پس‌لرزه‌های روحی زلزله کرمانشاه را دریابیم
گروه جامعه: بیش از دو هفته از وقوع زمین لرزه غرب کشور می‌گذرد؛ روزهایی که برای ایران و ایرانی؛ یک صدا و یک دل روزهای سخت و غمگینی بود و ایرانیان مهربان را در سوگ هم وطنان کرد خویش، سوگوار کرده است.
به گزارش خبرگزاری قرآنی ایران(ایکنا)، بیش از دو هفته از وقوع زمین لرزه 7.3 ریشتری غرب کشور می‌گذرد؛ روزهایی که برای ایران و ایرانی؛ یک صدا و یک دل روزهای سخت و غمگینی بوده است و ایرانیان مهربان را سوگوار کرده است. از ساعات نخستین وقوع این اتفاق دردناک تاکنون، شخصیت‌های مختلف سیاسی، فرهنگی، هنری، اجتماعی و... از یک سو و هم‌میهنان عزیزمان از سوی دیگر با ابراز همدردی، همدلی و حضورهای متفاوت خود در محل واقعه، هر یک به نوعی و به سهمی، کوشیده‌اند تا اندکی از این غم بزرگ برای زلزله زدگان کرمانشاهی کاسته شود.
ابعاد زلزله در زمینه‌های مختلف؛ مادی و معنوی، روحی و جسمی و.. ابعاد گسترده‌ای‌ست و کارشناسان زلزله‌شناس، مهندسان عمران، مسکن، راه و جاده، جامعه‌شناس، روانشناس، پزشک و همه و همه هر یک به نوعی در این مدت به ابعاد تخصصی این اتفاق تلخ پرداخته‌اند و البته در این مجال مختصر، بنای تفضیل آن را نداریم.
آنچه روشن است این واقعه طبیعی، رخ داده و در متعهدانه‌ترین و اخلاقی‌ترین حالت ممکن باید از پس‌لرزه‌های روحی - روانی آن برای جامعه آسیب‌زده جلوگیری کنیم؛ خانواده هایی سوگوار از دست دادن عزیزانشان شدند و عده‌ای در غم بی‌پناهی و بی‌گناهی طفلان معصومشان شب را به سپیده دم صبح گره می‌زنند و دست به آسمان بندگی او دراز که شاید مسکنی و مهری در راه باشد که سرپناه روزهای سرد زمستانی شان شود، شاید ...
پس‌لرزه‌های این رخداد طبیعی را نمی‌توان کنترل کرد؛ پس لرزه‌ها یکی پس از دیگری آمدند و هر بار لرزه‌ای بر اندام مادر و کودک کرمانشاهی انداختند. اما این لرزه‌ها و پس‌لرزه‌ها هر‌قدر سخت در گذر زمان بهبودهایی دارند و آنچه سخت درمان می‌شود، حاصل اندیشه نادرست من و توست.
روزهایی که گذشت چندین نهاد و سازمان دولتی و غیردولتی به برگزاری مراسم و ویژه برنامه‌هایی به بهانه بزرگداشت و همدردی با بازماندگان زلزله و شادی روح زلزله‌زدگان از دست رفته اقدام کردند. بزرگداشت‌هایی که گاهی با بدسلیقگی و بی‌سلیقگی‌های مرسوم این روزگار همراه بوده است و قطعا نه تنها دردی از این خانواده‌های سوگوار درمان نمی‌کند بلکه بر دردهای جاری آنها می‌افزاید. صرف نظر از سیاه‌نمایی‌هایی که راه به جایی از منطق و عدالت نمی‌برد باید چند نکته را از باب تأکید به خود یادآور شویم، شاید با این یادآوری به کمک بهبود پس لرزه‌های طبیعی زلزله بشتابیم و از شتاب زدگی در وقوع پس لرزه‌های فرهنگی این واقعه تلخ بکاهیم.
در این مرور و تذکر شاید به مصادیق آیات شریفه261 – 262 سوره بقره که در باب انفاق، شرایط و آثار آن در فرد و جامعه که همانا احسان بدون منت و ریاست برسیم؛ که می‌فرماید: «مَثَلُ الَّذينَ يُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ فى سَبيلِ اللَّهِ كَمَثَلِ حَبَّةٍ أَنْبَتَتْ سَبْعَ سَنابِلَ فى كُلِّ سُنْبُلَةٍ مِائَةُ حَبَّةٍ وَ اللَّهُ يُضاعِفُ لِمَنْ يَشآءُ وَ اللَّهُ واسِعٌ عَليمٌ* اَلَّذينَ يُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ فى سَبيلِ اللَّهِ ثُمَّ لا يُتْبِعُونَ مآ أَنْفَقُوا مَنًّا وَ لا أَذًى لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ»؛ مَثَل كسانى كه مال‌هاى خود را در راه خدا انفاق مىكنند، مَثَل دانهاى است كه هفت خوشه بروياند و در هر خوشه صد دانه باشد و خدا براى هر كس كه بخواهد چند برابر مىكند و خدا وسعت بخش داناست. كسانى كه مال‌هاى خود را در راه خدا انفاق مىكنند، آنگاه پشت سر انفاق كردن خود، منّت و اذيّت نمى كنند، پاداش آنها نزد پروردگارشان است و نه ترسى بر آنهاست و نه آنها اندوهگين مى شوند.»
زلزله آمد، رفت و زلزله باز خواهد آمد؛ این زمین لرزه دل مردم را به درد آورد و سازمان‌های ملل و بین المللی، ملی و مردمی همه با بیانیه‌ها، تسلیت‌ها، افسوس‌های پی در پی، بی‌شک همدردی و همدلی با بازماندگان این واقعه را دنبال کرده‌اند ولی این حداقل‌های انسانی در شرایط بحرانی است و با خود مرور کنیم برای مدیریت بحران این همدردی‌ها و اشک‌ها واقعا کافی نیست. این تب و تاب ها از میان می‌رود و سرمازدگی روزگار این انسان‌های درد دیده از بین نخواهد رفت؛ به روزهای پیش‌تر بیاندیشیم...
زلزله آمد؛ رفت و زلزله باز هم خواهد آمد؛ حالا ما هستیم و خیل هموطنان زلزله زده؛ زن و فرزند از دست داده، پناه به چادرهای باران زده، برده و در انتظار زورقی امید و اندکی مهر، خیره به فردا شده، با خود بگوییم چه می‌توان کرد که این جماعت آسیب دیده از موج پس‌لرزه‌های روحی در امان بیشتری باشند؟
زلزله آمد؛ رفت و زلزله باز هم خواهد آمد؛ ما مانده‌ایم با جبر و اختیار در برگزاری بزرگداشت‌های بی‌محتوا و بی‌فکری‌های همیشگی؛ بی‌سودی به هموطن. از خود بپرسیم چقدر به توصیه امیرالمؤمنین علی(ع) درباره اصول و احکام نیکوکاری و احسان که فرمود: «اَفْضَلُ البَرِّ ما اُصِیْبَ بِهِ اَهْلَهُ. بهترین احسان آن است که خیرش به اهل آن برسد.» نزدیک بوده‌ایم و چقدر در این راه کوشیده‌ایم؟
زلزله آمد؛ رفت و زلزله باز خواهد آمد؛ ای کاش این زلزله، موجی از بهتر اندیشیدن، بهتر دیدن، استفاده بهتر از بیت المال را به من و تو ارزانی کند.. اگر یاد بازماندگان زلزله بهانه‌ای برای برگزاری مراسمی می‌شود؛ گرمی دل آن بازماندگان را نشانه رویم نه گرمایی برای روزگار خود!
زلزله آمد؛ رفت و زلزله باز خواهد آمد و ای کاش از این رفت و آمدهای طبیعی روزگار، اخلاقی زیستن را برای روزهایی سرد در راه زلزله زدگان، بیاموزیم.
به امید آن به‌روز...
به قلم معصومه صبور
