردن احسنالحال مقدمات و بعد همت برای به کار بردن مقدمات و بعد هم دعا برای به دست آوردن این احسنالحال نیاز است.
وی تصریح کرد: احسنالحال همان کمالات است طوری که وقتی احسنالعمل و احسنالنیات را داشته باشیم در ادامه حال احسن هم خواهیم داشت؛ وقتی هم از درون احسنالحال باشیم این حال احسن به بیرون و ظاهر نیز اثر خواهد گذاشت.
وی در خصوص فردی یا اجتماعی بودن احسنالحال، اظهار کرد: نظام اسلامی نه فردگرا است و نه جامعهگرا، بلکه فرد را از جامعه و جامعه را از فرد میداند، وقتی احسنالحال در فرد به وجود آمد آن را به جامعه هم منتقل خواهد کرد.
تحقق احسنالحال در جامعه مهدوی
وی در ادامه به احسنالحال در جامعه مهدویت اشاره کرد و با بیان اینکه در جامعه مهدویت، ظلم، فساد و گناه، نیست، گفت: در جامعه مهدوی، شیطان هست ولی اقلیت افراد از او پیروی میکنند، لذا همه افراد جامعه، ضوابط و قوانین را رعایت میکنند و احسنالحال به جامعه تسری مییابد.